optymalizacja wykorzystania osadu ściekowego - SWITCH ...

DYSKUSJA
76 ± 8,82%, natomiast na kompleksach badawczych ta sama odmiana charakteryzowala się
spadkiem przeŜywalności nawet o 46% (na kompleksie 14) i nieco mniejszym,
bo wynoszącym 15%, na komplesie 11.
Wyraźny wpływ warunków meteorologicznych zaobserwować moŜna takŜe analizując
wartości otrzymanej biomasy po ścięciu wierzby dwuletniej. Rok 2006 charakteryzował
się korzystniejszymi warunkami klimatycznymi (385,59 mm i 155 dni), niŜ rok 2005
(221,79 mm i 182 dni). Mógł to być jeden z powodów uzyskanego w 2005 roku
mniejszego plonu wierzby dwuletniej z powierzchni doświadczalnej (zawierał się
w przedziale: 0,39 – 3,66 t s.m.), w porównaniu z plonem wierzby dwuletniej
z kompleksów (zawierał się w przedziale: 3,05 – 16,48 t s.m.), uzyskanym w roku
następnym – 2006. W latach kolejnych nie zaobserwowano znacznego wpływu warunków
klimatycznych na produktywność wierzby, co wynikać moŜe z korzystnych warunków
klimatycznych, ale takŜe z juŜ rozwiniętego systemu korzeniowego wierzby.
Poziom wód gruntowych
Plantacje wierzby energetycznej powinny być zakładane na uŜytkach rolnych odpowiednio
nawodnionych. NaleŜy przy tym uwzględnić, iŜ większość gatunków wierzb
energetycznych jest mało odporna na zalewanie wodą. Na stanowiskach, gdzie woda
pozostaje przez okres dłuŜszy, niŜ 2 – 3 tygodnie, obserwuje się obniŜenie przeŜywalności
wierzb. Ma to szczególnie duŜe znaczenie w okresach wiosny i wczesnego lata (Kaszak
2006). Z drugiej strony, wierzby energetyczne na obszarach z permanentnie obniŜającym
się poziomem wody potrafią rozwijać silne i głębokie systemy korzeniowe, co pozwala
osiągnąć im wysoki przyrost biomasy (Figaj 1990). DuŜą zaleŜność pomiędzy gradientem
wilgotności, a wielkością biomasy Salix viminalis (RAPP, ORM, JORRUN, ULV i JORR)
wykazała Rogalewicz (2003). Największą biomasę autorka zanotowała na stanowiskach
o najniŜszym poziomie wód gruntowych rejestrowanym w całym okresie badawczym.
Wartości poziomu wód gruntowych zawierały się w przedziale -53 cm ÷ -98cm
(Wagner i in. 2007b).
Rozpatrując wyniki własne przyrostu biomasy wierzby na poszczególnych
stanowiskach w kontekście poziomu wód gruntowych nie odnotowano istotnej zaleŜności.
Zwraca uwagę jednakŜe kilka stwierdzonych róŜnic pomiędzy poszczególnymi
kompleksami badawczymi. RóŜnice w poziomie wód gruntowych pomiędzy kompleksem
11 i 14 pozwoliły zaobserwować wpływ poziomu na przyrost odmiany drugiej. W roku
pierwszym niski poziom wód (około 7 m) w kompleksie 14 mógł się przyczynić do
135