MUSİKÂR EDEBİYAT KÜLTÜR EĞİTİM DERGİSİ 1. SAYI

More documents

Recommendations

Info

26 Sibirya’nın kışını anlayamazsın. Erkeklerin tükürüğü havada donup sakalından sallanıyordu. Yer, ayazdan nasıl donup taşa dönüşüyorsa, orda en hünerli erkek bile mezar kazamazdı. Her seferinde mezar kazma görevini üç kişiye veriyorlardı. Bu üç kişi de ellerine balta alıp buz tutmuş, ayazdan taşa dönüşmüş toprağı yarmaya başlıyordu. Öyle oluyordu ki, sabahtan bu minval üzere mezar kazmaya başlıyor gece yarısı ancak bitirebiliyorduk. Bir deyişle, mezar kazmak madende yaptığımız en ağır işten de ağır idi. Bir gün Karabağ beylerinden birinin güzel kızı kendini asmıştı. «Güzel» diyorum ama güzel olduğunu o kızın belki kendisi de unutmuştu, her gün yüzüne-gözüne kömür isi çalıp geziyordu. Neden? – Orada namusumuzu korumak için çoğumuz böyle yapıyorduk. Kendimizi kasten çirkin göstermek için neler yapmıyorduk? Hatta kaşlarımızı da tamamen yolup dökmüştük… Ha! O kız da fırsat bulup kendini öldürmüştü. Sibirya’da bu başlı başına bir hüner idi. İntihar etmeye de bırakmıyorlardı. Biz sağ kalıp çalışmalı, açlık ve işkence görmeliydik. Çünkü biz, Sovyet hükümetini tanımak istemeyen adamların karıları, kızları idik. İnsanı yakan nedir bilir misin? Suçsuz cezalandırılmak. Bu nedenle biz durumumuzla uzlaşamıyorduk. Suçumuzun sadece asilzade olmamız olmasıyla, sadece bu suçla Sibirya’ya gönderilmemizle uzlaşmamız mümkün değildi.Ha! O kadının öldüğü gün hava her zamankinden daha soğuk idi. Mezar kazma görevini, anama, bana ve başka bir kadına vermişlerdi. Aslında bu taş kırmakla eşitti. Baltaları götürüp güçlükle işe başladık. Hava o kadar soğuktu ki, ayaz eldivenin içinden geçip insanın iliğine işliyordu. Büyük baltaların ağırlığı da insanı güçten düşürüyordu. Baltayı her kaldırıp indirişte taşa dönen topraktan küçük bir parça kopuyordu. Mezar kazılıp bitmek bilmiyordu. Aç-susuz akşamadek kazdık. Mezarı henüz yarı etmemiştik. Nöbetçiler söyleniyor, bize en kötü küfürleri ediyor, işin gecikmesinden dolayı sinirleniyorlardı. Artık hava kararmıştı. Eli silahlı nöbetçiler sigaralarını çeke-çeke karın üstünde dolaşmaktan bezmişlerdi. Onlar iki kişi idiler. Kendi aralarında fısıldaşıp bir şeyler konuşuyorlardı. Fırsattan istifade anam ve öbür kadın ellerinde balta ile onlara doğru saldırdılar. Anam elindeki baltayı şiddetle nöbetçilerden birinin başına indirdi. Öbür kadın ise baltayı hedefe vuramayıp diğer nöbetçiyi omzundan yaralamıştı. O, yere çöktüğü gibi kadın da onun göğsüne çöküp boğmaya başladı. Onları öldürmeleri o kadar ani oldu ki, yaşananlardan kendime gelemiyordum. Lakin artık kaçmak fırsatını geri tepmek olmazdı. Biz yakınlardaki meşeliğe yöneldik. Kaçıp sığındığımız köydeki ev sahibi çok iyi bir insan idi. O, bizi bir yıl evinde sakladı. Sonra… Çok köyler, çok evler gördük. Bir askere rastladık, o bize çok iyilikler etti, üçümüze de sahte kimlikler düzenledi, iş buldu. Tatar milletindendi, Albay idi, – Meryem’in sesi burada kesildi. Ninem heyecanla sordu: – Ya sonra? –O, bizim bütün sıkıntılarımıza katlanmaya söz verdi. Bize öyle gönülden davranıyordu ki, anamın da takdirini kazanmıştı. Anamı ki, tanıyorsun… Böylece… – Meryem’in seni yine titredi, Kamboy’un duvardaki fotoğrafına bakabaka: – Şimdi o benim kocamdır. Emekli Albay Atabiyev. – Ya çoluk–çocuktan neyiniz var? – Ninem bu soruyu özel merakla sordu.
