Kύ. Kακό στο κακό! Έσπασα το κεφάλι μου.Xο. E, γρήγορα, σου ξεφεύγουν. Aργός είσαι.Kύ. Δεν είπες από δω;Xο. Όχι από κει. Aπό δω.Kύ. Πού;Xο. Eκεί, εκεί! Στ’ αριστερά σου.Kύ. Πλάκα μού κάνεις, παίζεις με τη συμφορά μου.Xο. Oύτε εκεί πια. Mπροστά σου τώρα!Πιάσ’ τον!Kύ. Πού είσαι, βρε κακούργε, επιτέλους;[O Oδυσσέας με τους συντρόφους του τώρα είναι δεξιά, στην άκρη της σκηνής.]Oδ(υσσέας): Ε Kύκλωπα!Tον φυλάω τον Oδυσσέα μου μακριά σου!Kύ. Tι; Άλλο όνομα; Tο άλλαξες;Oδ. Oδυσσέας!Tο όνομα που μου ’δωσε ο νονός μου.Έπρεπε να το πληρώσεις το άνομο φαΐ σου.Kι αν δε σε τύφλωνα, που μου ’φαγες δυο φίλους,εμ τότε τι την έκαιγα την Tροία εγώ;Kύ. Όι μου, όι μου!παλιός χρησμός του Tήλεμου αλήθεψε –αν είσαι ο Oδυσσέας!15η ENOTHTA: ι 513-630/Tο είπε πως θα φτάσεις από την Tροία φεύγονταςκι ότι θα με τυφλώσεις.Όμως κι εσύ κακήν κακώς θα το πληρώσεις.Έτσι είπε.Xρόνια και χρόνια μες στη θάλασσα θα δέρνεσαι.Oδ. A τώρα· κλαίγε.Eγώ αυτό που είπες έκανα.Tώρα κατεβαίνω και πάω στην ακτή·το καραβάκι μου θα ρίξω στο νερό της θάλασσας·ντουγρού για την πατρίδα φεύγω.Kύ. Δεν θα μπορέσεις.Tούτο το βράχο θα τον ξεκόψωκαι πάνω σας θα τον ρίξω·θα σας κομματιάσωκαι τους συντρόφους σου και σένα.Aς είμαι τυφλός.Aπό την πίσω πόρτα της σπηλιάς θ’ ανεβώ.[Mπαίνει στη σπηλιά, ενώ ο Oδυσσέας με τους συντρόφους του αποχωρούν.]Xο. Kι εμείς θα τη σκαπουλάρουμε με τον Oδυσσέα.Aπό δω και πέρα τώρα θα λατρεύουμε τον Bάκχο.[Aποχωρεί και ο χορός των Σατύρων χορεύοντας.](Eυριπίδης, Kύκλωψ, στ. , μτφρ. K. Tοπούζης, εκδ. Eπικαιρότητα, Aθήνα 1993)8Nα συγκρίνετε το απόσπασμα του δράματος αυτού με τις αντίστοιχες σκηνές της «Kυκλώπειας» επισημαίνοντας ομοιότητες και διαφορές.Γ΄. ΘEMATA ΓIA ΣYZHTHΣH – EPΓAΣIEΣ1. O Oδυσσέας βγαίνει νικητής από τη σπηλιά του Kύκλωπα αλλά και θλιμμένος από την απώλεια των έξι συντρόφων του. Θριαμβολογεί λοιπόνμε διάθεση εκδικητική, που παρουσιάζει κλιμάκωση.8Προσδιορίστε την αυξανόμενη αυτή εκδικητική θριαμβολογία του με βάση τους τρεις λόγους που απευθύνει στον Πολύφημο: α. 529-534,β. 560-563, γ. 582-584.2. Λάβετε υπόψη σας ότι: α. ο επικός ήρωας, όταν νικά τον αντίπαλο, καυχιέται γι’ αυτό· β. στην Oδύσσεια όποιος τιμωρείται έχει φταίξει. Kαιαπαντήστε στο εξής: Mε ποιες προσθήκες ο ποιητής προσάρμοσε το απλό παραμύθι του Kύκλωπα στο επικό και ηθικό πλαίσιο της Oδύσσειας;3. Πώς μπορεί να δικαιολογηθεί η υβριστική συμπεριφορά του Oδυσσέα α. από άποψη ψυχολογική (είχε λόγο να φερθεί έτσι;) και β. από άποψη δομική(ήταν αναγκαία μια τέτοια συμπεριφορά για να δικαιολογήσει τα βάσανα του Oδυσσέα, και το σχέδιο επομένως του ποιήματος;).4. Ποιο μέρος της κατάρας του Πολύφημου επέλεξε ο Δίας ως τιμωρία του Oδυσσέα και γιατί;5. Zωγραφίστε μια εικόνα αυτής της Ενότητας.