Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Folkemusikere og folkedansere i Numedal
Når det galdt spel, så lærte han nok fyrst og fremst av faren. Anders var kring 22 år da
faren blei borte. Han heldt spelet til far sin gjævt og bruka desse gamle numedalsslåttane
på kappleikar, bl.a. på Kongsberg-kappleikane i 1934 og 1935.
Det kan vera artig å ta med at Anders som unggut hadde treft Lars Fykerud og spela for
han. Utanom faren høyrde nok Anders Narve Hytta som budde i Lyngdal ei tid. Anders
og halvbroren Hellik Olsen (Grorud) besøkte Spellemanns-Ingeborg for å lære slåttar.
Ho var dotter til Gullek Spellemann og flink til å tralle slåttar.
Spelet til Anders var friskt og med utifrå god takt, ikkje akkurat slikt ”finspel”. Han var
svært populær, og når han kom med fela innover golvet på Lyngdal skyttarhus, heia folk
og klappa i hendene. Om sommaren spela han ofte på låvedansar.
Anders var kjend med spelemenn i Sigdal, bl.a. Anders Stubberud, Torger og Ole
Viksbråten.
Anders spela Sagakongen, truleg lært etter plate med Okshovd og Rudi. Elles prøva også
han seg med telemarksspel, men det høvde nok ikkje så godt med bogeføringa.
Arne Bjørndal skreiv opp slåttar etter Anders Haugan; 5 slåttar er komne med i
Hardingfeleverket.
Anders var ein klok person med tru på seg sjøl. Noko verv i Lyngdal spelemannslag
hadde han trulrg ikkje.
Av borna spela Marit trekkspel og Hellik litt fele. Knut Sønåsen er vel den som har mest
spel etter Anders.
Haugan, Gunnar Andress. (1834—1915)
Lyngdal. Hardingfele
Eldre bror av den kjende spelemannen Ole A. Haugan. Spelet hans lite kjent. Ei soge fortel at
han hadde lært ein slått av «Den slemme i veggemota». Dette vart sidan namnet på slåtten, òg
kalla Stubben, Pålsonstubben og til dels Mjølaren.
Haugan, Knut Torsteins. (1848—1943)
Rollag. Dans
Var av Løytnantsdrengslekt, kjend som ein god dansar, dansa den gamle springaren. Var ein
dyktig skreddar, særleg god til å saume den gamle gråtrøyebunaden.
Haugan, Ole Andresson (1854-1907)
Lyngdal. Hardingfele
Ole Haugan blir ofte omtala som Gamle Haugan, kanskje av di nokre av sønene òg spela fele.
Så gammal blei han eigentleg ikkje, han var fødd den 20. august 1854 og døydde i 1907.
Foreldra var Andres Haugan og Marit f. Bekjorden. Andres var flink til å dansa halling og
spenne hallingkast. Det har forresten vori mange flinke dansarar i denne slekta.
Av yrke var Ole Haugan gardbrukar. Han hadde Landerud dei fyrste åra han var gift og
budde der. Kona var Torgun Helgesd. Landerud, og dei gifta seg i 1879. Ole kjøpte også øvre
og nedre Åsleggen og dreiv desse gardane saman med Landerud. Seinare (1897) kjøpte han
Søre Låg og flytte dit. Her døydde Torgun. I 1907 kjøpte han Bråten i Jondalen, men alt same
året døydde han. Han blei heilt borte, og dei meinte han hadde dotti til Lågen ved Liahengslet
mørke haustkvelden.
Kven han lærte av til å begynne med er ikkje så heilt visst. Men Eivind Spellemann fekk han
nok ein del frå. Eivind flytte vel ikkje ut frå Flesberg for godt før rundt 1880. Gullek
Spellemann rakk nok neppe Ole Haugan å lære noko av, han var berre 5-6 år da Gullek
døydde.
Av Hellik Rud (f. 1849), Narve Hytta (f.1837) og Gudbrand Skjellerud (f. 1818, til USA 1870)
kunne han truleg ha lært. Det blir iallfall fortalt om at han var noko saman med dei. Torger
Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011.
67