optymalizacja wykorzystania osadu ściekowego - SWITCH ...

DYSKUSJA
Fizyczne i chemiczne właściwości osadu ściekowego i kompostut
W procesie oczyszczania ścieków 1 – 2% ich objętości pozostaje w postaci osadów,
zawierających 67 – 76% substancji organicznej (Mazur 2002). Średnia zawartość suchej
masy w osadzie ściekowym to 32,6% (Siuta 1988). Wyniki analiz osadu uŜytego na
powierzchniach badawczych na terenie strefy ochronnej GOŚ wykazały, Ŝe procentowa
zawartość suchej masy w partii badanego osadu był niŜsza i wynosiła w roku 2004 –
22,42%, w roku 2005 – 21,81%, natomiast osadu wykorzystanego w eksperymencie
terenowym w stacji badawczej UŁ w Treście – 18,28%. UŜyty kompost charakteryzował
się wyŜszą zawartością suchej masy: wykorzystany na kompleksach – zawierał 83,62%
s.m., natomiast uŜyty w eksperymencie – 68,80% s.m. (Wyniki Tabela 14; Zał. Tabela 19).
Istotnym elementem z punktu widzenia stosowania osadów jako nawozu jest zawartość
w nim materii organicznej. Wynika to przede wszystkim z faktu, iŜ materia organiczna
zawiera duŜe ilości makro- i mikronutrientów. Stosowanie nawozu organicznego
rekompensuje straty wynikające z intensywnej eksploatacji pól uprawnych wzbogacając je
w biogeny. Jednocześnie dostarczana materia organiczna zwiększa pojemność wodną
gleby, wpływając tym samym pozytywnie na strukturę i teksturę gleby oraz jej aktywność
mikrobiologiczną (Daubenmire 1973; Börjesson 1999; Paul i Clark 2000; Cogliastro i in.
2001; Mazur 2002; Düring i Gäth 2002; Dziadowiec i in. 2004; IŜewska 2007). Według
Mazur (2002) rolnicze znaczenie mają osady zawierające co najmniej 20% substancji
organicznej w suchej masie. Materiał wykorzystany na obszarze ograniczonego
uŜytkowania wokół GOŚ oraz w Stacji Terenowej UŁ w Treście zawierał wyŜszą niŜ 20%
ilość materii organicznej. Zawartość materii organicznej w osadzie wahała się od 50,15%
do 62,31% s.m, natomiast w kompoście: 39,19 – 60,85 % s.m. (Wyniki Tabela 14;
Zał. Tabela 19).
W trakcie prowadzonych badań odnotowano wzrost zawartości materii organicznej
w próbkach glebowych pobieranych z warstwy powierzchniowej po zastosowaniu na
powierzchniach badawczych osadu lub kompostu. W przypadku powierzchni
doświadczalnej wzrost wynosił około 0,67% s.m. punkta procentowego, natomiast
w przypadku kompleksów badawczych – 0,42% s.m. punkta procentowego. Wzrost
zawartości materii organicznej zaobserwowano takŜe na powierzchni eksperymentalnej
w Stacji Terenowej UŁ. W badaniach prowadzonych przez Wojnowską-Baryłę
i Hasso-Agopsowicza (2007) uŜycie osadu ściekowego spowodowało wzrost zawartości
materii organicznej w glebie o 2,5% s.m.
126