Metabolik Kemik Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu - Türkiye ...
Metabolik Kemik Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu - Türkiye ...
Metabolik Kemik Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu - Türkiye ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
GEBELİK VE LAKTASYONA BAĞLI OSTEOPOROZ<br />
Tan›m: Çoğu gebelikte KMY’de bir miktar düşme olsa da gebeliğe bağlı<br />
osteoporoz nadir rastlanan bir durumdur. Gebelik <strong>ve</strong>ya hemen sonrasında<br />
genellikle <strong>ve</strong>rtebral kırıkla belirti <strong>ve</strong>rir.<br />
12.1. Gebelikte <strong>Kemik</strong> Metabolizması<br />
Gebelik <strong>ve</strong> laktasyonda kemik mineral dansitesindeki (KMY) değişimleri değerlendirmenin<br />
metodolojik, teknik <strong>ve</strong> etik sorunları vardır. Osteoporoz tanısında günümüzde altın standart<br />
kabul edilen dual enerji x-ray absorpsiyometre (DXA) radyasyon maruziyeti nedeniyle<br />
gebelikte önerilmemektedir.<br />
Gebelikte kemik döngüsü <strong>ve</strong> trabeküler kemik kaybı artmaktadır. <strong>Kemik</strong> döngü<br />
belirleyicilerinden kemik yıkım belirteçlerinin gebelik boyunca arttığı; yapım belirteçlerinin<br />
gebeliğin erken döneminde azalıp, daha sonra arttığı gösterilmiştir.<br />
Laktasyon Döneminde kemik metabolizması: Laktasyon sırasında trabeküler kemik<br />
kaybının fazla olduğu gösterilmiştir. Laktasyonu uzun süren kadınlarda kemik kaybı daha<br />
fazla bulunmuştur. Postpartum emziren kadınlarda ilk 3-6 ayda lomber <strong>ve</strong>rtebra <strong>ve</strong><br />
kalçada %3-10 kemik kaybı saptanmıştır. Bu kayıp, gebelikteki kayıptan daha fazladır.<br />
Laktasyonun kesilmesi <strong>ve</strong>ya azalması <strong>ve</strong> menstrüasyonun tekrar başlamasıyla KMY 6-18<br />
ay içinde erken postpartum KMY değerlerine tekrar ulaşır.<br />
Gebelik <strong>ve</strong> laktasyon döneminde ortaya çıkan kemik kaybının uzun dönemde kemik<br />
frajilitesine yol açıp açmadığı bilinmemektedir. Ancak bazı gruplar risk altındadır:<br />
• İkiz/çoğul bebek emziren anneler<br />
• Adölesan anneler<br />
• Menapoza yakın anneler<br />
• O<strong>ve</strong>r fonksiyonları gebelik öncesi bozuk olan anneler<br />
• Gebelik öncesi KMY’si düşük olan anneler<br />
12.1.2. TANI<br />
12.1.2.2. Klinik <strong>Tanı</strong><br />
Gebeliğin son dönemlerinde <strong>ve</strong>ya erken postpartum dönemde şiddetli sırt <strong>ve</strong> bel ağrısı,<br />
boyda kısalma osteoporotik kırığı düşündürmelidir. Semptomlar genellikle gebelik<br />
döneminde başlasa da, tanı gebelikten sonra konmaktadır. Bu hastalar direk grafiler <strong>ve</strong><br />
DXA ölçümleriyle değerlendirilmelidirler. Bu hastalarda lomber <strong>ve</strong>rtebra KMY’sinin yaşa<br />
göre %50-75 daha düşük olduğu gösterilmiştir. Proksimal femur KMY’si de bir miktar<br />
düşebilir ancak apendiküler KMY genellikle normaldir.<br />
GEBELİK VE LAKTASYONA BAĞLI OSTEOPOROZ<br />
51