Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Recommendations

Info

Folkemusikere og folkedansere i Numedal Viksbråten frå Sigdal skulle han òg ha lært av, sjøl om Viksbråten var noko yngre (f. 1862). Vilhelm Sorteberg, Krødsherad, må han vel og ha lært av. Peter Tidemann, Sigdal, fortalte til Helge Haugan (yngste sonen til Ole Haugan) at Ole Haugan og Sorteberg spela så likt at ein måtte sjå kven som spela for å seia kven det var av dei. På Kongsbergmarken var det mange spelemenn å høre og treffe. I brev frå Helge Haugan (1965) nemner han at far hans og Lars Fykerud ein gong spela saman på Ryesalen under marken. Vidare skriv han at far hans og Lars Fykerud visst var gode venner og brevveksla med kvarandre. Ei anna kjelde fortel om ein dans på ein sal under marken. Lars Fykerud spela. Ole Haugan kom og der og begynte å danse halling med Fykerud'n spela. Der spella du gæli, sa han til Fykerud'n. Det gikk ei stund, så sa Haugan igjen: Der spella du gæli. Det er sikkert nok at Ole Haugan var kjend som ein av dei beste spelemenn i Numedal i den tida. Og at Lars Fykerud tillet seg avvik frå tradisjonen er nok også kjent. Med det same vi er inne på dans, tek vi med at Ole Haugan var særs glup til å spenne rundkast. Det blir snakka om at Ole Haugan spela mange Fykerud-slåttar. Det kan og tenkjast at Fykerud har lært slåttar av Haugan. Haugan har vel spela dei slåttane vi kjenner i tradisjonen i Flesberg i dag og temmeleg sikkert nokre til. Fleire slåttar som enno blir spela blir nemnde etter Haugan, t.d. «Hauganhallingen» og springaren «Inkje sutrer je å inkje sørgjer je». Han spela mange valsar og reinlendarar. Ole Nærlieie kom stadig me «nye» slåttar av den typen på festane. Hellik Juveli spurde Nærlieie kor han fekk alt dette frå. Å, Gamle Haugan hadde no av hvert, han, svara Nærlieie. Andre fortel at Nærlieie kytte av Haugan til å spela. Andres Aasen gjorde òg det og føya til: Ole Haugen kunne spella te dans, han. Utanom Nærlieie og Aasen må Andres Haugan, ein av sønene til Ole, nemnast blant dei som lærte slåttar av han. Andres vart og ein dugande spelemann, særleg god til å spela til dans. Helge Haugan skulle og vori flink til å spela, men han fekk skadd venstrehanda sterkt ved ei skyteulykke. Helge kunne slåttane så godt, blir det sagt. Det kan vera artig å ta med litt om ein soneson til Ole Haugan som heitte Fritz Austin Haugan. Han var svært musikalsk og komponerte òg. Var fiolinist i Kringkastingsorkesteret. Som musikar bruka han namnet Fritz Austin. Den siste fela Ole Haugan hadde, var laga av Gunnar Helland, Bø i Telemark, i 1896. Haugan hadde kjøpt ho med han var i Landerud av Hans Møte og gitt 22 kroner for ho. Skrinet til fela hadde Haugan kjøpt av Narve Hytta som truleg hadde laga det (opplyst av felemakar Ola Brøtan). Kittil og Ola Brøtan fortel at far deira, Halvor, var i eit kaffilag eller ein auksjon på Nord- Gjerde i Lyngdal. Det var med det fyrste Halvor var i Lyngdal, så Haugan kjente han vel ikkje. Halvor hadde ikkje betalt til spelemannen enno, men dreiv og dansa. Han hadde ein lysegrå hatt på seg, og Haugan ropa til han: Du i den lysegrå hatten, hit og betal i fela. Halvor Brøtan la i noko meir enn han behøvde, og Haugan ble så fornøgd. Halvor skulle få ønskje seg kva slått han ville. Da Ola Håvet var kring 10 år gammal var han til stades i ein auksjon i Søre Teksle (1898- 1899). Etterpå var det dans, og Ole Haugan spela. Han sat i ei seng inni stugo der, sa Ola. Det er mogleg Haugan hadde hug til å skryte litt, det var vel helst gjort på skøy. Her er ei herme etter han: Hør gutter! Ole låter godt, kommer aldri der Ole er! I ei skrivebok etter Tov Flatin har han notert: Olav Andressen Haugan. Spela fint, kunne mange slåttar. Haugen, Ingebret Ols. (1885—1946) Svene . Hardingfele. Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011. 68
