optymalizacja wykorzystania osadu ściekowego - SWITCH ...

WYNIKI
w kolejnych latach moŜna stwierdzić, iŜ średnio w 2005 roku próbki gleby zawierały
więcej metali, niŜ w roku 2007. Zwracają jednak uwagę końcowe zawartości metali, m.in.
tych, których ilość wzrastała w podłoŜu w przeciągu czterech lat badawczych, co mogło
być konsekwencją rozłoŜenia działania nawozu organicznego w czasie oraz corocznego
nagromadzenia liści, które mogły stanowić wtórne źródło metali. Wśród metali, których
zawartość w warstwie powierzchniowej gruntu uległa w większości analizowanych prób
obniŜeniu są: ołów, cynk, chrom. Do metali, których ilość notowano na stałym poziomie
zaliczyć moŜna: nikiel i rtęć, natomiast ilość miedzi i kadmu wzrastała.
Podsumowanie
Ilość metali w próbkach glebowych pobranych z powierzchni doświadczalnej nawoŜonej
osadem ściekowym kształtowała się na wyŜszym poziomie w porównaniu do ilości metali
cięŜkich stwierdzonych na obiektach nawoŜonych kompostem (wyjątkiem był kadm
i nikiel). JednakŜe takiej zaleŜności nie odnotowano pomiędzy kompleksem nawoŜonym
osadem, a pozostałymi nawoŜonymi kompostem, co wskazuje, Ŝe mogą być inne czynniki
decydujące o, np. tempie wymywania metali z podłoŜa, konieczne do zidentyfikowania
w przyszłości. Metalami dominującymi na wszystkich obiektach były: cynk, ołów, chrom
i miedź. Tylko w przypadku cynku zostały przekroczone wartości środowiskowe
przedstawione przez Bojakowską i Gliwicza (2003) oraz Czysz i Święcińskiego (2005).
Omawiane wyniki opisujące zawartość metali w glebie na poszczególnych
powierzchniach, zarówno w przypadku powierzchni eksperymentalnej jak i w przypadku
kompleksów badawczych, są wartościami średnimi z dziewięciu pobranych próbek
z kaŜdej powierzchni. Wartości odchylenia standardowego nie przekraczały 10% wartości
przedstawionych w tabelach: Tabela 10, Tabela 11 oraz w załączniku 9.3 – Tabela 21.
74