Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Folkemusikere og folkedansere i Numedal
Steinar dreiv som snekker ved sida av garden Bakkejordet. Han var god til å synge, og var
bearmann og kjøkemeister i ein mannsalder. På opptak syng han nokre viser.
Bergerud, Anstein Halvors. (1803—1881)
Rollag. Hardingfele
Kjend spelemann, spela mykje i samkomer og gjestebod. (Steingrim Haukjem spela både ein
gangar og ein springar kalla Bergeruden, diverre ikkje opptak av slåttane.) Anstein var meir
spelemann enn bonde. Gift fleire gonger, siste kona svært prega av vekkingane, nekta sonen
deira, Kristen, å spela.
Anstein var ein kjent spelemann og spela mykje i samkomur og gjestebod. I bygdeboka har
Knut Hoff skrivi at han var meir spelemann enn bonde, så det gjekk så som så med Bergerud.
Han mista fleire koner unge, så det var mykje sjukdom. Siste kona overlevde Anstein med 17
år. Ho var svrt prega av vekkingane som for gjennom bygdene så ho nekta Kristen sonen
deira å spela.
Anstein må stå som eit grelt døme på kvad ei religiøse anfektelsane gjorde mot talentfulle
musikarar. Mor og far hans var læsarar og fordømte alt som hadde med spel og dans å gjera.
Men Anstein spela so mykje at han fekk eit namn før han ikkje torde meir. Dei sa i bygda at
han var uvanleg god til å spela og at han skulle hatt so god fele. (Torstein Tveiten)
Steingrim Haukjem spela eiong gangar og ein springar han kalla Bergeruden, men ingen veit
i dag korleis desse slåttane gjekk. Steingrim spela dei aldri inn.
Bergerud, Kristen Ansteinson (1853-????)
Rollag. Hardingfele
Sjå under faren, Anstein Halvorson Bergerud.
Berget, Ingeleiv, f. Rotegård (1918—1995)
Berget, Niri (1903—1978)
Flesberg. Dans
Niri lærte dansen heime, Ingeleiv lærte truleg springaren hovudsakleg av mannen. Dei tok for
alvor til å dansa i 1956 då Jan O. Dokken m. fl. heldt kurs i Søre Gjellerud. Dansa på mange
framsyningar og kappleikar. Filma av Rff i 1971. Niri ivrig forkjempar for den gamle
springardansen. Få jenter gjekk springaren så fint som Ingeleiv. Ho var styremedlem og
trufast medhjelpar i Dansarringen, seinare i FSDL.
Ingeleiv lærte vel springaren mest av mannen sin, Niri Berget. Dei var av dei mange ivrige
dansarane som for alvor tok til å dansa i 1956 då Jan O. Dokken med fleire heldt kurs i Søre
Gjellerud-stugo. Ingeleiv og Niri dansa på mange framsyningar og kappleikar gjennom
mange år. Dei dansa òg til filmopptak for Rådet for folkemusikk og folkedans i 1971. Få
jenter gikk springaren så fint som Ingeleiv.
Ingeleiv var trufast medhjelpar i dansarringen og seinare i Flesberg spel- og dansarlag.
Mange år som styremedlem, og ho var ”kjøkkensjef” på mange tilstellingar.
Niri lærte dansen heime frå han var liten, men tok til å danse på kappleikar og framsyningar
etter at det var halde kurs i Flesberg i 1956. Han var gift med Ingeleiv f. Rotegård, frå
Tunhovd. Saman deltok dei på mange kappleikar.
Dei dansa òg til filmopptak for Rådet for folkemusikk og folkedans i 1971.
Niri var ein ivrig forkjempar for den gamle dansen og hadde ofte gode råd til unge dansarar.
Niri var elles ein føretaksam kar, hadde sagbruk i Tunhovd, starta seinare sagbruk i Flesberg
og pukkverk i Svene.
Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011.
11