Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Folkemusikere og folkedansere i Numedal
Sandbæk, Kjell (f. 1933)
Svene/Bø i Telemark. Dans
Byrja å lære dans i 1943 av Liv H. Blydenstein, Svene, sidan av Jan O. Dokken. Har lært
mange ulike bygdedansar av t.d. Kjetil Løndal, Søren Nomeland, Knut Buseth og Ola
Guroplass. Dansemeister i mange år. Mest kjend som hallingdansar. Turnerte med dans i innog
utland, i 40 statar i USA, på Cuba og i Mexico, på båtane til Den Norske Amerikalinje og
ca 350 framsyningar med Dans ropte fela. Med på Festspillene i Bergen i sju år. Dansa
halling i Peer Gynt på Det Norske Teateret i om lag 350 framsyningar. Vann Landskappleiken
i 1960 med numedalsgangar og halling. Truleg den mest kjende dansaren frå Numedal
gjennom tidene.
Kjell byrja lære dans alt i 1943 av Liv Blydenstein, Svene. Han lærte seg mange bygdedansar
og vart en dansemeister i mange år. Mest kjend som hallingdansar, men turnerte med dans i
inn og utland, 40 statar i USA, pluss Cuba og Mexico, ca 350 framsyningar med ”Dans ropte
fela” og mest alle land i Europa. På Festspillene i Bergen i 7 år. Dansa halling i Peer Gynt
på Det Norske Teater i ca 350 framsyningar. Han dansa òg på Den Norske Amerikalinje
sine båtar. Vann landskappleiken i 1960 med Numedalsgangar og halling.
Kjell Sandbæk er truleg den mest kjende dansaren frå Numedal gjennom tidene.
Som læremeistrar gjev han opp: Liv H. Blydenstein, Jan Dokken, Kjetil Løndal, Søren
Nomeland, Knut Buseth og Ola Guroplass.
Sandnes, Pål Knutson (1872-1952) Nore/Flesberg
Vokal
Pål voks opp på Sandnes, søre i Nore. Han vart utdanna lærer, og hadde post som lærar og
klokkar både i Nore og Veggli før han kom til Flesberg i 1906, der dei budde på
klokkargarden Førli, søre. Han var lærar i Førli og Juveli skule, klokkar og ei tid òg
ordførar. Han flutte med familien til Kongsberg i 1932 som pensjonist. Pål var kjent for å ha
ei veldig god stemme, song mest salmar, men og viser. Han har skreve eindel songar, dikt og
prologar.
O. M. Sandvik har skreve ned ein tone på Tolvtallsvisa etter Pål, den har han etter far sin, og
han nemner og ein brudemars. Elles er det fleire som har lært Sælebakkvisa av Pål.
Sedalen, Gullik (1856—1877)
Flesberg. Durspel
Den fyrste vi veit om som spela durspel i Flesberg. (Sjå historia om Jårån Olsdotter, andre
kona til Gullek Spellemann, som dansa til tonane av durspelet til Sedalen s. 166.)
Gullik er den fyrste vi høyrer om som spelar durspel i Flesberg.
Hendinga då Jårån Olsdotter, andre kona til Gullek Spellemann kom til Sedalen er omtala i
Tov Flatin. Gamalt frå Numedal ,b.7, s. 61.
Sevle, Ole Ols. (1808—1834)
Nore. Dans
Vart kalla Sevleguten, vidkjend dansar, uvanleg sprek og spretten. Ein halling har namn etter
han, Sevlen. Dømd for rovmord og halshoggen i 1834 på Stengelsrudmogen ved Kongsberg.
Ole Sevle eller ”Sevleguten” var en vidkjendt dansar. Han var en uvanleg sprek og spretten
kar. Det var vel helst som hallingdansar han vart hugsa.
Men mest kjent er vel at han vart dømd for rovmord og halshoggen i 1834 på
Stengelsrudmogen ved Kongsberg.
Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011.
143