Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Folkemusikere og folkedansere i Numedal
- eg sat då og berre drøymde
Den gamle stugo steig fram med glans,
med minne frå barnedagar,
då åra gjekk med song og dans
og sol yver eng og hagar.
Å nei, for ei tid, so god og sæl!
Erik Deildokk var av dei meir profilerte spelemennene i Numedal dei fyrste tiåra av 1900
talet. Han skilde seg ut frå mange av dei andre på den måten at han var mykje ute og spela.
Han deltok på fleire kappleikar, jamvel landskapleikar. Han er truleg den fyrste frå Numedal
som spela i NRK, to eller tre gonger spela han i dei direkte sendingane som var den gongen.
Han reiste rundt med Klara Semb og spela numedalsspringar. Da Noregs Ungdomslag hadde
stemne på Lillehammer i 1929 var Erik der og spela for dnasarar frå Numedal. Det gjorde
stor lukke. Klara Semb skriv: ”Den vene karen i den praktfulle gråtrøyebunaden fekk folk til å
snu seg når han gjekk gjennom byen med det gilde rosemåla feleskrinet under armen”.
Han reiste også på turne med Ola Brenno frå Valdres.
Det finst ikkje opptak av Erik, han døydde for ung til det, men mange av dei som høyrde han
gjev han gode skussmål for spelet sitt.
Erik budde i Deildokk ikkje langt frå Flesbergdelet. Såleis lærte han spel både i Flesberg og
Rollag. I Flesberg fyrst og fremst av Gullik Sandbekk og Ole Gleden. Elles møtte han Steinar
Gladheim og Torstein Odden og lærte av dei.
Erik hadde fleire feler og laga til og med feler sjøl. Han hadde mellom anna ei han kalla
Fjellrosa. Den siste han hadde og bruka mykje var ei Sandlandfele han kalla Astrid.
Slåttekunna til Erik var stor. Mot slutten av livet tileigna han seg ein god del telemarksslåttar
i tillegg til det han hadde heimante. I natt i Sønåsen i Lyngdal sat han og spela i eitt utan å
spela same slåtten oppatt.
Torkjell Haugerud hørte Erik spela og han kytte av han og sa: Deildokk kan eggje ein slått,
det er ei stor kunst.
Elles var han vidkjend smed og knivmakar, og smia blada sine sjøl, dei vart stempla ED og
oppnår ein høg pris i dag. Sonen Nils lærte slåttar av far sin og spela mange inn på band.
Nils vart også ein svært dyktig knivmakar.
Elles lika han ikkje den nye musikken som trengte seg på i 20 og 30 åra. Han truga
trekkspelarar med å skjera sund belgen. Men sanninga var at han var sjøl svært god på
durspel, det var vel helst dei nye rytmene han ikkje lika.
Erik deltok på mange kappleikar. I 1932 fekk Erik saman med Steingrim Haukjem, Halvor
Kaasin og Olav Strømmen reisepengar av Numedal fylkeslag for å reise på Landskappleiken i
Oslo. Alle fire fekk premie.
Erik var god i kjeften seiest det. Det vil si at han var ordhittug. Kjent er uttrykkethans : ”Kven
har sendt åder (bod) etter de?”
O. E. Krokmogen skreiv dette diktet til Erik:
Eg sat her ein kveld ved sida di
Og høyrde på at du spela
Eg totte eg sat i ei solskinnslid,
Med ljomen av hardingfela,
Eg sat og berre drøymde.
Den game stugo steig fram med glans,
Med minne frå barnedagar
Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011.
32