optymalizacja wykorzystania osadu ściekowego - SWITCH ...

DYSKUSJA
i skutecznością tej rośliny w ochronie gleb, wód gruntowych i powierzchniowych. Do
najwaŜniejszych pierwiastków, które decydują o wzroście roślin, ale jednocześnie
dostarczone w nadmiarze mogą być zagroŜeniem dla ekosystemów wodnych są: azot
i fosfor (Gorlach i Mazur 2002; Wagner i in. 2004; Ryszkowski i Kędziora 2004;
Kiedrzyśka i in. 2008).
5.1.3.1 Zdolność do asymilacji substancji biogenicznych przez Salix viminalis
Azot
Azot moŜe być pobierany przez rośliny tylko w formie mineralnej (NO - 3 , NH + 4 ).
Wyjątkiem są rośliny motylkowe wykorzystujące azot cząsteczkowy zawarty w powietrzu,
dzięki bakteriom Rhizobium. Azot azotanowy i amonowy stanowią zaledwie 3 – 10%
całkowitej zawartości azotu w glebie. Jest to składnik pokarmowy mający największy
wpływ na plony wydawane przez rośliny (Gorlach i Mazur 2002). Pierwiastek ten jest
łatwej wypłukiwany z gleby, niŜ fosfor, na co wskazują badania Hytönen i Kaunisto
(1999) oraz Cogliastro i in. (2001). Nadmiar ilości azotu, jak i jego niedobór moŜe
wywoływać niekorzystne działanie na przyrost roślin (Siuta 1995; Gorlach i Mazur 2002).
Analizy zawartości azotu w tkankach wierzby, przeprowadzone w ramach
niniejszej pracy, wykonywane były corocznie od pierwszego roku jej wzrostu. Pozwoliło
to na stwierdzenie, Ŝe zdolność poboru azotu wzrasta wraz z wiekiem wierzby (Zał. 9.3.
Tabela 22), co zostało równieŜ zaobserwowane m.in. przez Adegbidi i in. (2001). StęŜenie
azotu w tkankach dwuletnich sadzonek według doniesień literaturowych waha
się w przedziale 4 – 6 mg/g s.m (Elowson 1999). NiŜsze wartość azotu w tkankach
wierzby podają Nilsson i Ericsson (1986, za Bungart i Hüttl 2001) oraz Adegbidi i in.
(2001): 3 mg/g s.m. Otrzymane wyniki własne dotyczące zawartości azotu w tkankach
dwuletnich sadzonek (4,55 ± 1,34 mg/g s.m., zakres: 2,9 – 6,9 mg/g s.m.) mieszczą
się w przytoczonym zakresie.
W tkankach wierzby czteroletniej stwierdza się wyŜszą zawartość azotu. I tak
Bungart i Hüttl (2001) otrzymali średnią zawartość 4,9 mg/g s.m. (przedział: 4,3 – 6,9
mg/g s.m.). Natomiast Borkowska i Lipiński (2007) zawartość azotu w tkankach
wieloletniej wierzy konopianki określili na poziomie 7,04 mg/g s.m. Uzyskany
w badaniach własnych wynik wynosił: 6,83 ± 1,00 mg/g s.m., a poszczególne wartości
plasowały w przedziale: 5,8 – 7,8 mg/g s.m.
137