Infrastructuurkosten van het vrachtverkeer over de weg - CE Delft

We lichten een aantal opvallende resultaten uit Tabel 20 t/m Tabel 22 toe.
Ten eerste, de kosten per voertuigkilometer zijn verreweg het hoogst voor
voertuigen met hoge aslasten. Dit komt doordat bij de toedeling van kosten op
basis van 2 e en 4 e macht aslast, de voertuigen met de hoogste aslast een relatief
groot aandeel van de kosten krijgen toegedeeld. Dit geldt in het algemeen, maar
komt specifiek op het onderliggend wegennet buiten de bebouwde kom sterk tot
uitdrukking in de kosten per voertuigkilometer, waar de kosten per voertuigkilometer
tot € 0,38 oplopen.
Dit wordt veroorzaakt door een aantal factoren, zoals mede blijkt uit de nadere
uitsplitsing in Tabel 22. Zowel het deel van de aanlegkosten dat op basis van de
4 e macht aslast wordt toegedeeld, als de variabele B&O-kosten dragen bij aan de
relatief hoge kosten per voertuigkilometer voor het zware vrachtverkeer. Binnen
de bebouwde kom ligt dit anders, doordat er relatief veel vrachtkilometers worden
afgelegd op dat deel van de infrastructuur dat door vrachtauto’s wordt gebruikt
(categorie 3- en 4-wegen, zie paragraaf 6.3.1). Hoewel nagenoeg alle gewichtafhankelijke
B&O-kosten worden toegerekend aan het zware vrachtverkeer met
de hoge aslasten, valt het per voertuigkilometer ‘wel mee’. Op het Rijkswegennet
zijn de totale kosten iets lager dan op het onderliggend wegennet buiten de
bebouwde kom, terwijl er meer kilometers worden afgelegd, en het aandeel van
het vrachtverkeer in de verkeersprestatie ongeveer twee keer zo hoog is als
binnen de bebouwde kom en op het onderliggend wegennet buiten de bebouwde
kom (ca. 8% tegen 4% en 4%). De kosten die op basis van aslast worden
toegedeeld aan het vrachtverkeer, vallen op voertuigkilometerbasis lager uit.
Tabel 22 Kosten buiten de bebouwde kom onderliggend wegennet
OWN BUBK VKM Aanleg B&O B&O Ruimte Euro/VKM
Vast Vast Variabel Vast
Auto 34.651 994 471 47 127 0,047
Beste 6.153 177 84 10 23 0,048
Vrachtwagen 1.621 237 143 227 13 0,382
Totaal 43.434 1.488 708 322 171 0,062
Noot: Voertuigkilometers in mln., kosten van aanleg, B&O en ruimtebeslag in miljoen € (prijsniveau 2006).
Op de tweede plaats valt op dat de kosten per voertuigkilometer voor personenauto’s
en bestelauto’s ongeveer gelijk zijn 20 . Hoewel de aslast voor bestelauto’s
hoger ligt dan voor personenauto’s, maakt dit weinig verschil in de toedeling.
Nagenoeg alle kosten die op basis van aslast worden toegerekend, worden
toebedeeld aan de vrachtauto’s omdat deze nog veel hogere aslasten hebben.
20 De kosten per voertuigkilometer zijn zowel binnen als buiten de bebouwde kom en op het Rijkswegennet
iets hoger voor bestelauto’s dan voor personenauto’s. Desondanks vallen de gemiddelde kosten op het
hele wegennet iets lager uit voor bestelauto’s, omdat ze relatief meer kilometers afleggen binnen de
bebouwde kom, waar de kosten relatief laag zijn.
44
4.612.1/Infrastructuurkosten van het vrachtverkeer over de weg
oktober 2008