Richtlijn CVRM feb2013 - KNMP

ontstekingsprocessen [10] ontstaat endotheelbeschadiging van het onderliggende bloedvat. Uiteindelijke
kan een fissuur of ruptuur van de plaque leiden tot plaatjesaggregatie en trombusvorming, waardoor het
bloedvat plotseling verder wordt vernauwd dan wel afgesloten.
Ook kan (een deel van) de trombus losraken en een kleiner vat afsluiten. Overigens kunnen
atherosclerotische plaques aanwezig zijn zonder dat er symptomen optreden. Niet alle plaques groeien
door of scheuren [KNMP kennisb]. Atherosclerose wordt gezien als een normaal verouderingsproces, dat
echter bij sommigen versneld verloopt [MDR CVRM].
Hypertensie
Ruim 30 % van het aantal nieuwe gevallen van coronaire hartziekten en 20-30 % van de totale sterfte aan
coronaire hartziekten, beroerte en hartfalen, is toe te schrijven aan hypertensie [Hartst 2009].
Van hypertensie is sprake als de systolische bloeddrukwaarde hoger is dan 140 mmHg en/of de diastolische
bloeddrukwaarde hoger is dan 90 mmHg. Bij 80-plussers ligt de grenswaarde voor medicamenteuze
behandeling bij een systolische bloeddruk van 160 mmHg [MDR CVRM]. Bij patiënten met chronisch
nierfalen of diabetes mellitus met microvasculaire schade hanteert men een lagere grenswaarde, bij
voorkeur lager dan 130/80 mmHg [KNMP DM, LTA Nier]. Bij patiënten met een doorgemaakt herseninfarct
of hersenbloeding blijkt bloeddrukdaling, ongeacht de uitgangswaarde van de bloeddruk, het risico op een
recidief te verminderen. Dit betekent dat ook patiënten met een bloeddruk lager dan 140/90 mmHg
profiteren van antihypertensieve therapie [Dippel 2004].
De bloeddruk wordt op een gestandaardiseerde wijze gemeten [21]. De regulering van de bloeddruk vindt
plaats via diverse regelmechanismen [18]. Bij essentiële of primaire hypertensie spelen zowel erfelijke als
omgevingsfactoren een rol. Roken, overgewicht of onvoldoende lichaamsbeweging hebben samen met een
ontregeling van bepaalde genen een verandering van het complexe bloeddrukregulatiesysteem tot gevolg
[KNMP kennisb].
Hypertensie komt vaker voor bij oudere vrouwen dan bij oudere mannen, waardoor zij vaker beroerten,
linkerventrikel hypertrofie en diastolisch hartfalen hebben. Bovendien heeft een bloeddruk van 140/90
mmHg of hoger bij vrouwen meer endotheeldysfunctie tot gevolg [Maas 2011a]. Het is zinvol, ook in de
apotheek, om zich bewust te zijn van deze M/V verschillen met betrekking tot hart- en vaatziekten,
bijvoorbeeld bij vrouwen die in de overgang zijn, vrouwen die zwangerschapshypertensie of
zwangerschapsdiabetes hebben gehad. Dit draagt bij aan een snellere diagnostiek en behandeling van harten
vaatziekten bij vrouwen.
Dyslipidemie
Ongeveer 20 % van het aantal nieuwe gevallen van coronaire hartziekten is toe te schrijven aan een
verhoogd cholesterol [Leest 2006].
Bij dyslipidemie is sprake van een te hoog cholesterolgehalte en/of te hoog triglyceridengehalte en/of te
laag HDL-cholesterolgehalte in het bloed. Afwijkende lipidengehalten dragen bij aan het ontstaan van
atherosclerose en zijn een risicofactor voor HVZ [KNMP kennisb]. Met name een verlaagd HDL gehalte heeft
een sterke omgekeerde correlatie met het optreden van HVZ. Als naast een verlaagd HDL-cholesterol ook
sprake is van een verhoogd triglyceriden- en LDL-cholesterol, is het risico op HVZ sterk verhoogd. Daarom
wordt bij de identificatie van mensen met een verhoogd risico op HVZ het TC (totaalcholesterol), LDL, HDL
en triglyceriden bepaald [13]. Bij het opstellen van een risicoprofiel is het gebruik van de ratio TC/HDL
sensitiever dan het gebruik van alleen TC en een betere voorspeller van coronaire hartziekten. Indien
cholesterolverlagende therapie wordt ingezet, is het streven om de LDL-cholesterol beneden de 2,5
mmol/l te brengen [MDR CVRM]. Familiaire hypercholesterolemie wordt gekenmerkt door een opvallend
hoog LDL. Tijdige identificatie en behandeling leveren gezondheidswinst op.
1.2.2 Complicaties
3
CONCEPT