Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
In 1625 heroverden Spaans-Portugese troepen de Allerheiligenbaai en San<br />
Salvador onder leiding van Don Fadrique de Toledo. Op deze allegorie uit<br />
1635 zien we rechts van de gewonde schutter enkele verslagen Nederlanders.<br />
Ze smeken Toledo (in groene broek) om genade. Hij wijst als antwoord<br />
naar het wandtapijt dat op een rots is aangebracht: dáár komt de genade<br />
vandaan. Zijn vorst is erop afgebeeld, Filips IV, die als zegevierende heerser<br />
wordt gekroond door Minerva, godin van onder andere de wijsheid, en<br />
door zijn belangrijke adviseur Gaspar de Guzmán de Olivares. De schilder,<br />
Juan B. Maíno, verbeeldde hiermee onder andere de toenmalige reputatie<br />
van Olivares als kundige overwinnaar die de verslagen vijanden ridderlijk<br />
behandelt. Ook de milde gang van zaken na de Spaanse her-inname van<br />
Breda in 1625 droeg hieraan bij.<br />
Onder: houten beeld van luitenant-admiraal Piet Hein (ca. 1650, Rijksmuseum<br />
Amsterdam).<br />
zandige inham aan land gezet. De soldaten zagen kans langs<br />
een smal pad de stad aan de noordzijde te naderen, maar<br />
wachtten met aanvallen tot de volgende ochtend.<br />
doden en acht à tien gewonden door toedoen van<br />
de naar schatting 600 man sterk verdediging.<br />
Het werd langzamerhand donker en nog steeds werd<br />
het waterfort vanuit de stad fel beschoten. Nadat de kanonnen van<br />
het fort onbruikbaar waren gemaakt besloot Hein tot de terugtocht.<br />
Willekens had inmiddels het sein gegeven voor de landing bij fort<br />
San Antonio. Het krijgsvolk werd daartoe groepsgewijs in een<br />
Witte vlag<br />
In de stad ging ondertussen het gerucht dat de Nederlanders<br />
al gearriveerd waren en veel inwoners<br />
vluchtten. Bij het krieken van de dag stonden de<br />
soldaten op het punt de aanval in te zetten, toen<br />
een Portugees met een witte vlag boven de<br />
stadsmuur verscheen. Hij schreeuwde dat bijna<br />
iedereen al gevlucht was. In slagorde trokken de<br />
soldaten vervolgens de stad binnen.<br />
Piet Hein voer diezelfde morgen met zijn matrozen<br />
naar de kust om San Salvador ook van<br />
de zeezijde aan te vallen. Aan land gekomen<br />
zag hij geen enkele Portugees en van het strand<br />
naar boven lopend, ontdekte hij dat de Nederlandse<br />
soldaten de stad al ingenomen hadden<br />
en bezig waren de woningen en de kloosters<br />
te plunderen. Op de buitgemaakte schepen<br />
bevonden zich 1400 kisten suiker, siroop en<br />
huiden. Verder namen ze flessen wijn, brood<br />
en zout mee. In de pakhuizen werden naar<br />
schatting 2500 kisten suiker gevonden alsmede<br />
een partij tabak.<br />
Nadat beoogd gouverneur Van Dorth enkele weken<br />
later eindelijk ook was aangekomen, herstelde hij<br />
de orde en liet hij de fortificaties van de stad zoveel<br />
mogelijk versterken. Rondom de bebouwing werd<br />
een hoge wal met een droge gracht opgeworpen.<br />
Tot in juli 1624 bleven de Nederlandse schepen voor<br />
anker liggen in de baai. Af en toe liepen er argeloos<br />
vijandelijke koopvaarders binnen, die overmeesterd<br />
werden: dat betekende een welkome aanvulling van<br />
de eigen voedselvoorraad.<br />
In de Republiek ontving men eind augustus het bericht<br />
dat San Salvador gevallen was. Grote vreugde<br />
bij de Staten-Generaal en de bevolking was het<br />
gevolg, en de feestelijkheden her en der in het land werden opgefleurd<br />
met veel vuurwerk. Versterking van de troepen in de Bahia<br />
stelde men mede vanwege het gevorderde seizoen vooralsnog uit<br />
tot in het nieuwe jaar.<br />
<br />
GESCHIEDENIS MAGAZINE • nr 3 APRIL-MEI <strong>2024</strong> 13
Change language