• YARGI KARARLARIüzerinde yargı yerince, vergi idaresine tanınmış yetkive tekniklerle inceleme yapılamayacağından, indirimkonusu yapılan vergilerin gösterildiği faturalarıngerçekten yapılmış bir teslime dayandığının ve yüklenilmişvergi olduğunun yargılama usulünde öngörülenherhangi bir başka incelemeyle ortaya çıkarılmasıolanaklı değildir. Esasen davanın, vergi idaresi tarafındankendisine ibraz edilmemiş olması nedeniyle yasanınöngördüğü şekilde indirilmesi olanaklı vergilerdenoluşup oluşmadığı henüz belirlenememiş olan kayıt vebelgeler hakkında hiçbir görüş belirtmesine olanak tanınmadansonuçlandırılması da İdari Yargılama UsulüKanununa uygun düşmeyecektir.Yazılı yargılama yöntemini benimseyen İdari YargılamaUsulü Kanunu, davaların açılması, delillerin toplanmasıve ilgililerce sonradan ibraz edilen belgelerinincelenmesini öngören 3,16,20 ve 21›inci maddelerinde,tarafların eşit koşullar altında istem ve savunmayapmaları esasını öngörmüştür. Bu cümleden olarak,3›üncü maddesinin 3›üncü fıkrasında, dava konusuişlem ve belgelerin asılları ve örneklerinin dilekçeyekarşı taraf sayısından bir fazla sayıda eklenmesi;16›ncı maddesinin l›inci fıkrasında, dava dilekçesi veeklerinin birer örneğinin davalıya tebliği; 21’inci maddesindeise dilekçe ve savunmalarla birlikte verilmeyenbelgelerin, bunların zamanında verilmesine imkanbulunmadığına kanaat getirilmesi halinde kabulü ilekarşı tarafa tebliği kurala bağlanmıştır. Bu düzenlemelernedeniyle yargılama sırasında dosyaya taraflarcasunulan ve sunulması kabul edilen belgeler hakkındadiğer tarafın görüşünün alınması ve hüküm verilirkendeğerlendirilmesi gerekmektedir.İncelenen bu davanın çözümü, davacı tarafın davasınakanıt olmak üzere yargı yerine sunduğu ancak,daha önce vergi idaresine ibraz edilmemiş faturalarıngerçekten yapılmış bir teslime dayandığı ya daaksi yönde bir belge olduğu konusundaki saptamayabağlı olduğu gibi böyle bir saptama ancak, vergi idaresitarafından yapılabileceğinden, vergi mahkemesinesunulan belgeler hakkında vergi idaresinin bilgive tespitlerine başvurulması gerekmektedir. Yaptığıvergilendirmeye karşı açılan davanın tarafı olan vergiidaresinin, ancak yargılama sırasında ulaşabileceğibelgeler hakkında gerek biçimsel yönden, gerekse belgelerintemsil ettiği hukuki muamelelerin gerçekliğikonusundaki saptamaları, kendisine Vergi Usul Kanunununtanıdığı yetki ve tekniklere göre yapacağındakuşku yoktur. Davalı idarenin; vergi mahkemesince gerekligörülmesi üzerine yapacağı saptamayı bir incelemeraporuna dayandırması halinde bu incelemenin,görülmekte olan davanın konusuyla sınırlı olması dagerektiğinden, davacı adına aynı nedene dayanılarakyeni bir vergilendirme yapılmasına olanak sağlamayaelverişli olmayacağı açıktır.Vergi Mahkemesince davacıdan, emtia aldığı kişi vekurumlardan temin edeceği alış belgeleri fotokopilerininibrazı istendikten sonra vergi idaresi de haberdaredilerek, sözü edilen belgelerin temsil ettiği hukukimuamelelerin gerçekliği ve indirilen vergilerin gerçektenyüklenilmesine ilişkin görüşünün sorulduğu arakararına cevaben gönderilen 6.12.2005 günlü ve 21816sayılı yazıda, ... Demir Yapı Malzemeleri Yakıt Ticaretve Nakliyat Limited Şirketinin alışlarını, gerçekbir teslime dayanmayan faturalar düzenlediğine ilişkinvergi inceleme raporu bulunan kişi ve şirketlerdenyaptığı; diğer faturalar hakkında itirazı gerektirecekbir husus bulunmadığının belirtilmesi nedeniyle dosyayaibraz edilen faturalardaki katma değer vergilerininindirilebileceği sonucuna ulaşılarak hüküm kurulduğuanlaşıldığından, vergi mahkemesi tarafından yukarıdadeğinilen usûle uygun bir şekilde