Geschiedenis Magazine 3 2024

More documents

Recommendations

Info

MEER NIEUWS, ARTIKELEN EN COLUMNS? KIJK OP WWW.GESCHIEDENISMAGAZINE.NL Herontdekking van de indianen Wat als Hitler en Göring wél hadden gezegevierd in de Slag om Engeland? Wat als Napoleon een vrouw was geweest? Boeiende vragen, maar historici kunnen er weinig mee omdat een sluitend antwoord onmogelijk is. De geschiedenis is nu eenmaal verlopen zoals die is. Wat niet betekent dat het onzinnig is om op een andere manier naar dat verloop te kijken, integendeel. De uitkomst stond immers niet van tevoren vast. Het levert juist een rijker en eerlijker beeld op als we ook naar het verleden kijken vanuit het perspectief van de mensen die zich verzet hebben tegen de overwinnaars. Dan komt beter uit dat de ‘verliezers’ niet altijd passieve of weerloze slachtoffers waren. Zo schetste Pekka Hämäläinen krachtige en vindingrijke indianenvolken in zijn The Comanche Empire (2008) en Lakota America. A New History of Indigenous Power (2019). Hämäläinen boorde met verrassend resultaat nieuwe bronnen aan, terwijl andere historici er steeds beter in slagen om schijnbaar simpele inboedellijsten van slavenhouders of rechtbankverslagen zó uit te leggen dat die allerlei tot nu toe nauwelijks bekende details prijsgeven over het leven én het verzet van slaafgemaakten. Sommigen pleiten er op basis daarvan zelfs voor de hele geschiedenis te herschrijven. Dit doet onder andere het 1619 Project in de Verenigde Staten. Het traditionele nationale verhaal ziet een beginpunt in 1620: toen arriveerde de Mayflower met de protestantse, Engelse (en witte) ‘Pilgrim Fathers’. Een jaar eerder was echter in Virginia het eerste slavenschip aangemeerd. De betrokken auteurs hameren op de centrale rol van de slavernij en haar nasleep in de Amerikaanse geschiedenis en presenteren 1619 als het eigenlijke geboortejaar van de natie. Zij gaan daarbij, betoogt Ned Blackhawk, ten onrechte voorbij aan de fundamentele betekenis van de indianen: díe waren er al ver voor 1619 en hebben cruciale gebeurtenissen en ontwikkelingen beïnvloed. Blackhawk, hoogleraar geschiedenis aan Yale University en lid van de Te-Moak-stam (onderdeel van de Westelijke Shoshones in Nevada), begint zijn boek The Rediscovery of America. Native Peoples and the Unmaking of US History (in januari in vertaling uitgekomen bij Omniboek) dan ook niet aan de oostkust. Hij start met katholieke paters Ook de Seneca kwamen in 1763 in opstand. Deze prent is van chief Ki-on-twog-ky (begin 19de eeuw, Library of Congress). op verkenningstocht door New Mexico en Arizona – Spaans-koloniaal gebied. Hij zet consequent de indiaanse invloed op de vorming van de VS in de schijnwerpers. Hier halen we er één voorbeeld uit: de aanloop naar de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog (1776-1783) tegen de Britten. Er brak in 1763 een grote opstand uit van stammen ten zuiden van de Grote Meren tegen het nieuwe Britse gezag – de Britten hadden kort tevoren de Fransen als politieke macht van het Amerikaanse continent verjaagd. De indianen eisten de respectvollere behandeling die ze kenden van de Fransen, die ook nog eens scheutiger waren met geschenken zoals kleding, tabak, kruit en wapens. Zulke gratis goederen maakten het de chiefs makkelijker om hun alliantie met de Fransen aan hun volk uit te leggen; ze hadden kruit en wapens trouwens nodig om te jagen en bont te kunnen verkopen. De Britten stopten met die geschenken én behandelden de indianen niet als bondgenoot maar als overwonnenen. Bovendien trokken er steeds meer witte boeren naar deze streken. Ze wilden er een nieuw bestaan