Licht op het GEB - Jan van den Noort homepage

5. Anderhalve eeuw stadsgasstadsgas(x 1 miljoen m 3 )250200150100500FeijenoordOostzeedijkKeilehaven1880 1890 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970Fig. 20. De hoeveelheden stadsgas afgegeven door de gemeentelijkegasfabrieken Feijenoord, Oostzeedijk en Keilehaven (1885-1968).zigde de naam in Gemeente Gasfabriek Oostzeedijk.De ICGA-fabriek aan de Scheepstimmermanslaankon vanaf 1887 niet meer beschikken over eengemeentelijke vergunning en zag zich gedwongen dedeuren te sluiten. In het naburige Delfshaven, aande Oostkousdijk, had de ICGA ook een gasfabriek.Na de annexatie van Delfshaven door Rotterdam, in1886, moest ook deze gasfabriek het veld ruimen.Rotterdam kocht de fabriek op en doopte haar omtot Gemeente Gasfabriek Oostkousdijk. In 1906werd dit kleine, betrekkelijk inefficiënte bedrijf gesloten.In 1913 voltooide Rotterdam de bouw van eengasfabriek aan de Keilehaven. Deze werd in 1924belangrijk uitgebreid waardoor de gasfabricage aande Oostzeedijk in 1926 kon worden gestaakt. Nade annexatie van Pernis in 1934 verwierf Rotterdamopnieuw een gasfabriek (1936). De Gasfabriek Pernisleverde tot 1950 gas voor de gasvoorziening van heteiland IJsselmonde.De komst van aardgas betekende het einde voorbeide andere Rotterdamse gasfabrieken. De gasproduktieaan de Keilehaven werd op 27 april 1967 officieelbeëindigd. Voor Rotterdams oudste gemeentelijkegasfabriek, op Feijenoord, viel het doek een jaarlater. Op 19 april 1968 werd een periode van bijnaanderhalve eeuw stadsgasproduktie afgesloten.Gemeentelijke gasproduktieDe gemeentelijke produktie van stadsgas heeft eensterke groei doorgemaakt en slechts onder extremeomstandigheden vertoonde de produktie een neergaandelijn. In de Eerste Wereldoorlog waren deRotterdamse gasfabrieken gedwongen de produktiete matigen, omdat de aanvoer van kolen vanaf 1917stagneerde. Naarstig werd gezocht naar alternatievenen zelfs veenbonken werden gebruikt om de gasproduktiegaande te houden.De crisis van de jaren dertig dwong de gasverbruikershun portemonnee te ontzien en uit te kijkennaar goedkopere alternatieven voor verlichting enverwarming. Door de 'groote verbreiding van hetpetroleumgebruik in de volksklasse' 223 nam de verkoopvan stadsgas flink af. Het gasbedrijf trachttehet verloren gegane terrein terug te winnen doorde tarieven sterk te verlagen. Daarmee werd succesgeboekt.In 1938 namen de produktie en de afzet van gasweer toe. Door de Tweede Wereldoorlog werd diegroei aanvankelijk nauwelijks getemperd. De bombardementenvan mei 1940 en maart 1943 haddenweliswaar de vernietiging van 23 000 aansluitingentot gevolg, maar de groei van de gasafzet zette door.Concurrent petroleum moest door de rantsoeneringvan brandstoffen veel van het gewonnen terreinprijsgeven. Vanaf 1943 speelde de stagnerende aanvoerook het gasbedrijf parten. In de hongerwinter1944/1945 was het bedrijf geheel afgesloten van deaanvoer van kolen, waardoor de produktie van gasvolledig stilviel. Op 4 juli 1945 kwam de gasleveringweer op gang en enkele weken later was stadsgasweer in het hele verzorgingsgebied verkrijgbaar, zijhet slechts gedurende een deel van de dag en aanvankelijkalleen voor kookdoeleinden.828382-83