Richtlijn: Niet-kleincellig longcarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

Rol van de verpleegkundigeRichtlijn: Niet-kleincellig longcarcinoom (2.0)UitgangsvraagWat is de rol van de verpleegkundige bij de begeleiding van de patiënt tijdens de behandeling?Aanbevelingen:• Psychosociale problemen moeten tijdig gedetecteerd worden om de kwaliteit van leven vanpatiënten met NSCLC te optimaliseren. Verpleegkundigen spelen hierbij een belangrijkeondersteunende rol.• De verpleegkundige begeleiding tijdens behandeling zal gericht moeten zijn op het monitoren enmanagen van emotionele en fysieke problemen.• Gezondheidszorgmedewerkers moeten bekend zijn met het meten van kwaliteit van leven enbereid zijn om meetinstrumenten te gebruiken.• Het regelmatig meten van de kwaliteit van leven door een oncologieverpleegkundige of nursepractitioner kan aanvullende informatie geven om de keuze van behandeling vast te stellen.• Oncologieverpleegkundigen zouden meer aandacht kunnen schenken bij het in kaart brengen vande kwaliteit van leven bij longkankerpatiënten die chemotherapie ondergaan.Literatuurbespreking:Uitgangsvraag 11 (zie bijlage 5): Wat is de rol van de verpleegkundige bij de begeleiding van de patiënttijdens de behandeling?Rol van de verpleegkundige bij signaleren van psychosociale problemenZiekte en behandeling geven niet alleen lichamelijke klachten, maar ook onder meer angst, onzekerheid,somberheid, wanhoop en aantasting van het gevoel van eigenwaarde en controle, schaamte en schuld,vooral wanneer de patiënt rookt. Daarnaast zijn er vele sociale gevolgen bijvoorbeeld wanneer de patiënteenzaam en/of afhankelijk raakt. De confrontatie met kanker kan leiden tot een existentiële crisis. Het roeptvragen op met betrekking tot wat voor de patiënt zinvol en van betekenis is.1123Onderzoek van Hill in 2003 toont aan dat longkankerpatiënten (n=80) vinden dat minder dan de helft vanhun zorgen (43%) in het behandelteam wordt besproken, kort nadat de diagnose gesteld is (14-28 dagen).1124 Patiënten met longkanker maken zich meer zorgen over de psychosociale gevolgen van de ziektedan over de lichamelijke problemen. De belangrijkste zorgen die patiënten bespreken zijn: zorgen over deziekte zelf, zorgen over de toekomst met betrekking tot de ziekte en zorgen over het welzijn van hunfamilie. Bij 70% van de patiënten werden lichamelijke klachten besproken, maar emotionele,psychologische of sociale zorgen werden niet voldoende besproken.1125Patiënten met longkanker hebben grote moeite om kwaliteit van leven vast te houden. Bij vrouwen metNSCLC, zijn jonge leeftijd, depressieve stemming, aantal comorbide ziekten en een negatieve betekenisgeven aan de ziekte, gerelateerd aan een lagere kwaliteit van leven.1126Naast het feit dat chemotherapie bij NSCLC geassocieerd is met verbetering van kwaliteit van leven enpalliatie van symptomen zijn er een aantal andere factoren die de kwaliteit van leven ook beïnvloeden. Zobeschrijft Bozcuk bij 50 patiënten dat de kwaliteit van leven voorafgaand aan eenchemotherapiebehandeling, het soort chemotherapie, en de leeftijd van de patiënt de omvang van dekwaliteit van leven bepalen tijdens behandeling met chemotherapie.1127 Vooral ouderen en patiënten meteen goede kwaliteit van leven voorafgaand aan de chemotherapie behandeling, die niet reageren op diebehandeling, lopen het grootste risico op een grote afname van hun kwaliteit van leven.1128Emotionele ondersteuning is nodig bij het bespreken van seksuele gevoelens. In een prospectieve,beschrijvende studie (n=59) is onderzocht dat veelal het seksueel functioneren verminderd is bij aanvangvan de behandeling en dat kan tijdens behandeling met chemotherapie en/of radiotherapie verderafnemen.1129Het tijdig herkennen van problemen tijdens het ziektetraject ten gevolge van de confrontatie met kanker en06/09/2011 Niet-kleincellig longcarcinoom (2.0) 83