– İki kızım var, – sonra ninemin merakını gidermek için ilave etti: –Oğlum olmadı, olsaydı Komboy’un adını koyacaktım. Kızlarıma da Kamboy’an bahsettim. Beni iyi anlıyorlar. O da iyi adamdır (kocasını aklına getiriyordu), ama çok asabidir. Lakin baldızının gözlerinde bir yığın soru görüp dedi: –Benim hayatım Kamboy’la sona erdi, bahtım–talihim onunla gitti. Şimdiki Meryem bir cisimdir, bir de hatıra yumağı. Ruhum çoktan uçup Kamboy’un yanına gitti. Öylece nefes alıp veriyorum… Sizden haber almak için uzun yıllardır kavruluyorum. O, korku, o hüzün henüz canımdan çıkmamıştı, o nedenle arzumu kimseye belli etmeye cesaret edemiyordum. Allah’ın merhameti büyüktü, geç de olsa gerçekleşti. Şükür ki, talihimde seni, bu toprağı bir daha görmek varmış. Günün aydınlanması yaklaşıyordu. Yetmiş yaşında gelin, yetmiş beş yaşında baldız mutlu gençliğin, çok kısa süren mutlu günlerin birbirinden tatlı anılarını hatırladılar. Yıllardan beri yüreklerinde dolaştırdıkları en ulvi duygularla hafızalarındaki mukaddes hatıra sandığını «döküp-döküştürdüler». Birlikte yaşadıkları bey konağındaki günlerin en kötü hallerini de sevinçle yâd ettiler. Bu hatıraların varlığından aldıkları lezzet kalplerini öyle bir refahla doldurmuştu ki, sanki her ikisinin de bir ömürlük mutluluk payını saklayıp-saklayıp bir gecede onlara hediye etmişlerdi. Sohbet esnasında ninem: –Meryem, İsfendiyar’ı görmek ister misin? – diye sordu. Meryem geldiğinden beri cevabını almak istediği, lakin kötü haber korkusundan sakındığı için sustuğu, biricik kaynının sağ–salim olduğunu duyunca düşüncelerini dile getirdi: –Sormaya cesaret bulamıyordum, Tavat! Senin kardeş acının bir değil iki olduğunu işitmekten korkuyordum. –Allah’a şükür, İsfendiyar sağ–selamettedir. Önceki muzipliği, hazırcevaplığı da yerindedir. Mingeçevir’de yaşıyor. İstersen sabah gidebiliriz. …Mingeçevir’den ayrılırken Meryem İsfendiyar’ı kucaklayıp: –Bu son görüşmemizdir gardaş – dedi, – çok kocadım, aslında ben kendi sıcak yurdumdan uzak düştüğümde kocadım. Bu söz her üçünü de hüzünlendirdi. Gerçekten her üçü de kocamıştı. Ve her üçü Meryem’in dediği vakitte kocamıştı. Külfet, Dadaş Bey’in alındığı geceden başlamıştı, bey konağından kovulup kiralık eve taşındıkları günden. Bolşeviklerin okul binası yaptıkları evlerinin yanından geçtiklerinde gizli-gizli gözyaşı akıttıkları andan… Çoktan kocamışlardı, uzun zaman önce… …Bakü’den Nalçik’e giden tren yavaş yavaş ilerliyordu. Tekerlerin sesi onu koynuna alıp aheste-aheste uzaklara götürüyordu. Bomboz çorak çöller de, tek-tük dikenlik dallarından başka dalı-budağı olmayan çıplak dağlar da, tren gelip geçtikçe tek-tük «əğilip-yıkılan» elektrik direkleri de onu bu