Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Folkemusikere og folkedansere i Numedal
…En trøst under mit gjæterliv var min fele som jeg i de senere aar alltid tok frem, sittende
under mangen nut og fjeldknaus og forlystede mig med dens toner, og den har alltid været
min trofaste følgesvend baade i moro og sorg. Jeg har spillet i mangt et bryllup både i
Numedal og paa Tinn, saa jeg var vel kjent. Her ilandet har jeg været æresmedlem af
Numedalslaget i flere Aar og har for mit spil erholdt flere første præmier baade fra dette lag
saavelsom fra Spillemandsforbundet i Amerika. Jeg maa ogsaa kruke og danse halling for
dem ved saadanne leiligheter.
Ole Glaim skreiv minneord om Hølje i Årbok for Numedalslaget i Amerika i 1927. Der står:
”Han var en meget flink spillemand og kunde aflokke sin kjære fele de reneste og vakkreste
akkorder. Endskjøndt han drev med haardt arbeide, var han dog flink til å haandtere sit
instrument, og hvis han hadde hat utdannelse i den retning, ville han ha blit en hel mester, ja
en berømt musiker…”
Hølje og kona fekk 7 born og eine sonen Ole spela mykje like til han fekk øydelagt handa.
Toreson, Ole (Ørsteinguten) (1849—1912)
Flesberg/USA. Hardingfele
Heitte eigentleg Ole Ramberg, vart òg kalla Livesen. Byrja tidleg å spela, morbror Knut
Ørstein laga fele til han. Berre 12-13 år gammal spela han til dans i Vika (plass under
Vengestad). Spela i bryllaup på Søre Høymyr då han gjekk for presten (presten Wessel-Berg
var der og tok seg ein dans.) Spela i nokre kaffelag. Spela òg på Kongsbergmarken. Vart sett
likt med jamaldringen Hellik Rud som spelemann. Reiste til Amerika i 1870, attende til
Kongsberg i 1903 for å hente mor si.
Ole heitte vel eigentleg Ole Ramberg, men foreldra levde kvar for seg, han var med mor si på
Ørstein, Livesen vart han òg kalla.
Morbror Knut Ørstein laga ei fele, denne byrja han å spele på. Berre 12-13 år gamal spelte
han til dans i Vika (plass under Vengestad). Det var visst berre så vidt han kunn slikja mellom
halling og springar den gongen. Men då han gjekk for presten kom det bod frå Søre Høymyr
om å spele i bryllaup. Presten Wessel-Berg var der og skulle ha teki seg ein dans han òg.
Ole spela visst i nokre kaffelag, og da fekk han betaling for kvar slått. Hna hadde òg spela på
Kongsbergmarken. Det er sagt at Ole var like god til å spela som Hellik Rud. Dei var på same
alder.
Ole blei gift i 1868 med Jøran Hansd Gjerde. I et gammalt amerikabrev frå same året er
bryllaupet omtala. ”….var der vel svær Stads med Musik da spillede vel baade Knud og
Brudgommen paa hver sin Violine kan vi forestille os…”
Ole reiste til Amerika i 1870, og det var meininga at Jøran skulle komma etter, men slik gikk
det ikkje. Det heitast at han gifta seg der borte òg og fekk fleire born. Han var attende til
Kongsberg i 1903 å henta mor si over til Amerika. I Amerika hadde han arbeid ved ein
jernbanestasjon med å ta imot emigrantar. Han dreiv òg ei saloon der borte. Det bruka å
samle seg nokre skandinavar hos han. Når det var kommi så mange at han ikkje ville ha inn
fleir, så stengde han døra. Så spanderte han drinkar og tok fram fela.
Ole var ein kjempkar, eineståande frisk og svær til å ta ryggtak.
Toresengen, Ole (1870—1957)
Flesberg/Ringerike. Dans
Torsrud, Kjersti Torsteinsdotter (1867-1952) Rollag
Vokal
Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011.
167