davacının emtia aldığıkişi ve kurumlardan temin ederek ibraz ettiği alışfaturaları fotokopilerinin davalı idareye gönderilerekgörüşünün alınması ve bu konuda verilen yazıdaki tespitlerdeğerlendirilerek verilen ısrar hükmünde yargılamausulüne ve hukuka aykırılık görülmemiştir.Kararın dava incelenerek verilen, vergilendirmeninbir kısmının azaltılması, bir kısmının kaldırılmasınailişkin hüküm fıkrası üzerinde daha önce temyiz merciincetemyiz incelemesi yapılmamıştır. Israr hükmüiçermeyen sözü edilen hükmün hukuka uygunluğu konusundakiyargısal denetimin Kurulumuzca değil, ilkderece yargı yerince verilen kararları temyizen incelemeklegörevli vergi dava dairesince yapılması gerekmektedir.Bu nedenle, Denizli Vergi Mahkemesinin, 7.1.2008günlü ve E:2007/780, K:2008/3 sayılı kararına yöneltilentemyiz isteminin ısrar hükmü yönünden reddine,kararın, vergilendirmenin bir kısmının azaltılması, birkısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrası temyizenincelenmek üzere dosyanın Danıştay Dördüncü Dairesinegönderilmesine, 22.1.2010 gününde oybirliği ilekarar verildi.-----------------0--------------------Danıştay Vergi Dava Daireleri KuruluE. 2008/810K. 2010/186T. 16.4.2010İspatDavacı, Fatura Ve Perakende Satış Fişlerini HerhangiBir Komisyon Karşılığı Düzenlemediğini İddiaEtmekte İse De, Mensubu Olduğu Mesleğin KurallarınaDa Aykırı Olan Bu Eylemin İçerdiği Risk GözetildiğindeKarşılıksız Yapılması Ekonomik GereklereUygun Düşmeyen Ve Davacı Tarafından Kanıtlanamayanİddianın Kabulüne Olanak Bulunmadığı Hakkında.88BÜLTEN • MART-NİSAN 2012
213/md. 3Temyiz Eden : Karadeniz Vergi Dairesi MüdürlüğüKarşı Taraf : ...İstemin Özeti : Serbest Muhasebecilik yapan vemuhasebeciliğini yaptığı vergi yükümlüleri adına, bilgileridışında fatura ve perakende satış fişi bastırarakkomisyon karşılığı düzenlediği saptanan davacı adına2001 takvim yılı için re’sen salınan ve gecikme faizieklenmeksizin kesilen üç kat vergi ziyaı cezalı gelirvergisi, geçici vergi, fon payı ile komisyon gelirini belgelendirmemesinedeniyle kesilen özel usulsüzlük cezasıdavaya konu yapılmıştır.Davayı inceleyen Trabzon Vergi Mahkemesi,19.2.2007 günlü ve E:2006/459, K:2007/56 sayılı kararıyla;davacı tarafından bastırılarak dağıtılan belgelerdenhaberdar olmadıklarının, adına belge bastırılanlarcainceleme raporu ekinde yer alan tutanaktasaptandığı, davacının bu anlatımları doğrulayarakbelgeleri bir menfaat temin etmeden ihtiyacı olankişilere verdiğini beyan ettiği, bu şekilde bastırılan23.950 belgeden, 1.529›unun düzenlendiğinin belirlendiği,22.361 adet belgeye ulaşılamadığı, ele geçirilenbelgelerdeki yazılı tutarın 614.600.000.000 Lira vebelge başına düşen ortalama tutarın 402.000.000 Liraolduğu bu tutar esas alınarak ele geçirilemeyen ancakkullanıldığı kabul edilen belgelere yazılması gerekentutarın 8.989.122.000.000 Lira olacağı ve %2 komisyongeliri hesaplanarak tarhiyat yapıldığı, komisyongelirinin belgelendirilmemesi nedeniyle özel usulsüzlükcezası kesildiği, dağıtılan belgelerden davacınınne kadar komisyon geliri elde ettiğinin somut olaraksaptanması gerektiği, davalı idarece, belgelerin kullanıldığıvarsayımı ile belirlenen ortalama tutar üzerindenkomisyon geliri belirlenmesi yoluyla tespit edilenmatrah üzerinden yapılan tarhiyatta hukuka uygunlukbulunmadığı, 213 sayılı Yasanın 353›üncü maddesindeöngörülen koşullar oluşmaksızın, kesilen özel usulsüzlükcezasının da yasaya uygun olmadığı gerekçesiyletarhiyatı ve özel usulsüzlük cezasını kaldırmıştır.Vergi idaresinin temyiz istemini inceleyen DanıştayÜçüncü Dairesi, 21.2.2008 günlü ve E:2007/2072,K:2008/491 sayılı kararıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun3›üncü maddesinin (B) bendinde vergilendirmedevergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muameleleringerçek mahiyetinin esas olduğunun kuralabağlandığı, dosyadan, Trabzon Emniyet Müdürlüğübirimlerince, büfe işletmeciliği yapan ... ile konfeksiyonürünleri ticareti yapan ... ve ... adlı yükümlülerinişletme büyüklüğünü aşacak sayıda fatura bastırdığınınve bu faturaların Trabzon, Kocaeli, Çanakkale veİstanbul›da bulunan bazı kamu kurumlarının çalışanlarıve emeklilerinin özel gider indirimi beyanlarındakullanıldığının anlaşılması üzerine yürütülen çok yönlüve kapsamlı araştırma sonucu faturaların, bu yükümlülerinbilgisi dışında muhasebecileri olan davacı tarafındanbastırılıp dağıtıldığının tespit edildiği ve TrabzonCumhuriyet Başsavcılığınca emniyet birimlerininyaptığı sorgu tutanakları, zaptedilen belgeler ve diğeryazılı belgelerin Gelir İdaresi Başkanlığına intikal ettirilmesiüzerine vergi incelemesi başlatıldığı, TrabzonEmniyet Müdürlüğünce ele geçirilen bilgi ve belgelerindeğerlendirilmesi yanında davacı, adına fatura bastırılanyükümlüler, faturaların basıldığı matbaa sahibive çalışanının anlatımı ile Trabzon›da bulunan kamukurumları nezdinde yapılan araştırma sonucu ulaşılanbilgi ve belgelere dayandığı anlaşılan vergi incelemesinin,vergiyi doğuran olayın varlığını ve mahiyetiniaçık olarak ortaya koyan nitelik ve yeterlikte olduğu,vergi mahkemesinin aksi yöndeki yargısının hukukauygun görülmediği, davacının, bastırıp düzenlediği,mal veya hizmet karşılığı bulunmayan bu faturalarıözel gider indirimi bildirimlerinde kullanılmak üzereçeşitli kişilere teslim ettiğinin anlatımıyla sabit olduğu,faturanın, satılan emtia veya yapılan iş karşılığındadüzenlenen yasal belge olduğu, 3568 sayılı SerbestMuhasebecilik Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik veYeminli Mali Müşavirlik Kanunu hükümlerine göre muhasebecilikyapan davacının, yükümlülerden adına faturabastırmak için aldığı yetkiyi kullanarak, bilgileriolmadan fatura ve perakende satış fişi bastırması vebu belgeleri emtia teslimine ya da hizmet ifasına dayanmaksızınbelge ticaretine konu yapmasının, VergiUsul Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve 3568 sayılı Kanunhükümlerine aykırılık teşkil ettiği, 213 sayılı Yasanın3›üncü maddesinin son fıkrasında, iktisadi, ticari veteknik icaplara uymayan veya olayın özelliğine görenormal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunmasıhalinde ispat külfetinin, iddia eden tarafa ait olduğudüzenlendiğinden, 23.950 adet fatura ve perakendesatış fişinden 22.361 adedinin düzenlenmediğini ispatkülfeti davacıya düştüğü halde, imha edildiğini ilerisürerek, bastırdığı belgelerin sadece 60 adedini emniyetbirimleri ve inceleme elemanına ibraz eden davacının22.361 adet fatura ve perakende satış fişini dedüzenlediğinin kabulünde hukuka aykırılık görülmediği,olayın özelliği dikkate alındığında emtia ya dahizmet karşılığı düzenlenmeyip, belge ticaretine konuyapıldığı durumlarda karşılıksız düzenlenmesinin iktisadive ticari icaplara uygun olmayacağı gerçeği degöz önünde bulundurulduğunda, belgelerin komisyonkarşılığı düzenlendiği sonucuna varıldığı, bu nedenleinceleme sırasında ele geçirilemeyen belgelerinkomisyon karşılığı düzenlendiğini ispat külfeti davalıidareye yüklenerek yazılı gerekçe ile verilen kararhukuka uygun görülmediğinden, tarhiyata karşı açılandava hakkında inceleme raporunda belirlenen komisyonkazancının hukuka uygun olup olmadığı yönündenyapılacak inceleme sonucu yeniden karar verilmeküzere kararı bozmuştur.• YARGI KARARLARIBÜLTEN • MART-NİSAN 2012 89