Richtlijn: Niet-kleincellig longcarcinoom (2.0) - Kwaliteitskoepel

Richtlijn: Niet-kleincellig longcarcinoom (2.0)Voor een adequate begeleiding is een goede afstemming tussen de verschillende betrokken behandelaarsvanaf het moment van diagnose tot het moment van overlijden van groot belang. Goede communicatie,multidisciplinair overleg en overdrachten, zowel tijdens ziekenhuisopname alsook overdrachten van detweede naar de eerste lijn, zijn in alle fasen van diagnostiek en behandeling onontbeerlijk.Psychosociaal-oncologische zorg wordt verstrekt door alle professionele hulpverleners met wie de patiëntin het oncologische behandeltraject te maken krijgt. Veel disciplines zijn betrokken bij de psychosocialezorg voor patiënten met kanker, en hun taken hangen af van de expertise en de plaats in hetzorgproces.1140, 1141, 1142 Voor de organisatie van de psychosociale begeleiding kan een trechtermodelworden gehanteerd, waarbij een onderscheid wordt gemaakt naar basale, gespecialiseerde enprofessionele zorg.Basale psychosociale begeleidingDe medische behandelaars, zoals huisarts, longarts, oncoloog, (cardiothoracaal) chirurg, radiotherapeut en(oncologisch)verpleegkundige, bieden begeleiding en emotionele steun tijdens de contacten in het kadervan de primaire medische behandeling. Voorlichting op maat over de ziekte en de behandeling en eenadequate bejegening zijn de pijlers van deze begeleiding. Bij voorlichting op maat gaat het er om de patiëntte helpen bij de besluitvorming, te adviseren over leefregels en gerust te stellen door het wegnemen vanmisverstanden; dit heeft betere zelfzorg, meer acceptatie van de ziekte en minder angst en onzekerheid totgevolg.1143 Wanneer de patiënt behoefte heeft aan algemene voorlichting over longkanker, kan wordenverwezen naar de website van het Longkanker Informatiecentrum (www.longkanker.info).Bij bejegening gaat het er om op een heldere en respectvolle manier te informeren, aandacht te schenkenaan de verwerkingsstrategieën van de patiënt en aan risicovolle omstandigheden, verborgen problemen enknelpunten bij de patiënt te expliciteren, en de patiënt op het juiste moment te behandelen of teverwijzen.1144Gespecialiseerde psychosociale zorgBij blijvende psychosociale klachten en/of psychosociaal disfunctioneren kunnen huisarts, longarts,wijkverpleegkundige en oncologieverpleegkundige gespecialiseerde psychosociale zorg aanbieden of, nainventarisatie van de aard van de problematiek, verwijzen.1145 , 1146Professionele psychosociale hulpverleningTen slotte zijn er de professionals die zich vanuit hun vakgebied primair bezighouden met psychosocialehulpverlening, zoals (medisch) maatschappelijk werkenden, psychologen, psychiaters, maar ook geestelijkverzorgers. Begeleiding op dit niveau wordt aangeboden als de ziekte en de behandeling een te zwarebelasting voor de patiënt dreigen te worden. Deze zorg kan bestaan uit counseling, psycho-educatie,psychotherapie en/of medicamenteuze therapie.1147Conclusies:Artsen en verpleegkundigen vervullen een belangrijke rol bij de psychosociale zorg voor patiënten, doorgoede voorlichting over ziekte en behandeling te geven, adequate bejegening en signalering van ernstigeproblemen.Niveau 3: C Schrameijer 1992 499Gespecialiseerde psychosociale zorgverleners (maatschappelijk werk, psychologen, psychiaters, geestelijkverzorgers) hebben een rol wanneer de basale psychosociale zorg van medische zorgverleners niettoereikend is.Niveau 3: C Schrameijer 499Overwegingen:‘Evidence-based'-onderzoeken over de organisatie van de zorg ontbreken. De organisatie van depsychosociale oncologische zorg in Nederland valt binnen de kaders van de algemene gezondheidszorgen is gebonden aan de financiële keuzen van de zorgverzekeraars. Goed georganiseerde psychosocialeoncologische zorg hangt veelal af van initiatieven van betrokken behandelaars, wordt veelal niet doorbeleidsmakers gestuurd en voor de financiering bestaan geen eenduidige regels. Het is wenselijk dat eenheldere structuur met een goede samenwerking en een duidelijke financiering op korte termijn tot standkomen.06/09/2011 Niet-kleincellig longcarcinoom (2.0) 86