vakoverschrijdende eindtermen in de tweede en derde graad ... - Sxills
vakoverschrijdende eindtermen in de tweede en derde graad ... - Sxills
vakoverschrijdende eindtermen in de tweede en derde graad ... - Sxills
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
GEZONDHEIDSEDUCATIE<br />
Krachtlijn<strong>en</strong><br />
De Wereldgezondheidsorganisatie vult <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>in</strong>itie van gezondheid ruim,<br />
dynamisch <strong>en</strong> emancipatorisch <strong>in</strong>. Gezondheid omvat <strong>de</strong> fysieke, m<strong>en</strong>tale <strong>en</strong><br />
sociale gezondheid. Deze algeme<strong>en</strong> aanvaar<strong>de</strong> <strong>en</strong> <strong>in</strong>ternationaal gehanteer<strong>de</strong><br />
visie ligt aan <strong>de</strong> basis van <strong>de</strong> keuze <strong>en</strong> <strong>de</strong> <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> <strong>e<strong>in</strong>dterm<strong>en</strong></strong><br />
gezondheidseducatie van het secundair on<strong>de</strong>rwijs. De school heeft <strong>de</strong> taak<br />
jonger<strong>en</strong> <strong>in</strong>zicht<strong>en</strong>, vaardighe<strong>de</strong>n <strong>en</strong> attitu<strong>de</strong>s over gezondheid bij te<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Het e<strong>in</strong>ddoel is dat jonger<strong>en</strong> over gezondheid keuzes kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>,<br />
besluit<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> <strong>en</strong> daar naar han<strong>de</strong>l<strong>en</strong>.<br />
De gezondheidsbevor<strong>de</strong>r<strong>en</strong><strong>de</strong> school werkt niet alle<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> <strong>vakoverschrij<strong>de</strong>n<strong>de</strong></strong><br />
<strong>e<strong>in</strong>dterm<strong>en</strong></strong> voor gezondheidseducatie maar heeft ook het schoolbeleid,<br />
het schoolklimaat, <strong>de</strong> schoolorganisatie <strong>en</strong> <strong>de</strong> schoolomgev<strong>in</strong>g als doel<br />
van veran<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g. Gezondheidsbevor<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g op school betek<strong>en</strong>t werk<strong>en</strong> op drie<br />
niveaus: <strong>de</strong> klas, het schoolbeleid <strong>en</strong> <strong>de</strong> lokale geme<strong>en</strong>schap.<br />
Op klasniveau speelt <strong>de</strong> leraar positief <strong>en</strong> creatief <strong>in</strong> op <strong>de</strong> leefwereld van zijn<br />
leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> om ze <strong>de</strong> juiste keuzes te ler<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> gezondheidsbevor<strong>de</strong>r<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
<strong>en</strong> veilige leefstijl. De <strong>e<strong>in</strong>dterm<strong>en</strong></strong> zijn voor <strong>de</strong> leraar e<strong>en</strong> <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijke<br />
richtlijn. Zijn <strong>in</strong>lev<strong>in</strong>gsvermog<strong>en</strong>, auth<strong>en</strong>ticiteit <strong>en</strong> het respect dat hij toont<br />
voor <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> zijn belangrijke voorwaar<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> uitvoer<strong>in</strong>g ervan.<br />
Op het niveau van het schoolbeleid <strong>de</strong>nk<strong>en</strong> we aan: het materieel <strong>en</strong> veiligheidsbeleid,<br />
het communicatiebeleid <strong>en</strong> het pedagogisch beleid. Belangrijk<br />
zijn het schoolklimaat, het teamwerk, <strong>de</strong> reële participatie van leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong>,<br />
lerar<strong>en</strong> <strong>en</strong> ou<strong>de</strong>rs, c<strong>en</strong>tra voor leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong>begeleid<strong>in</strong>g, schoolreglem<strong>en</strong>t, Di<strong>en</strong>st<br />
