Doküman - asmmmo

SICAK HAVALARSOĞUYAN EKONOMİProf. Dr. Hayri KOZANOĞLUMarmara Üniversitesi İİBFKüresel ekonomide 2011 yılının ilk aylarında sürdürülebilirbir iyileşmenin filizlendiği kanısı hakimolmuştu. İlerleyen dönemde “sahte bir şafakla”karşı karşıya bulunulduğu anlaşıldı. 2012’de de dünyaekonomisi benzer bir görünüm sergiliyor. Yılınbaşında gözlenen iyimserlik havası hızla dağılmayabaşladı. ABD imalat sanayi üretiminde üç yıl aradansonra ilk kez daralma ortaya çıktı.Yaygın kanı, imalat sanayinde ılımlı bir yavaşlamanınortaya çıkacağı şeklindeydi. HalbukiMayıs’tan Haziran’a imalat sanayi endeksi 53.5’tan49.7’ye gerileyerek, 2009 yılında durgunluğun bittiğidüzeye düştü. Avrupa borç krizinin ve Çin ekonomisindekiyavaşlamanın etkileri de dikkate alınırsaküresel ekonomiyi parlak günlerin beklemediğinisöylemek olanaklı. Avro Bölgesi imalat sanayi deAğustos 2011’den beri her ay gerileme gösteriyor.Nitekim Avro Bölgesi’nin en büyük ekonomisiAlmanya’da Haziran 2009’dan bu yana imalat sanayiüretim endeksi en sert düşüşünü yaşadı. Henüz, 3aylık dilimlerle iki kez arka arkaya ekonominin daralmasıanlamına gelen resmi anlamda bir durgunluktanbahsetmek erkense de, küresel ekonomininmecalini yitirdiği açık.Avro bölgesinde, IMF-Avrupa Merkez Bankası-AvrupaKomisyonu’ndan oluşan “Troykanın” dayattığıkemer sıkma önlemlerinin bir sonuç vermediği ortadaiken, birbiri ardına istikrar programları açıklanmayadevam ediyor. Çünkü piyasa odaklı zihniyethâlâ egemenliğini sürdürüyor. Temel perspektifpiyasaların yüzünü güldürecek politikalar olunca;kamu harcamalarını azaltan, özellikle yoksul kesimlerinsırtına ek yük getiren dolaylı vergileri artıran,özelleştirmelere hız veren reçeteler dayatılıyor. Enson İspanya hükümeti vergi artışlarını ve kamu harcamalarındakısıntıyı içeren 65 milyar avroluk birprogram açıkladı. Böylelikle merkez sağ hükümetinbaşbakanı Mariano Rajoy seçim kampanyasındakivergileri artırmayacağı vaadini çiğnemiş oldu. ABde, Rajoy’a bir jest yaparak, 2012 yılı için bütçeaçığını GSMH’nin %5.3’ünden %6.3’üne yükseltmeyeyeşil ışık yaktı. Halbuki büyüme sağlayacak politikalaraöncelik vermeden krizi kemer sıkarak aşmayıdilemenin bir sonuç vermediği Yunanistan, Portekiz,İtalya, İspanya tüm örneklerle ortada.IMF bile, iç talebin daraldığı, işsizliğin hızla yükseldiği,kredi arzının gerilediği koşullarda hükümetlerinborçlanmalarını azaltmaya yönelik çabalarınınsonuç vermeyeceğini dile getiriyor. IMF, Nisan’dakiMali Görünüm raporunda, aşırı mali konsolidasyonunbüyümeyi boğabileceği üzerinde duruyor. Bunarağmen aşağıdaki tablodan görülebileceği gibi kriziderinden yaşayan Avrupa ülkeleri mali kemer sıkmapolitikalarına bel bağlamış görünüyor.Tablo : Avrupa’da Mali Kemer Sıkma.Bütçe TemelDengesinde MaliSıkılaşma(2009-2014 toplamı)GSMH Büyümesi(2009-2014 Toplamı)İrlanda 11.0 5.4Portekiz 9.7 -1.0İngiltere 7.3 8.4Almanya 0.6 10.3Fransa 3.3 6.6İtalya 4.7 0.5İspanya 8.0 0.1Yunanistan 17.1 -12.2Kaynak: IMF.Yükselen Ülkelerde Hafif YavaşlamaYükselmekte olan ülkeler 2011’de de 2010’agöre hafif bir yavaşlamayla, ortalama %6 büyüyerektatminkar bir performans sergilediler. Büyüme• EKONOMİBÜLTEN • MAYIS-HAZİRAN 2012 19