Metabolik Kemik Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu - Türkiye ...
Metabolik Kemik Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu - Türkiye ...
Metabolik Kemik Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu - Türkiye ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2.1. Klinik <strong>Tanı</strong><br />
PREMENOPOZAL OSTEOPOROZ<br />
Tan›m: Menopoz öncesi kadınlarda görülen osteoporozdur<br />
Premenapozal dönemde azalmış kemik kütlesi ile kırık arasındaki korelasyon,<br />
postmenopozal kadınlarda olduğu kadar doğru orantılı değildir.<br />
Premenopozal kadınlardaki düşük kemik kütlesi düşük doruk kemik kütlesi nedeniyle<br />
<strong>ve</strong>ya doruk kemik kütlesi oluştuktan sonra meydana gelen kayıplarla <strong>ve</strong>ya her ikisinin<br />
kombinasyonuyla oluşmaktadır. Doruk kemik kütlesi önemli ölçüde (%80) genetik<br />
olarak belirlenmekle birlikte, yaşam tarzı, genetik etmenlerin etkisine ek olarak artırıcı<br />
katkıda bulunabilmektedir. Premenopozal kadınların düşük kemik yoğunluk<br />
değerlerine sahip olması yüksek kemik kırık riskini taşıdıklarını göstermez.<br />
2.1.1. Kırık Riskinin Değerlendirilmesi<br />
Çoğu hastada dikkatli bir öykü alımı <strong>ve</strong> fizik muayeneyle, sekonder nedene ilişkin bir<br />
ip ucu yakalanabilir. Öyküde, aile hikayesi, önceki kırıklar, menarşın başlaması,<br />
amenore <strong>ve</strong>ya oligomenore varlığı, gebelik <strong>ve</strong> laktasyon süresi, diyet, egzersiz<br />
durumu, gastrointestinal semptomların varlığı, yaşam tarzı <strong>ve</strong> ilaçlar dikkatle<br />
sorgulanmalıdır. Hasta muayenesiyle hiperkortizolemi, boy kısalması <strong>ve</strong> kifotik<br />
deformiteler saptanarak <strong>ve</strong>rtebra kırıklarının tahmin edilmesi, mavi sklera, deri<br />
hiperelastisitesi <strong>ve</strong>ya bağ dokusu hastalığını düşündüren eklem sorunları<br />
aranmalıdır.<br />
KMY değerlendirmesinde Z skorları dikkalte alınmalıdır.<br />
Z skoru > -2 SD ise, beklenenden düşük kemik yoğunluğu, Z koru < -2 SD ise beklenen<br />
sınırlarda kemik kütlesi olrak yorumlanır. Premenopozal kadınlarda Z skoru > -2 SD ise<br />
metabolik kemik hastalığı açısından değerlendirlmelidir.<br />
Düşük KMY değerine sahip premenopozal kadındaki kırık riski, düşük KMY değerine sahip<br />
daha yaşlı kadınlardakinden daha düşüktür. Çünkü postmenopozal kadınla<br />
kıyaslandığında, premenopozal bir kadının estrogeni yeterli olup, daha büyük kas kütlesine,<br />
daha kalın kortekse, normal trabeküler bağlantılara, daha düşük kemik turno<strong>ve</strong>rine <strong>ve</strong> daha<br />
düşük düşme riskine sahiptir. Bu nedenlerle düşük Z skoruna sahip bir kadında kısa süreli<br />
kemik kırık riski düşüktür. Başka risk faktörleri de eklenirse bu risk artabilir.<br />
Premenopozal Z skoru beklenenden düşük olan kadınlar değerlendirilirken, ilk olarak<br />
sekonder osteoporoz nedenlerinin araştırılması <strong>ve</strong> dışlanması gerekir. Eğer gebe <strong>ve</strong>ya<br />
erken postpartum dönemde ise gebelikle ilişkili osteoporoz akla gelmelidir.<br />
PREMENOPOZAL OSTEOPOROZ<br />
5
Change language