Richtlijn CVRM feb2013 - KNMP

vermindering van morbiditeit, mortaliteit en economische kosten.
Het vaststellen van het beleid vindt plaats in samenspraak met de patiënt, met inachtneming van de
hoogte van het risico op HVZ, de specifieke omstandigheden van de patiënt en met erkenning van diens
keuzevrijheid. Het is belangrijk een goed gemotiveerde keuze te maken, omdat preventie van HVZ alleen
bij langdurige therapietrouw – ten aan zien van leefstijl en farmacotherapie- effectief is. In het algemeen
is de streefwaarde voor de SBD 140 mmHg en voor de LDL 2,5 mmol/l. De exacte behandeldoelen worden
in overleg met iedere patiënt individueel vastgesteld en vastgelegd.
Voor de identificatie richt de multidisciplinaire richtlijn (MDR) CVRM zich op twee patiëntcategorieën:
patiënten met risicofactoren voor het ontstaan van HVZ en patiënten die reeds HVZ hebben [MDR CVRM].
Voor patiënten zonder HVZ kunnen klachten of risicofactoren aanleiding zijn om een risicoprofiel vast te
stellen. Het opstellen van een risicoprofiel kan – onder meer afhankelijk van lokale afspraken- worden
aangeboden aan patiënten met een SBD≥ 140 mmHg, een totaal cholesterol ≥ 6,5 mmol/l, rokers ≥ 50 jaar
of een belaste familieanamnese voor HVZ. De familieanamnese is belast als een vader, moeder, broer of
zus voor het 60 e levensjaar HVZ heeft [31][32]. Ook patiënten met DM hebben een duidelijk verhoogd risico
op HVZ, vergeleken met mensen zonder DM van dezelfde leeftijd en geslacht. Dit risico is meestal wel
lager dan bij mensen met bestaande HVZ. Ditzelfde geldt voor patiënten met RA. Voor het schatten van
het risico op – ziekte door en sterfte aan- HVZ binnen de eerstkomende 10 jaar wordt voor patiënten met
DM en RA bij hun actuele leeftijd 15 jaar opgeteld [32]. In de MDR CVRM wordt doorgemaakte
zwangerschapshypertensie niet apart als risicofactor benoemd, hoewel zwangerschapshypertensie bekend
staat als risicofactor voor hypertensie op latere leeftijd [Maas 2011a, Drost 2010].
1.3.2 Farmaceutische zorg bij CVRM
De apotheker draagt bij aan preventie, vroege opsporing en een veilig en effectief geneesmiddelgebruik.
Zowel de initiële als de chronische behandelfase omvat meerdere generieke zorghandelingen, zoals het
beoordelen van de farmacotherapie, medicatiebewaking, genees- en hulpmiddelen gereedmaken voor
afleveren, ter hand stellen en patiëntbegeleiding (zie hoofdstukken 4 en 5). Ook begeleiding bij het
gebruik van hulpmiddelen zoals de bloeddrukmeter kan reguliere CVRM-zorg zijn, indien dit is afgesproken
met de overige zorgverleners binnen de ketenzorg. Daarnaast lost de apotheker alle overige zorgvragen
van een CVRM-patiënt situationeel op.
Door het verlenen van farmaceutische zorg draagt de apotheker bij aan het behalen van de algemene
doelstellingen van de zorg voor CVRM. Interventies door apothekers bij patiënten met HVZ hebben een
verlagend effect op de LDL cholesterolwaarde en hypertensie aangetoond [5]. Ook interventies op het
gebied van leefstijl zijn effectief gebleken. Deze interventies bestonden veelal uit een combinatie van
educatie, consultatiegesprekken en medicatiemanagement, al dan niet in samenwerking met andere
zorgverleners.
In de hoofdstukken 2 t/m 5 staan de richtlijnen voor deze farmaceutische zorghandelingen bij CVRM
uitgewerkt. De farmaceutische zorg voor mensen met HVZ of een verhoogd risico daarop is ingebed in de
ketenzorg voor CVRM. De patiënt speelt hierin een centrale rol en dient door alle zorgverleners in de keten
te worden ondersteund. Het is belangrijk dat de patiënt begrijpt wat een verhoogd cardiovasculair risico
is, waaruit de behandeling bestaat, wat de prognose is, wat de betekenis is van symptomen, op welke
manier leefstijl en geneesmiddelen ingrijpen op dat risico, hoe risicofactoren te beïnvloeden zijn, hoe de
patiënt kan omgaan met de consequenties en emoties en hoe deze hierover effectief kan communiceren
met zorgverleners, familie, collega’s (werkgever) en vrienden [Zorgst VRM].
2 Preventie
2.1 Universele preventie
De apotheker levert met informatiemateriaal en/of informatiecampagnes een bijdrage aan
maatschappelijke bewustwording over de oorzaken en gevolgen van HVZ. In de apotheek of op de
apotheekwebsite is informatie beschikbaar over preventieve maatregelen die het risico op het ontwikkelen
van HVZ verkleinen, zoals het verkrijgen en/of handhaven van een gezond gewicht [24], gezonde voeding
[25], alcoholgebruik [27], beperking van het gebruik van zout [26] en drop [28], voldoende beweging [29],
6
CONCEPT