Tekst - Vlaams Parlement

-660- Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2006
MARINO KEULEN
VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, STEDENBELEID, WONEN EN INBURGERING
GECOÖRDINEERD ANTWOORD
op vraag nr. 119 van 24 maart 2006
van JEF TAVERNIER
Minister Fientje Moerman
1. Het project “Voorbereiding fiscaal beleid lokale besturen” dat door VVSG wordt getrokken
omvat inderdaad een studieopdracht. De studieopdracht zelf is nog maar zeer recent gestart.
De resultaten van deze studie zijn dan ook nog niet gekend. Verwacht wordt dat de volledige
opdracht in het najaar voltooid zal worden. De resultaten zullen in elk geval ten vroegste na de
gemeenteraadsverkiezingen publiek beschikbaar zijn.
Minister Marino Keulen
1. Het tot stand komen van een fiscaal pact tussen de Vlaamse Regering en de lokale besturen is
inderdaad opgenomen in het Vlaams regeerakkoord. De doelstelling mag duidelijk zijn:
komen tot betere afspraken tussen de Vlaamse Regering en de lokale besturen om een zo
bedrijfsvriendelijk klimaat te creëren, wat vanzelfsprekend bijdraagt tot de economische
slagkracht van onze regio en van de werkgelegenheid. Zoals het woord “pact” zelf inhoudt,
moet dit tot stand komen via overleg. Samenspraak en partnerschap tussen Vlaanderen en de
lokale besturen zijn immers evenzeer belangrijke krachtlijnen uit het regeerakkoord.
Dit overleg inzake het tot stand komen van een fiscaal pact zit nog in een eerste
voorbereidende onderzoeksfase. Zoals u weet ging tot nu toe de belangrijkste inspanning in
het beleid binnenlands bestuur naar de voorbereiding van het gemeentedecreet, het
provinciedecreet en de verkiezingen. Het lijkt me ook niet erg aangewezen om in de aanloop
naar verkiezingen een dergelijk gesprek inzake de fiscaliteit op te starten. Dit moet inderdaad
met de nodige sereniteit kunnen gebeuren.
2. De mogelijkheden die de gewestelijke overheid heeft om de lokale fiscaliteit te sturen zijn
inderdaad erg beperkt. Die beperking volgt rechtstreeks uit de Belgische grondwet: daarin is
niet alleen de gemeentelijke autonomie gegarandeerd, ook de fiscale autonomie is in het
bijzonder extra beschermd door de grondwet. Artikel 170 §4 kent niet alleen de exclusieve
beslissingsbevoegdheid tot het invoeren van belastingen toe aan de gemeenteraad. Het tweede
lid van dit artikel bepaalt bovendien dat enkel de wet beperkingen kan opleggen aan deze
autonomie. Volgens de afdeling wetgeving van de Raad van State betreft het hier de federale
wet. De decreetgever heeft die bevoegdheid in principe niet, tenzij hij zou kunnen gebruik
maken van de mogelijkheid geboden door artikel 10 van de Bijzondere Wet tot Hervorming
der Instellingen. Dit artikel laat toch toe om regelend op te treden bij decreet in
aangelegenheden die aan de federale wetgever zijn voorbehouden, doch onder de duidelijke
voorwaarde dat een dergelijke regelgeving noodzakelijk moet zijn voor de uitoefening van de
eigen gewestelijke bevoegdheden.
De beperkingen van dit wettelijk kader alleen nopen er dus reeds toe te opteren voor de
formule van een pact waarbij nieuwe afspraken op basis van vrijwilligheid worden gemaakt.
Mogelijke beleidsmaatregelen, in de zin van afschaffing van bepaalde bedrijfsbelastingen,
vereenvoudiging van reglementen, plafonnering van tarieven … zullen om die reden ook
slechts kunnen worden aanbevolen, zonder afdwingbaar te zijn.