Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Recommendations

Info

Folkemusikere og folkedansere i Numedal Steinar hadde overnaturlege evner. Han mana rispeteina til å danse på ryggen til mor si, og han fekk folk til å møte avdøde bygdefolk. Elles var han rekna for å vera ein vennleg og omgjengeleg mann med godt humør. Særleg var han populær blant smågutane. Hølje Mykstu fortalde at Steinar sa so mykje rart til smågutane. ” Har du fisi nyss?” kunne han spørja med eit flir. Omkring 1910 fekk Steinar ein særs gåverik elev. Steingrim Haukjem. Av dei slåttane Steingrim spela inn for Arne Bjørndal i 1959 er det opp mot 50 der Steinar er kjelde. Det er tydeleg at Steinar sette pris på eleven for han var stadig i Haukjem og spela. Ola Haukjem som var yngre enn broren Steingrim hugsa desse kveldane og nettene med glede. ” Me sovna til felemusikk og vakna neste morgon til felemusikk” fortalde Ola. Så der gjekk det i speling døgnet rundt. Ein vinter var Steinar i Haukjem mest kvar kveld! Da Steinar døydde i 1919 tok Steingrim det svært tungt, så det han fekk var nok lite i forhold til alt det Steinar hadde. Steingrim var i det militære da Steinar døydde. Og han sa. ”Det kunne vel ingen tru det skulle gange slik” Steinar var far til eit dødfødt barn i 1911. Det gjorde at han reiste til Amerika. Men han var ikkje lenge borte, omkring eit år eller to. Steinar lærte seg notar, dei ligg i Glaim den dag i dag. Han har notert oppstrøk og nedstrøk på dei og gjekk nok grundig til verks. Scharts skreiv notar rett frå Myllarguten si fele. Mellom anna ei form av Førnesbrunen. Den forma spela Steingrim også og truleg hadde Steinar lært den forma frå notebladet og Steingrim fra han att. Steinar heldt konsertar og hadde konsertplakat. På plakaten var det bilete av spelemannen. Men det er ikkje kjent at han hadde konsertar utanom dalen. Mange sa at Steinar spela hardt, og at Steingrim skulle ha arva dette. Men truleg er det berre på grunn av at folk var van med meir puslespel og kleinare feler. Nå desse karane la til så var det storspel og noko som folk ikke var vane med. Steinar vart berre 36 år. Han hadde kunna påverka spelet i Numedal til ut på 1960 talet hadde han fått levd. Og sjøl om Steingrim fekk mykje av spelet så ville det folkemusikalske landskapet sett annlein ut. Gladheim, Steinar Kittils. (1848—1897) Veggli/Rollag. Hardingfele Far til dei tre brørne Gladheim på Ulstad. Sølvsmed. Skyld spelemenn i Tinn på Mårheimsrud, Gvåle og Bernås gjennom bestemora Wiel. Vert særleg hugsa for å ha spela Vegglijenta slik som Pål Løytnantsdreng. Sønene Hans, Ola og Kittil vart spelemenn. Faren Kittil var vidkjent sølvsmed Steinar var skyld spelemenn i Tinn gjennom bestemor si Wiel. Ingen skal ha spela Vegglijenta slik som Steinar etter Pål drog til Amerika er det sagt. Sønene hans Hans, Ola og Kittil vart og spelemenn. Kittil av stort format. Dei hadde god råd på Ulstad og dei fekk av dei beste felene. Steinar sette opp eit plankehus oppmed vegen som gutane skulle ha å spela i. Glaim, Steinar Halvorsson (1802-1864) Veggli. Hardingfele Dette er den eldste av Steinarane med Glaim som ettenavn. Han var ein av 9 syskin. Tanta hans Ingebjørg vart gift med Pål Løytnantdreng. I desse to sleksledene møter vi dei fremste kunstnarane i dalen rundt 1800. Ei anna tante til Steinar, Live vart gift til Kleiverud der det var klukkemakarar og rosemålarar. Sigrid vart gift med den store rosemålaren Nils Halvorsson Kravik, frå Nore. Eit famiiedynasti med kunstnarar. Sjå Gry Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011. 52
