Licht op het GEB - Jan van den Noort homepage

Uit de geschiedenis van de gemeentelijke energievoorzieningblijkt duidelijk dat Monopoly een oudspelletje is. Het Rotterdamse stadsbestuur speeldehet als de beste en stelde zelfs een groot deel van despelregels eigenhandig vast. Hoewel de negentiendeeeuw talloze voorbeelden laat zien van particulierevoorzieningen voor gas en elektriciteit beslootRotterdam tot de oprichting van een gemeentelijkenergiebedrijf, claimde het monopolie over de gasenelektriciteitsvoorziening en maakte een resoluuteinde aan de particuliere bedrijvigheid op dit terrein.De gemeentelijke gasvoorziening dateert van 1879,de gemeentelijke elektriciteitsvoorziening kwamreeds in 1895 tot stand. 2Het eerste deel van Licht op het GEB laat zien hoede particuliere energievoorziening eruitzag voor dekomst van het gemeentelijk energiebedrijf en verklaartwaarom de gemeenteraad van Rotterdam zodrastisch ingreep. Hoewel dat allemaal een eeuwgeleden speelde, zijn er frappante overeenkomstenmet de recente ontwikkelingen. De stichting van eenNV GEB brengt de gas- en elektriciteitsvoorzieningimmers weer terug in de particuliere sector.Het tweede deel van Licht op het GEB richt de blikin hoofdzaak op het twintigste-eeuwse wedervarenen beschrijft de veelomvattende geschiedenis van deprodukten gas, elektriciteit en warmte. We versnellende pas, om recht te doen aan ruim honderd jaarGEB-geschiedenis. Aanvankelijk deelden de gasmakersde lakens uit, maar elektriciteit maakte eenongekende groei door en zag kans om gas naar dekroon te steken. Met het produkt warmte, dat na deTweede Wereldoorlog in het GEB-takenpakket werdopgenomen, ging het veel minder voorspoedig. In deeerste drie decennia van haar bestaan stond warmtedistributienog wankel op de jonge benen, maar erwas hoop. In de jaren tachtig steeg het verlies echtertot zorgelijke hoogten.Vandaag de dag beperkt het GEB zich weliswaartot de distributie van de produkten gas, elektriciteiten warmte, maar nog niet zo lang geleden had hetbedrijf ook gasfabrieken en elektriciteitscentrales.Het GEB behoorde tot de grootste ondernemingenvan Nederland. Met het staken van de produktievan stadsgas in 1968 en de overdracht vande elektriciteitscentrales aan het ElectriciteitsbedrijfZuid-Holland in 1987 moesten de bakens wordenverzet. Het technisch georiënteerde energiebedrijfveranderde in een klantgerichte organisatie. Met derecente discussies over de verzelfstandiging van hetGEB wordt het tweede deel van Licht op het GEBafgesloten.Beide delen werpen een helder licht op de verrassendveelzijdige geschiedenis van het Gemeente-Energiebedrijf Rotterdam.9