Folkemusikere og folkedansere i Numedal Hadde lært av Hellik Rud og noko av Anders Ødegaarden. Spela saman med og lærte truleg av jamaldringen Ole Skudsvik. Spela lite ute, spela fint. Han var nok ikkje noko aktiv med speling ute blant folk. Det seiast at han spela fint, og Ole Hakkelberg uttala at Ingebret var den likaste oppi der (i Svene). Dei han truleg samanlikna med var Oluf Gråten, Ole Moen (søre), Skudsvik-karane og Ole Trulsås. Karl Hvila kytte òg av Ingebret. Noko hadde Ingebret lært av Hellik Rud. Det var kvilestad på Haugen, og Hellik var ofte innom der. Elles lærte han nok noko av Anders Ødegaarden, og han spela saman med og lærte truleg òg av jamaldringen Ole Skudsvik. Ingebret vart gift med Mathilde Heistad i 1908. Dei blei skilde i 1923, og Mathilde reiste til Canada. Dei hadde sonen Erling (1911-1997) saman. Ingebret arbeidde i skogen og på jorda. Han var ein liten og spinkel mann og så forsiktig av seg. Haugen, Nils (Tusteberget) (f. 1922) Nore. Trekkspel Haugen, Sigmund Bjarne (f. 1947) Nore. Dans Haugen, Åse Reiersdotter f. Skjønnelien (Plassen) (1899-1978) Nore. Vokal, langeleik Åse voks opp i Skjønnelien, systera Barbro var og glad i å synge. Fyrst i 1920 åra budde ho og mannen i Lykkja under Sporan, men flutte så til Eggedal. Der budde dei litt på Flaget før dei bygde seg ein heim på Bergvold og vart buande der. Åse var med i Den Evangelisk Lutherske menighet, men måtte melde seg ut då ho gifta seg med Knut, da han ikkje var medlem. Dei fekk etter kvart 10 barn. Åse var glad i å synge, men ho sa: ” Ein skulle ikkje synge før ein åt om morgonen, da vil du grine før du legg deg om kvelden”. Åse spela langeleik, og mannen Knut spela visst både trekkspel, gitar og fele. Broren Peder var og god til å synge, og han vart også gift i Eggedal. Da lydbanda kom, song dei inn og sendte med meldingar til familien, som gjorde det same attende. Eine dotter til Åse, budde på Rødberg, var med på dette. Eit lydband er nå bevara. Ei anna dotter fortel at når dei var ute og gjette, saman med mora, krullhuga dei. Seinare begynte jentene å jodle, det åtvara mora mot: ”De mistar sangstemma”, sa ho da.”Ho mor song så mange gamle visur førr uss, mest kjærlighetsvisur. Han far spella gitar og ho mor spella harpeleik. Da vi la uss gjenne, førr det va meiningi vi skulle somne te dette der, og vi syns det va så moro å høre på”. Åse lokka etter ho va komme på Gamlehjemmet og bli det sagt. Åse song på ein alderdommeleg måte, og har sungi inn for NRK. Haukeli, Ambjørg Herbrandsd. f. Brekke (1859—1938) Haukeli, Andres Niris. (1858—1942) Flesberg. Dans Gode dansarar i følgje munnleg tradisjon. Haukjem, Eilev (1909—1966) Haukjem, Randi (1918—2005) Veggli. Dans Dansa springar saman, mellom dei få som dansa springar på fest på 1950-og 1960-talet. Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011. 69
Page 1 and 2:
Folkemusikere og folkedansere i Num
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18: Folkemusikere og folkedansere i Num
Page 67: Folkemusikere og folkedansere i Num
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191:
show all

Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?