Doküman - asmmmo

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU VEYENİ YAKLAŞIMLARDoğan KESKİNE. İş Başmüfettişi• MESLEKİ YAZILARYıllardır hazırlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu,nihayet 30.06.2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir.Esasen, 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmelikleriylevar olan sağlık ve güvenlikle ilgili mevzuat,6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda,kapsamın genişlemesi, işyeri hekimi ve iş güvenliğiuzmanı çalıştırma yükümlülüğü açısından işçi sayısıve işin niteliği ayırımı dikkate alınmaksızın tüm işverenlerinyükümlü kılınması, ortak alan kullananişverenlerin sağlık güvenlik uygulamalarından ortaklaşasorumlu tutulmaları gibi yeni yaklaşımlardışında, benzer şekilde düzenlenmiştir. Elbette,işverenlerce yapılacak veya yaptırılacak risk analizleri,alınacak önlemler ve eğitim çalışmaları 6331sayılı Kanunda daha geniş ve ayrıntılı olarak düzenlenmişlerdir.Bu nedenle 6331 sayılı Kanunun işvereneyükümlülük getiren, öne çıkan bazı önemli vefarklı özelliklerine değinilecektir.1.Kapsam6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, “kamuve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, buişyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırakve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarınafaaliyet konularına bakılmaksızın...“ uygulanacaktır.1.1.İşler ve işyerleri açısından6331 sayılı Kanunun en önemli özelliklerindenbirisi, sınırlı olarak getirilmiş bazı istisnalar dışındaişin niteliği ayırımı yapılmaksızın kamudave özeldeki tüm işlere ve işyerlerine uygulanacakolmasıdır. İşyerlerinde sağlık ve güvenlik işlerineyardımcı olmak üzere oluşturulacak “İş Sağlığı veGüvenliği Kurulu” ile ilgili yükümlülük hariç, tümyükümlülükler çalışan sayısına bakılmaksızın uygulanacaktır.Bu nedenle, bir kişi bile çalışıyorsa, buçalışan çırak veya stajyer de olsa 6331 sayılı Kanunhükümleri uygulanacaktır.Ancak, 6331 sayılı Kanun kapsamına girseler de;- Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeriişyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genelkolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığınınfaaliyetleri,- Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri,- Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetlerisırasında, iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu,eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri,kapsam dışında bırakılmışlardır.1.2.Çalışanlar açısındanKanunda, kapsamın geniş tutulabilmesi için“işçi” yerine, “çalışan” kavramı kullanılmıştır. Böylece,ilgili yasa adları vurgulanmasa da “çalışan”kavramıyla statülerine bakılmaksızın çeşitli kanunlarabağlı olarak çalışanların tümü Kanun kapsamınaalınmış bulunmaktadır.Ancak, 6331 sayılı Kanun, ev hizmetlerinde çalışanlarile çalışan istihdam etmeksizin kendi nam vehesabına mal ve hizmet üretimi yapanları (esnaf)kapsam dışında bırakmıştır.1.2.1.İşçiler, Gemiciler, Gazetecilerİş Kanunu ve Borçlar Kanununa tabi işçiler, tarımişçileri, Basın İş Kanununa tabi gazeteciler, Denizİş Kanununa tabi gemiciler, doğrudan 6331 sayılı İşSağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına girmektedirler.1.2.2.Devlet memurları ve sözleşmeliler6331 sayılı Kanun kapsamına, yine kanunda daranlamda gösterilen istisnalar dışında, 657 sayılıDevlet Memurları Kanununa tabi olarak çalışan devletmemurları, sözleşmeli çalışanlar ve bunları ça-70BÜLTEN • MAYIS-HAZİRAN 2012