voor Bescherm<strong>in</strong>g <strong>en</strong> Prev<strong>en</strong>tie op het Werk.<br />
VAKOVERSCHRIJDENDE THEMA’S DEEL 1 OVER DE GRENZEN<br />
Op het niveau van <strong>de</strong> lokale geme<strong>en</strong>schap kan <strong>de</strong> school <strong>in</strong>spel<strong>en</strong> op <strong>de</strong><br />
culturele, ecologische <strong>en</strong> sociale leefomgev<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
mate van het mogelijke sam<strong>en</strong>werk<strong>in</strong>g met <strong>de</strong> buurtwerk<strong>in</strong>g, lokale<br />
overhe<strong>de</strong>n, jeugdwerk<strong>in</strong>g <strong>en</strong> welzijnssector.<br />
Eerste <strong>graad</strong><br />
Gezondheid wordt beïnvloed door omgev<strong>in</strong>gsfactor<strong>en</strong> <strong>en</strong> door persoonlijke<br />
leefstijl. Omgev<strong>in</strong>gsfactor<strong>en</strong> zijn <strong>de</strong> fysieke, psychosociale <strong>en</strong> maatschappelijke<br />
factor<strong>en</strong> die op iemand <strong>in</strong>werk<strong>en</strong>. Sommige leefstijl<strong>en</strong> zijn gezondheidsbevor<strong>de</strong>r<strong>en</strong>d,<br />
an<strong>de</strong>re hou<strong>de</strong>n e<strong>en</strong> gezondheidsrisico <strong>in</strong>. Positief voor <strong>de</strong><br />
gezondheid zijn e<strong>en</strong> sociaal netwerk, emotionele <strong>en</strong> sociale vaardighe<strong>de</strong>n <strong>en</strong><br />
het gevoel controle te hebb<strong>en</strong> over het lev<strong>en</strong>. Risico’s voor <strong>de</strong> gezondheid<br />
zijn het misbruik van g<strong>en</strong>otsmid<strong>de</strong>l<strong>en</strong> <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eesmid<strong>de</strong>l<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> ongezond<br />
voed<strong>in</strong>gspatroon, slechte hygiëne, we<strong>in</strong>ig of ge<strong>en</strong> beweg<strong>in</strong>g, onveilig<br />
seksueel gedrag, we<strong>in</strong>ig slap<strong>en</strong>, het slecht hanter<strong>en</strong> van stress <strong>en</strong> emoties <strong>en</strong><br />
het on<strong>de</strong>rgaan van fysisch <strong>en</strong> psychisch geweld.<br />
De <strong>e<strong>in</strong>dterm<strong>en</strong></strong> wer<strong>de</strong>n daarom geformuleerd voor <strong>de</strong> subthema’s hygiëne,<br />
voed<strong>in</strong>g, g<strong>en</strong>otsmid<strong>de</strong>l<strong>en</strong> (tabak, alcohol, drugs) <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eesmid<strong>de</strong>l<strong>en</strong>, veiligheid<br />
<strong>en</strong> EHBO, stress <strong>en</strong> emoties, rust, beweg<strong>in</strong>g, houd<strong>in</strong>g.<br />
Twee<strong>de</strong> <strong>graad</strong><br />
Het subthema gezon<strong>de</strong> <strong>en</strong> actieve leefstijl wil leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>in</strong> staat stell<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
gezondheidsbevor<strong>de</strong>r<strong>en</strong><strong>de</strong> leefstijl aan te nem<strong>en</strong>. Het thema omvat aandacht<br />
voor hygiëne, voed<strong>in</strong>g, fitheid <strong>en</strong> veiligheid. Leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> wap<strong>en</strong><strong>en</strong> zich met<br />
vaardighe<strong>de</strong>n die ze nodig hebb<strong>en</strong> om assertief te reager<strong>en</strong> <strong>in</strong> lastige aanbodsituaties.<br />
Bij het bepal<strong>en</strong> van hun houd<strong>in</strong>g teg<strong>en</strong>over mid<strong>de</strong>l<strong>en</strong>misbruik<br />
hou<strong>de</strong>n leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> rek<strong>en</strong><strong>in</strong>g met <strong>de</strong> <strong>in</strong>dividuele vrijheid, met <strong>de</strong> mogelijke ge-<br />
GEZONDHEIDSEDUCATIE<br />
111