Licht op het GEB - Jan van den Noort homepage

9E lektriciteitovervleugelt gasHet Gemeente-Energiebedrijf Rotterdam heeft een geschiedenis vanmeer dan een eeuw achter zich. In de loop van zijn bestaan moest hetbedrijf zich regelmatig aanpassen aan de nieuwe tijden en een aantalmalen werd de structuur van het bedrijf zeer ingrijpend gewijzigd.De lilliputter elektriciteit zag kans om uit te groeien tot een reusen gas moest toezien hoe het door het nieuwe licht in de schaduwwerd gesteld. Dat gold zowel voor de particuliere markt als voor deopenbare verlichting. Toen de gemeenteraad in 1935 besloot om deadministratie van het gasbedrijf bij het elektriciteitsbedrijf onder tebrengen, benadrukte dat de nieuwe verhoudingen die in de loop vanenkele decennia waren gegroeid. Ook op financieel terrein toondeelektriciteit zich de sterkste. Het resultaat van het gasbedrijf staksteeds magerder af bij dat van het elektriciteitsbedrijf.117Scheiding en herenigingHet Gemeente-Energiebedrijf Rotterdam heeftin het verleden onder verschillende namen geopereerd.Van 1879 tot 1883 heette het bedrijfGemeente-Gasfabriek op Feijenoord, maar toenin 1884 de Nieuwe Rotterdamsche Gasfabriekwerd overgenomen voldeed die naam niet meeren werd veranderd in Gemeente-Gasfabrieken.Toen het bedrijf zich over de zoveel kleinereElectriciteitsfabriek Oostzeedijk ontfermdewerd de naam opnieuw aangepast en gewijzigdin Fabrieken voor Gas en Electriciteit derGemeente.Het elektriciteitsbedrijf bleek al snel op eigenbenen te kunnen staan. Bij het overlijden van directeurD.J. Cramer in 1906 rees dan ook de vraag ofhet bedrijf onder eenhoofdige leiding zou verdergaan, dan wel gesplitst moest worden in een gas- eneen elektriciteitsbedrijf. Op 24 januari 1907 beslootde gemeenteraad tot splitsing.Van 1907 tot 1947 sloegen het Gemeente-Gasbedrijfen het Gemeente-Electriciteitsbedrijf dus afzonderlijkewegen in. Ook na de splitsing opereerden beidebedrijven evenwel op hetzelfde terrein en het werdsteeds duidelijker dat elektriciteit in staat was om gasnaar de kroon te steken en uit de verlichtingsmarktte dringen. De Eerste Wereldoorlog was in veelopzichten een keerpunt. 'Aangezien de kolenleveringaan het Electriciteitsbedrijf in verhouding veel gunstigerwas dan aan het Gasbedrijf, en de voorwaardenvan electriciteitsverschaffing minder bezwarendwaren, gingen veel gasverbruikers tot het verbruikvan electriciteit over.' 247Op 4 april 1946 besloot de gemeenteraad om gasen elektriciteit weer in één bedrijf onder te brengen.In de nieuwe constellatie, waarmee in 1947 werdaangevangen, sprak het vanzelf dat voor elektriciteitaan een hoofdrol was gedacht. Gas moest met eenbescheidener plaats genoegen nemen. Het bedrijfkreeg de naam Gemeente-Energiebedrijf Rotterdam.118117-118