studie over zindelijkheid in de kleuterschool - LOGO Antwerpen

4.2 DISCUSSIE
De opzet van dit onderzoek was het nagaan van het effect van de verlating van de
zindelijkheid op de werkdruk bij kleuterleidsters is. Dit onderzochten we aan de hand van een
enquête die we afnamen bij 174 kleuterleidsters uit 131 scholen van de provincie Antwerpen.
In wat volgt werpen we eerst een kritische blik op het verloop en de inhoud van ons eigen
onderzoek, om dan verder te gaan met een probleem waarmee we tijdens ons werk
geconfronteerd werden. We ronden af met enkele aspecten die tot nog toe nagenoeg
onaangeraakt bleven.
Hoewel we ons specifiek richtten op effecten op de werklast bij de kleuterleidsters, zou het
een verrijking geweest zijn indien we ook de ouders bij het onderzoek hadden betrokken. We
hadden in dat geval namelijk kunnen toetsen of ook ouders de verlating van de
zindelijkheidsleeftijd problematisch vinden. Verder hadden we ook kunnen nagaan of ze
dezelfde redenen voor de verlating van de zindelijkheidsleeftijd aangeven als de
kleuterleidsters, namelijk verminderde aandacht en tijd voor zindelijkheidstraining en het
gemak van wegwerpluiers. Vervolgens komt uit de literatuurstudie naar voor dat de opleiding
en etniciteit van de ouders, de sociaal economische situatie van het gezin en de aanwezigheid
van eventuele broers en zussen een invloed kunnen hebben op het zindelijkheidsproces. In een
volgend onderzoek zou men bijvoorbeeld dieper kunnen ingaan op de vraag hoe ouders de
communicatie met de kleuterscholen en kleuterleid(st)ers ervaren.
Een volgend element waar we niet dieper op ingegaan zijn in onze enquête is de rol die het
geslacht van het kind kan spelen bij de zindelijkheidsverlating. Uit voorgaand onderzoek
kwam namelijk naar voor dat meisjes gemiddeld sneller zindelijk zijn dan jongens en dat
ouders bij meisjes ook vroeger starten met zindelijkheidstraining. Hieraan gekoppeld hadden
we de vraag kunnen aanhalen of kleuterleid(st)ers anders omgaan met jongens dan wel
meisjes en/of andere methoden voor zindelijkheidstraining toepassen.
Een ander aandachtspunt betreft de invloed van het geslacht van de kleuterleid(st)er op de
aanpak van problemen in verband met zindelijkheid. We zouden kunnen veronderstellen dat
vrouwen een zachtere aanpak hanteren tegenover kinderen en dus misschien eerder de
kindgeoriënteerde methode gebruiken terwijl mannen misschien eerder voorstander zijn van
de snelle intensieve methode.
Verder lieten de middelen waarover wij beschikten ons niet toe crossculturele vergelijkingen
te trekken in verband met de effecten van de verlating van de zindelijkheid op de werklast bij
104