Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Recommendations

Info

Folkemusikere og folkedansere i Numedal Paul var soneson til Halvor Løytnantsdreng. Det blei sagt om han at han hadde “so heisanes godt spel, sers god takt og veldig godt mål i fela.” Som 20 åring reiste han til Helgelandskysten som handelsmann, son hans har fortalt at spelet hans vart noko forvanska i den tida han var der oppe. Han skal ein gong ha hatt konsert saman med ein annan Uvdøl frå Støle, men fleire opplysningar om dette har vi ikkje. Feleskrinet gløymde han att på Tilrum på Helgeland. Det kom seinare attende til Uvdal. Ved sida av at han sikkert hadde spel frå Løytnantsdrengjin, hadde han òg lært av Torstein og Tore Odden er det sagt. Kvislen, Asle (1908—1977) Rollag. Trekkspel Spela trekkspel, spela mykje til dans på Leikvang saman med Sverre Eggerud, Gudmund Jaren og Øyvind Paulsen. Kunne fleire av dei gamle lokale runddansslåttane. Frå byrjinga av 1960-talet mykje dansespeling saman med Tov Haukjem og Sigurd Frogner. Asle dreiv garden Nordre Ulstad i Rollag. Han spela trekkspel, og saman med Sverre Eggerud, Gudmund Jaren og Øyvind Paulsen spela han mykje til dans på Leikvang. Han kunne fleire av dei gamle lokale runddansane. Frå starten av 1960-talet spela Asle mykje til dans saman med Tov Haukjem og Sigurd Frogner. Kaasin, Halvor (1900-1994) Nore Hardingfele Halvor Kåsin frå Nore i Numedal er ein spelemann av det gamle slaget. Den læremeisteren han sette høgast var Steingrim Haukjem frå Veggli. Fyrste slåtten han lærde av Steingrim var Sagafossen, den lærde han då Stengrim vitja han i 1924. Seinare vart det mange slåttar Halvor lærde frå Steingrim, om lag eitt hundre. Mykje numedalsspel, men og slåtta frå Telemark og Vestlandet. Men det var og andre som Halvor har lærte av: Truls Ørpen frå Krødsherad, Tor Hagen som var tinndøl og budde i Veggli, Magne Manheim var innom Kåsin ein gong, og av Gjermund Haugen lærte han slåtten Vårlengt. Det var etter ein konsertturne som Gjermund hadde i Numedal i 1947. Fyrste gongen Halvor og Jon, bror hans, var hos Johannes Dahle, i Tinn, var i påska 1936. Då gjekk dei på ski over fjellet med feleskrinet på ryggen. Halvor har gått over fjellet fleire gonger for å lære spel av Johannes. Siste gongen han var der var i 1947, og Halvor kunne ikkje få fullrosa spelet til Johannes. Han var på høgda som spelemann den tida eg var der, sa Halvor. Johannes var svært viljug til å lære bort. Han var ein ualminneleg kjekk kar på den måten. Halvor var svært takknemleg for at han fekk lære av han. Halvor og Jon fekk numedalsspel med seg attende til Numedal etter alle besøka hos Johannes. Han hadde numedalsspel etter Knut Dahle som igjen hadde spel etter Knut Lurås, ein spelemann og rosemålar som for vidt ikring, og som og hadde vore i Numedal der han lærte spel av Løytnantsdrengene. Halvor har hatt mange feler. Den fyrste han bruka vart strenga opp av Andres Mogen fra Rollag. Det var på Dalset seter i Vergjedalen. Då var Halvor 12-13 år gamal og saman med nokre karer der inne på tømmerhogst. Gjevaste er den siste fela han hadde, den var laga av Knut E. Steinkjønndalen 1872. Det er ikkje noko anna fele som ville halde så lenge. No har eg nettopp skifta brua for andre gong, nedslitt som ho var. Fela har vore i hendane på både Ole Hakkelberg og Ole Nærlieie, så ho set strenge krav til brukaren, godt spel som ho var van med etter desse karane, sa Halvor. Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011. 100