Δ΄. ANAKEΦAΛAIΩΣH8Συμπληρώστε τα κενά της παραγράφου, αφού θυμηθείτε ότι:Yβριστής γίνεται ο άνθρωπος που υπερβαίνει τα όριά του προσβάλλοντας/αδικώντας θεούς ή/και ανθρώπους. H υπέρβαση αυτή/ηύβρη προκαλεί την οργή των θεών/τη νέμεση, και ακολουθεί η τιμωρία/η τίση.O Oδυσσέας έγινε υβριστής όταν ...................................................................................................................................................και ο Δίας έδειξε τη δυσαρέσκειά του όταν .....................................................................................................................................και όρισε ως τιμωρία του ήρωα ....................................................................................................................................................99
16η ENOTHTA: κ, λ (περίληψη) – λ 99-249/ (ανάλυση)ΚΥΡΙΑ ΘΕΜΑΤΑ • Oι περιπέτειες του Oδυσσέα στο νησί του Aιόλου, στη χώρατων Λαιστρυγόνων, στο παλάτι της Kίρκης και στον Άδη •Συνάντηση του Oδυσσέα με τον μάντη Tειρεσία και τη μητέρα τουΑ΄.1. Περιληπτική αναδιήγηση της ραψωδίας κ: Ἀλκίνου Ἀπόλογοι:Τὰ περὶ Αἴολον, Λαιστρυγόνας καὶ ΚίρκηνEπόμενος σταθμός μας ήταν η Aιολία, το πλωτό νησί του Aιόλου, του θεού των ανέμων, που μαςφιλοξένησε έναν μήνα. Kατά την αναχώρηση, ο θεός μού δώρισε έναν ασκό, όπου είχε κλείσει όλουςτους ενάντιους ανέμους, και έπειτα από ταξίδι εννέα ημερών αντικρίσαμε την πατρίδα. Mε συνεπήρετότε ύπνος γλυκός και οι σύντροφοι, νομίζοντας ότι ο ασκός έκρυβε θησαυρό, τον άνοιξαν· αμέσωςξεχύθηκαν οι άνεμοι και ξέσπασε τρικυμία που μας γύρισε πάλι στον Aίολο· εκείνος όμως με έδιωξεως θεομίσητο. Έπειτα από έξι μέρες φτάσαμε στηχώρα των Λαιστρυγόνων, γιγάντωνανθρωποφάγων, που πετροβολώνταςκατέστρεψαν αύτανδρα* τα έντεκακαράβια μου. Σώθηκε μόνο το δικόμου, που, προνοώντας, το είχα δέσειέξω από το λιμάνι.Mε μόνο πια αυτό το καράβι φτάσαμεστην Aία, όπου κατοικούσε η2. Oι Λαιστρυγόνες πετροβολούν τα πλοία τουOδυσσέα. Pωμαϊκή τοιχογραφία του 1ου αι. π.X.(Pώμη, Bατικανό)μάγισσα θεά Kίρκη. Xώρισα τότε τουςσυντρόφους σε δύο ομάδες (από είκοσιδύο άντρες καθεμιά) με επικεφαλήςστη μία εμένα και στην άλλη τον Eυρύλοχο·η δεύτερη ομάδα κληρώθηκε να πάει για εξερεύνηση.Όταν έφτασαν στο παλάτι της Kίρκης, εκείνη τους πρόσφερε μαγικό κυκεώνα, για να ξεχάσουν τηνπατρίδα, και με το μαγικό ραβδί της τους μεταμόρφωσε σε χοίρους. Mόνο ο Eυρύλοχος έμεινε απέξω καιμου έφερε την τρομερή είδηση.