Folkemusikere og folkedansere i Numedal Steinar Halvorsson vart spelemann, det er ikkje mykje vi veit om spelet hans, men med Pål Knutsson som onkel må ein gå ut frå at spelet halla dit. I 1833 stevna Steinar Hellek Gunnulsson Vindegg for forlikskommisjonen. Årsaken var at fela til Steinar vart øydelagt. Og det står i forliksprotokollen; ” Fordi Gunnulf Vindegg i drukkenskab havde sønderknust hans violin” Karane vart visst enige, og Vindeggen betalte 7 spesidaler i skadebot for fela. Steinar var skreppekar, han for i alle bygder i Telemark og handla. I Vest Telemark finst ein del slåttar med namnet Gladheimen. Det skriv seg helst frå Steinar Halvorsson. Det er sopass til alder på desse namna at det ikkje høver med dei dei yngre Steinarane. Steinar kom eingong til Vefald i Seljord. Her trefte han Guro, det gjekk ikkje bra. Guro vart med barn og Steinar for vidare med skreppe og fele. Far åt Guro skreiv da eit brev til Forlikskomisjonen i Rollag, det lyder slik: Klage tilstillet Forligelseskommisionen for Rollag og Vægli, optaget til Mægling i Forligelseskommisionen paa Rollag Præstegaard af Forligelseskommisionær Sognepræst Lars Steen og Lensmand Kittil Kittilsen Lie nordre den 8 de October 1834. Klagen udstedt af Stener Jensen Wefald af Sillejord over Stener Halvorsen Glaim i Vægli - som lyder saaledes: Medens Stener Halvorsen Glaim endnu var ungkar vilde en uheldig Skjæbne at han ogsaa kom til Sillejord Præstegjeld, hvor han da ogsaa blev den der forjog Ro og Tilfredshed fra min Arne der, betyngede min Alderdom med Skuet af en forført og ulykkelig Datter. Stener Glaim fik Adgang til mit Huus og førend jeg vidste noget derom meldte han sig hos min Datter Dro Stenersdatter som en Frier. Med Forførerens slebne Tunge vidste han at sno sine Lænker om den Troskyldige, og ei heller mit svage Syn kunne opdage Braaden da han skildrede mig sin lykkelige og uafhængige Livsstilling, eller da jeg anede at han beilede til min Datters Haand. Hvorfor skal jeg nægte det? Gjerne saa jeg den forstaaelse som var i mellem de Unge, og jeg var for troskyldig til at drømme om Svig og Underfundighed. Stener Glaim gav min Datters et formeligt Ægteskabsløfte, og hun - hun gav ham Alt. Under Kjærligheds Maske brød Forføreren Uskylds skjønneste Smykke, og da han havde naaet sit skjendige Maal forlod han os for aldrig at komme tilbage uden for at spotte den Faldne. Min Datter blev frugtsommelig med Stener Glaim og udlagde hun ham som Barnefader; men han ikke alene inlod sig i Ægteskab med en anden, men han fremstod fæk og benægtede baade at være Fader og at have givet min Datter Ægteskabsløfte, ja! endog med sin Saligheds Eed vil han besegle dette. Imidlertid troer jeg at have beviiser nok imod Synderen til ikke alene at hindre ham i sit ugudelige Forsæt, men ogsaa at faae ham dømt til at give min Datter en passende Reparation efter Loven og uvillige Mænds Skjøn for sit med Besværgelse forbundne Ægteskabsløfte. Sagen blev til Retten henvist. (Det vart altså ikkje meglingsforlik i kommisjonen) Min kommentar ET. Gleden, Ole Ols. (1866—1929) Svene. Hardingfele Lærte lett, kunne slåttane i hovudet før han byrja spela. Høyrde som ung Eivind Spellemann, hadde òg slåttar etter Pål G. Lia. Hellik Rud største førebiletet. Lærte frå seg spel, særleg til Biografier samlet av Numedal Spel- og Dansarlag. Versjon: juni 2011. 53
Page 1 and 2: Folkemusikere og folkedansere i Num
Page 51: Folkemusikere og folkedansere i Num
Page 103 and 104:
Folkemusikere og folkedansere i Num
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191:
show all

Biografi over folkemusikarar og –dansarar i Numedal

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?