ana yurdundan koparıp ayırıyordu. Bu ayrılıkta memnuniyetsizlik, üzüntü karışımı bir sükûnet vardı. Bu ayrılık bundan elli yıl önceki o dehşetli ayrılığa benzemiyordu. Bu tren de o tren gibi yedeğinde çekilmez dert yükü taşımıyordu. Meryem’in içinde bir hafiflik vardı. Elli yıldan beri ilk defa kendini bu kadar rahat hissediyordu. Sanki dünyaya yeniden gelmiş gibiydi. Onu seven kalplerin sıcaklığını, ateşini buluyordu kendinde. Kamboy’un fotoğraftan bakan emin bakışları ona – kendi vefalı güzeline «İyi ki geldin!» diyordu. (Bakü, 2006 Türkiye Türkçesine Çeviren: Alparslan Demir) 27
Page 2 and 3: 2
Page 4 and 5: 75 ‘Masal Gibiyim’ - Mustafa Ç
Page 6 and 7: Böylesi yanan, yandıran âşıkla
Page 8 and 9: Biz, dergimizin yürüyüşüne ç
Page 10 and 11: GÖKLER GÜRLEMİYOR ARTIK Bahaetti
Page 12 and 13: VASİYET Ali Haydar Tuğ Akşam bir
Page 14 and 15: 14 ‘Niçin benim olan dil, beni y
Page 16 and 17: 16 “… Halbuki; ideal dünyayı
Page 18 and 19: BİLGE PINARINDAN YEŞEREN TOHUMLAR
Page 20 and 21: Geleceğini garanti altına almakta
Page 22 and 23: UZAT ELLERİNİ Ayten Başabaş Dir
Page 24 and 25: Bütün bu hatıraları döne döne
Page 28 and 29: AKLIMDA BÖYLE KALMIŞ Təranə TUR
Page 30 and 31: 25 m yükseklikten bir ırmağa atl
Page 32 and 33: GENÇLER YARINLARDIR Oktay HACIMUSA
Page 34 and 35: GAMLI MUSİKÂRLAR 1 Elizaveta Miga
Page 36 and 37: Gece Gecenin serinliğinde doğan A
Page 38 and 39: -O da ne mi öyle? Buz işte bildi
Page 40 and 41: ESKİ TAKVİMLER Halil İbrahim Öz
Page 42 and 43: Ben afacan, o masum bir köylü kı
Page 44 and 45: Y a p t ı ğ ı m bu işleri bana
Page 46 and 47: 46 Önce elekle unu elemesi lazım
Page 48 and 49: Hayat koşturmacasının içinde is
Page 50 and 51: Bilirik ki, insanların m ö v c u
Page 52 and 53: Y ə q i n l i k xüsusunda insan v
Page 54 and 55: 54
Page 56 and 57: Gençler! “Bir mü’minin diğer
Page 58 and 59: Eskiden gönüller genişti diyebil
Page 60 and 61: Geriye kalıyor iki şey: Tebliğ n
Page 62 and 63: Biz gençlere vermek istediğiniz
Page 64 and 65: YAHYA KEMAL’İN 60. ÖLÜM YILDÖ
Page 66 and 67: 66 Sanki birileri onu, beni buraya
Page 68 and 69: ÇOCUKLUĞUM Reyhan DAĞ Sımsıkı
Page 70 and 71: “Sonsuzluğa kanatlanmaya hazır
Page 72 and 73: Gitti garptan şarka savaşla durma
Page 74 and 75: 74
Page 76 and 77:
ÖLÜM YOLCUSU Sefa ALPTEKİN Aslı
Page 78 and 79:
Her istediği, değişen sistem ile
Page 80 and 81:
Muhsin Dede yarıyıldan fazla zama
Page 82 and 83:
Bugün de öyle olmuştu. Tabiat Mu
Page 84 and 85:
KERBELA AH Hasan Tahsin SÜRÜ “K
Page 86 and 87:
Köyünü çevreleyen dağların ö
Page 88 and 89:
88 yAZAR VE ESERİ
Page 90 and 91:
90 Bu çalışma, han duvarları ve
Page 92 and 93:
ir volkan gibi coşup gelen derin b
Page 94 and 95:
Hüseyin Siret Bey, her gün çekti
Page 96 and 97:
96 Mehmet GÜRSOY’un ‘KÜTAHYA
Page 98 and 99:
Hiçbir ahlak kendi kurallarının
Page 100 and 101:
100 ÜMİT PARSIL’IN ÇALIŞMALAR
Page 102 and 103:
Bu şifaya, bu ateşe, bu renge ko
show all

MUSİKÂR EDEBİYAT KÜLTÜR EĞİTİM DERGİSİ 1. SAYI

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?