Έσπευσα τότε αμέσως εκεί, παρά την αποτροπή του Eυρύλοχου, κατά τη διαδρομή όμως οEρμής με εφοδίασε με μαγικό αντιβότανο και συμβουλές για την αντιμετώπιση της μάγισσας. Έτσι,όχι μόνο δεν κατάφερε να με μεταμορφώσει, αλλά την ανάγκασα να ξαναδώσει στους συντρόφουςτην ανθρώπινη μορφή και να προσκαλέσει και τους άλλους στο παλάτι της, όπου φιλοξενηθήκαμεέναν χρόνο. Θυμηθήκαμε τότε τον νόστο –οι σύντροφοι πρώτοι– και η Kίρκη δεν έφερε αντίρρηση·1. Ο Αίολος δίνει στον Οδυσσέα τονασκό με τους ανέμους. Πίνακας τουΑλόρι, 16ος αι. (Μυθολογία Larousse)3. H Kίρκη ανακατεύει τον κυκεώνα.Aγγειογραφία του 5ου αι. π.X. (Αθήνα,Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο)ράγισε όμως η καρδιά μου, όταν μου είπε ότι είναι ανάγκη να κατεβώ πρώτα στον Άδη, για να μου δείξει ο νεκρός πια μάντης Tειρεσίας τονδρόμο του νόστου· αναθάρρησα, ωστόσο, με τις πληροφορίες και τις οδηγίες που μου έδωσε για το ταξίδι. Kατά την αναχώρηση, ο σύντροφοςEλπήνορας –«μήτε [...] πολύ γενναίος, μήτε [...] τόσο γνωστικός»– ζαλισμένος από το πολύ κρασί, έπεσε από το δώμα και σκοτώθηκε, πάνω δεστη βιασύνη μας τον αφήσαμε άταφο.1 O Aίολος κατάλαβε ότι τον Oδυσσέα τον κατέτρεχε κατάρα θεϊκή. [Από το Aίολος > αιολική (ενέργεια): η δύναμη των ανέμων ως πηγή ενέργειας.]2 Oι αριθμοί αυτοί μας αφήνουν να υπολογίσουμε τον αριθμό των ανδρών του καραβιού του Oδυσσέα.3 κυκεώνας: μείγμα αποτελούμενο συνήθως από κρασί, τριμμένο τυρί και κριθάλευρο· ήταν ένας δυναμωτικός χυλός. H Kίρκη τού πρόσθεσε μέλι καιμαγικά βότανα. (H λέξη κυκεώνας χρησιμοποιείται και σήμερα μεταφορικά, με τις εξής έννοιες: πλήθος από ανοργάνωτα στοιχεία/ανακατωσούρα,σύγχυση.)4 H Kίρκη και η Kαλυψώ έπαιξαν ανασταλτικό* ρόλο στον νόστο του Oδυσσέα, τελικά όμως και οι δύο τον βοήθησαν.100
- Page 2 and 3:
ªÂÙ¿ÊÚ·ÛË: ¢.¡. ª·Úˆ
- Page 4 and 5:
À√Àƒ°∂π√ ∂£¡π∫∏
- Page 6:
ZMNE SVKI ELEMZÉSEK - 2009/17„Ug
- Page 9:
H Eλλάδα με τις αποι
- Page 12 and 13:
EIΣAΓΩΓHτην εικόνα 5,
- Page 14 and 15:
9. Περιληπτική αναδ
- Page 16 and 17:
11. Διαίρεση της Oδύσ
- Page 18 and 19:
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: «THΛEMAXEI
- Page 20 and 21:
1η ΕΝΟΤΗΤΑ: α (περίλ
- Page 22 and 23:
Α΄. KEIMENO262930354045502η ENOT
- Page 24 and 25:
869095100105Για τον ισόθ
- Page 26 and 27:
8 Ξεχωρίσετε 2-3 χαρα
- Page 28 and 29:
3η ENOTHTA: α 109-173/14014515015
- Page 30 and 31:
3η ENOTHTA: α 109-173/25303235394
- Page 32 and 33:
3η ENOTHTA: α 109-173/6. Διαθ
- Page 34 and 35:
4η ENOTHTA: α 174-360/21021421522
- Page 36 and 37:
280285294295300305310315319320325T
- Page 38 and 39:
4η ENOTHTA: α 174-360/10. Η με
- Page 40 and 41:
5η ENOTHTA: α 361-497/Α΄. ΚΕ
- Page 42 and 43:
5η ENOTHTA: α 361-497/43043544044
- Page 44 and 45:
5η ENOTHTA: α 361-497/Γ΄. ΘEMA
- Page 46 and 47:
6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίλ
- Page 48 and 49:
6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίλ
- Page 50 and 51: 6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίλ
- Page 52 and 53: ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: «NOΣTO
- Page 54 and 55: 7η ΕΝΟΤΗΤΑ ε (περίλη
- Page 56 and 57: 7η ΕΝΟΤΗΤΑ ε (περίλη
- Page 58 and 59: 8η ENOTHTA: ε 165-310/Α΄. KEIME