opbouwen maar kwamen in conflict met de oorspronkelijke bewoners. De opstand ging gepaard met grof geweld tegen vooral die nieuwe boeren en hun gezinnen. Duizenden van hen werden gedood of gevangen genomen. De rebellie tegen de Britten had niet het effect waar de indianen op hoopten, maar grote impact had ze wél: het idee ontstond dat Europeanen en indianen onverenigbare blokken waren die van elkaar gescheiden dienden te zijn, elk in hun eigen territorium, en dat een centrale overheid krachtig moest optreden tegen ‘de indiaanse dreiging’. Dit resulteerde op de langere termijn in het reservatenbeleid, waardoor veel stammen naar onvruchtbare terreinen in het westen werden gedeporteerd. Maar op de kortere termijn was er een ander, politiek gevolg: Londen wees het gebied ten westen van de bergrug van de Appalachen voorlopig aan de indianen toe en verbood nieuwe boeren de bergen over te steken. De schatkist was leeg, het geld voor hun militaire bescherming ontbrak. Maar de landhonger was groot en het verbod droeg sterk bij aan het anti-Britse sentiment aan de Amerikaanse oostkust. In 1776 leidde dit tot de Onafhankelijkheidsoorlog waaruit de Verenigde Staten werden geboren... 8 GESCHIEDENIS MAGAZINE • nr 3 APRIL-MEI 2024
29 maart – 30 juni 2024 op Amstel 51 Hoe een koopman de stad heeft veranderd Hoofdbegunstiger Founder Hoofdpartner educatie Tentoonstellingspartners GESCHIEDENIS MAGAZINE • nr 3 APRIL-MEI 2024 9
Page 1 and 2: WWW.GESCHIEDENISMAGAZINE.NL NUMMER
Page 3 and 4: 34 SPECIAL WO 2 Rotterdam Rotterdam
Page 5 and 6: TIPS VOOR DE BOEKENWEEK ‘Je weet
Page 7: Virtueel museum van Vlaanderen Onde
Page 11 and 12: RONALD PRUD’HOMME VAN REINE De We
Page 13 and 14: In 1625 heroverden Spaans-Portugese
Page 15 and 16: OVERLEVEN IN KOBARID Het Sloveense
Page 17 and 18: DAAN NIJSSEN In 128 v. Chr. kwam de
Page 19 and 20: ZIJDEROUTE Perzische strijders, wan
Page 21 and 22: Hoog tijd voor een boek van Walburg
Page 23 and 24: In de Amsterdamse buurt Vlooienburg
Page 25 and 26: zichzelf in de buurt, uit Afrika, B
Page 28 and 29: MACHTIGE VROUWEN Moeders des Vaderl
Page 30 and 31: niet zien. Wel benoemde ze generaal
Page 32 and 33: 6 Albertine Agnes met haar kinderen
Page 34 and 35: SPECIAL WO II Conservatieve student
Page 36 and 37: daartoe te bespreken tijdens de bor
Page 38 and 39: SPECIAL WO II Hitlers waagstuk Op 9
Page 40 and 41: Oorlogsposter, met onderin de in me
Page 42 and 43: Een Canadese soldaat in actie in Ca
Page 44 and 45: en massale vuurkracht van schepen,
Page 46 and 47: westkust te moeizaam verloopt beslu
Page 48 and 49: SPECIAL WO II Zwitserland tijdens d
Page 50 and 51: zekeringen om kortsluiting te voork
Page 52 and 53: TENTOONSTELLING De verlaten stad Ma
Page 54 and 55: van de seksualiteit en verleiding.
Page 56 and 57: Angst voor rabiës in de 19 de eeuw
Page 58 and 59:
Hondenpenning Waar rabiës op het p
Page 60 and 61:
Saga’s Kostuumontwerp uit 1876 va
Page 62 and 63:
Het feit dat er op IJsland geen pol
Page 64 and 65:
5 vliegen elkaar naar de keel’. D
Page 66 and 67:
19DE EEUW Amerikaanse roofridders O
Page 68 and 69:
met een aantal spoorwegmagnaten, me
Page 70 and 71:
MET RECEPT WAT DE POT SCHAFTE Eten
Page 72 and 73:
BOEKEN FENNEKE SYSLING Tokiotribuna
Page 74 and 75:
DJOEKE VAN NETTEN Gewone Amsterdamm
Page 76 and 77:
HENK SLECHTE De kleine Napoleon ‘
Page 78 and 79:
AGENDA Haags Historisch Museum Roel
Page 80 and 81:
Het Spoorwegmuseum viert een feestj
Page 82 and 83:
VOLGEND NUMMER Japanse troepen op R
Page 84:
Herman de Liagre Böhl Connie Patij
show all

Geschiedenis Magazine 3 2024

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?