Folkemusikere og folkedansere i Numedal Ei tid var Halvor med på mange kappleikar, men han var ikkje så glad i å spela på kappleik. Ein 1. preme på Landskappleiken fekk han likevel med seg. Våren 1976 var det eit folkemusikkprogram i radioen med Halvor. Då var det 39 år sidan sist han hadde vore der. Det var den 22. august i 1937, og i Eivind Grovens protokoll frå den tida står det at spelet var uten lyte og noko av det beste som hadde vore i radioen til da. Halvor og Jon var ætlingar etter Løytnantdrengen. Spelemannstradisjon låg i slekta og dei bar på ein medviten måte spel og tradisjonar vidare med stor vørnad for dei gamle slåttane. Jon gjekk bort ein vårdag i 1979. Men Halvor held spelet ved like sjøl om han nok sakna plystringa til Jon når eit tak i slåtten var kome bort. Den fremste spelemannen i Øvre Numedal i vårt hundreår må seiast å vera Halvor Kåsin. Saman med broren Jon har det i Kåsin vore ein samlingsstad for den gamle slåttemusikken. Halvor Løytnantsdreng var tippoldefaren deira og Halvor og Jon har på ein medviten måte ført spel og tradisjonar vidare. Fyrste gongen Halvor fekk ei fele oppstrenga var på Dalset i Vergjedalen. Det var spelemannen Andres Mogen frå Rollag som ordna det. Halvor var da 12 - 13 år gamal og sidan har fela og felespelet ved sida av jakta teke det meste av fritida. Det er fyrst og fremst Steingrim Haukjem som har vore læremeistaren. Fyrste gongen han var i Kåsin var i jula 1924, da var han ei heil veke. Seinare vart det mykje læring og Halvor fekk til slutt om lag 100 slåttar frå Steingrim. Ein annan av læremeistrane var Johannes Dahle frå Tinn. Halvor var hjå han fyrste gongen i påska 1936. Då gjekk han på ski over fjellet med feleskrinet på ryggen. Bade frå Steingrim Haukjem og Johs. Dahle fekk Halvor attende Løytnantsdrengslåttar som hadde teke vegen over til Tinn. Dei hadde kome dit med Knut Lurås. Men Halvor har og vore i lag med andre spelemenn som Gjermund Haugen, Magne Manheim, Truls Ørpen og lært slåttar både frå Telemark og Vestlandet. Halvor har mange fyrstepremiar på kappleikar. på Numedal Fylkeslag sine kappleikar var han i fremste rekke kvar gong og han har og teke fyrstepremie på landskappleikar. Frå landskappleiken i Oslo i 1939 spela han slåtten Rekveen i radio. Men før det, i 1937, hadde han i ein folkemusikkhalvtime spela slåttane Pål, Vegglijenta, Sevliden og Flesbergingen. Eivind Groven skreiv da i protokollen sin: "Programmet framifrå. Spelet var utan lyte, noko av det beste vi har havt i radio". 17. Våren 1976 var det på nytt eit folkemusikkprogram i radioen med Halvor. Sven Nyhus hadde vore på vitjing hjå han og gjort opptak. Halvor spela mange slåttar og programleiaren fortalde. Programmet var ei stor oppleving og ga prov på kor godt spelemannen hadde teke vare på dei gamle slåttane. Trass i at han da var 76 år gamal var det eit særs fint spel ein kunne høyre. Spelet til Halvor er prega av særeigne slåtteformer, rik forsiring og ein variert bogebruk. Halvor har spela inn mange slåttar for Norsk Folkemusikklag og i musikkverket om hardingfeleslåttar har Truls Ørpen og Sven Nyhus sett på noter 8 springarar etter han. Kaasin, John (1902—1979) Nore. Hardingfele Bror til spelemannen Halvor. Brørne tok til å spela om lag samstundes. I ei motorsykkelulykke øydela John fingrane noko, mindre med speling etter det. Hadde stor slåttekunne, mykje nytta speldommar på kappleikar. Var ei god og sikker kjelde for slåttespel og slåtteformer. Sende i 1937 ei notisbok til folkeminnesamlaren Tov Flatin der han hadde skrive om dei gamle spelemennene i Nore. John var ikkje like god til å spela som broren, Halvor. John tok til å spela om lag samstundes med Halvor, men i ei motorsykkelulykke øydela han fingrane noko og på det viset vart det ikkje så mykje speling. Men John hadde ei stor slåttekunne og var ofte domar på kappleikar. Somme tider kunne han og broren vera noko usamde om korleis forma på slåttane skulle vera. Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011. 101
Page 1 and 2:
Folkemusikere og folkedansere i Num
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50: Folkemusikere og folkedansere i Num
Page 99: Folkemusikere og folkedansere i Num
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191:
show all

Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?