- Page 60 and 61: 240245250255261266270σου υπο
- Page 62 and 63: 8η ENOTHTA: ε 165-310/305-6308-93
- Page 64 and 65: 9η ENOTHTA: ε 311-420/Α΄. ΚΕ
- Page 66 and 67: 390395400405410415420Tελειών
- Page 68 and 69: 2. O άντρας της Aνερά
- Page 70 and 71: 10η ENOTHTA: ε 421-552/4554604654
- Page 72 and 73: 545550Tο έργο του κοιτ
- Page 74 and 75: 11η ENOTHTA: ζ (περίληψη)
- Page 76 and 77: 11η ENOTHTA: ζ (περίληψη)
- Page 78 and 79: 11η ENOTHTA: ζ (περίληψη)
- Page 80 and 81: 12η ENOTHTA: η, θ, ι 1-41 (πε
- Page 82 and 83: 12η ENOTHTA: η, θ, ι 1-41 (πε
- Page 84 and 85: 12η ENOTHTA: η, θ, ι 1-41 (πε
- Page 86 and 87: 13η ENOTHTA: θ 550-688/, ι 1-41/
- Page 88 and 89: 13η ENOTHTA: θ 550-688/, ι 1-41/
- Page 90 and 91: 13η ENOTHTA: θ 550-688/, ι 1-41/
- Page 92 and 93: 14η ENOTHTA: ι 42/ κ.ε. (περ
- Page 94 and 95: 14η ENOTHTA: ι 42/ κ.ε. (περ
- Page 96 and 97: B΄. ΠAPAΛΛHΛA KEIMENA14η ENOT
- Page 98 and 99: 15η ENOTHTA: ι 513-630/5655695705
- Page 102 and 103: 16η ENOTHTA: κ, λ (περίλη
- Page 104 and 105: 16η ENOTHTA: κ, λ (περίλη
- Page 106 and 107: 16η ENOTHTA: κ, λ (περίλη
- Page 108 and 109: 17η ENOTHTA: λ 376-433, 522-604Α
- Page 110 and 111: 17η ENOTHTA: λ 376-433/, 522-604/
- Page 112 and 113: 18η ENOTHTA: μ και ν 1-209/ (
- Page 114 and 115: B΄. ΠAPAΛΛHΛA KEIMENA18η ENOT
- Page 116 and 117: ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: «MNHΣTHPO
- Page 118 and 119: 19η. ΕΝΟΤΗΤΑ: ν 210-494/(
- Page 120 and 121: 19η. ΕΝΟΤΗΤΑ: ν 210-494 /(
- Page 122 and 123: 20ή ENOTHTA: ξ, ο, π (περι
- Page 124 and 125: 21η ENOTHTA: π 1-172/Α΄. ΚΕΙ
- Page 126 and 127: 100105110112115122125130136140144-5
- Page 128 and 129: 22η ENOTHTA: π 185-336/Α΄. ΚΕ
- Page 130 and 131: 310324325330335τις αφροσύ
- Page 132 and 133: 23η ENOTHTA: ρ, σ (περίλη
- Page 134 and 135: Α΄.2. Περιληπτική αν
- Page 136 and 137: 24η ENOTHTA: τ, υ (περίλη
- Page 138 and 139: 24η ENOTHTA: τ, υ (περίλη
- Page 140 and 141: 24η ENOTHTA: τ, υ (περίλη
- Page 142 and 143: 25η ENOTHTA: φ (περίληψη)
- Page 144 and 145: 25η ENOTHTA: φ (περίληψη)
- Page 146 and 147: Γ΄. ΘEMATA ΓIA ΣYZHTHΣH - EP
- Page 148 and 149: 26η ENOTHTA: χ (περίληψη
- Page 150 and 151:
26η ENOTHTA: χ (περίληψη
- Page 152 and 153:
26η ENOTHTA: χ (περίληψη
- Page 154 and 155:
27η ENOTHTA: ψ (περίληψη
- Page 156 and 157:
27η ENOTHTA: ψ (περίληψη
- Page 158 and 159:
H OΨH TOY εφώτιζε τον ή
- Page 160 and 161:
28η ENOTHTA: ω (περίληψη
- Page 162 and 163:
28η ENOTHTA: ω (περίληψη
- Page 164 and 165:
ANAKEΦAΛAIΩΣH THΣ OΔYΣΣEIA
- Page 166 and 167:
ANAKEΦAΛAIΩΣH THΣ OΔYΣΣEIA
- Page 168 and 169:
Tι αξίζει, αν στην α
- Page 170 and 171:
EYPETHPIAκύλικα (> κυλικ
- Page 172 and 173:
EYPETHPIA∆ 4(αναδιάταξη
- Page 174 and 175:
EYPETHPIAΣπάρτη/Λακεδα
- Page 177:
ªÂ ·applefiÊ·ÛË Ù˘ ∂Ï