26η ENOTHTA: χ (περίληψη – ανάλυση αποσπασμάτων)8-91019232530354045505560«Tέλος, μ’ αυτό το ατέλεστο για σας αγώνισμα◯τώρα θα βάλω στόχο δεύτερο, που δεν τον έφτασε ποτέ άνθρωπος άλλος,αν έχω τύχη και πετύχω, αν ο Aπόλλωνας μου δώσει / τέτοια δόξα.»Eίπε και την πικρή σαΐτα σημαδεύοντας τη ρίχνει στον Aντίνοο πάνω,την ώρα που άπλωνε το χέρι του να πιάσει την ωραία κούπα, [...]κι εκείνος χτυπημένος έγειρε, του ξέφυγε η κούπα από το χέρι [...].Tότε στην αίθουσα οι μνηστήρες βοή μεγάλη σήκωσαν, βλέποντας τον Aντίνοονα πέφτει σκοτωμένος· αλλοπαρμένοι από τη θέση τους πετάχτηκαν,στριφογυρίζοντας στην κάμαρη, κοιτάζοντας με μάτια ορθάνοιχτατριγύρω τους καλοχτισμένους τοίχους.Aλλά δεν είδαν κάπου ένα σκουτάρι ή κάποιο δόρυ άλκιμο,κι έτσι, με χολωμένα λόγια πήραν τον Oδυσσέα να βρίζουν:«Ξένε, σφάλμα βαρύ που διάλεξες ανθρώπους να τοξεύσεις, αλλάτο κόλπο σου δεν θα πετύχει δεύτερη φορά·τώρα σου μέλλεται αναπόφευκτος χαμός δικός σου,γιατί θανάτωσες το πρώτο και καλύτερο από τα παλικάριατης Iθάκης – σίγουρα θα σε φαν κι εσένα εδώ οι γύπες.»Έτσι παράλογα μιλούσαν, γιατί φαντάστηκαν πως άθελά τουο Oδυσσέας τον σκότωσε – μωροί, που δεν κατάλαβαν πως πάνωστο κεφάλι τους κρεμόταν κιόλας σ’ όλους η θηλιά του ολέθρου.O Oδυσσέας όμως πολυμήχανος λοξά τούς κοίταξε κι άγρια τους αντιμίλησε:«Σκυλιά, που λέγατε δεν θα γυρίσω πια στον τόπο μου, μετάτης Tροίας τον πόλεμο· γι’ αυτό ρημάζετε στο μεταξύ το βιος μου,βάναυσα σέρνετε γυναίκες δούλες στο κρεβάτι σας, παντρολογήματαγυρεύετε, ενόσω ακόμη ζω, με τη δική μου τη γυναίκα.Δεν φοβηθήκατε καν τους θεούς, που τον πλατύ ουρανό κατέχουν,μήτε και των ανθρώπων τη μελλοντική, δίκαιη εκδίκηση.Mα τώρα κρέμεται η θηλιά του ολέθρου πάνω στο κεφάλι σας.»Aκούγοντας τα λόγια του εκείνοι χλώμιασαν, τους έπιασε φόβος και τρόμος,κοίταζε ο καθένας από πού να φύγει, πώς θα μπορούσε να γλιτώσειτο κεφάλι του απ’ τον χαμό.Mόνο ο Eυρύμαχος τόλμησε να μιλήσει λέγοντας:«Aν είσαι ο ιθακήσιος που γύρισε στον τόπο του, αν είσαι ο Oδυσσέας,ό,τι μας έσυρες και δίκαιο είναι και σωστό, για τα πολλά κι ατάσθαλαπου οι Aχαιοί έχουν πράξει, και μέσα στο παλάτι κι απέξω στα χωράφια.Mα να που αυτός κείτεται πια νεκρός, ο Aντίνοος,πρωταίτιος των πάντων· αυτός ευθύνεται για τα ανόσια έργα.Όχι από πόθο βέβαια να παντρευτεί ή κάποια ανάγκη,αλλά επειδή άλλα φρονούσε το μυαλό του, που ο γιος του Kρόνου όμωςδεν έστερξε να γίνουν· ήθελε ο ίδιος να ’ναι βασιλιάς στον τόποτης καλόχτιστης Iθάκης, ήθελε με καρτέρι να σκοτώσει και τον γιο σου.Mα τώρα, όπως του ταίριαζε, εξοντώθηκε· αλλά κι εσύλυπήσου τον λαό σου. Όσο για μας, αυτά που μέσα στο παλάτιφάγαμε κι ήπιαμε, θα τα ξοφλήσουμε, και με το παραπάνω·καθένας από μας, μαζεύοντας κι απ’ τον λαό, θα φέρει ανταμοιβή3. O Oδυσσέας φονεύει τους μνηστήρες.Xαρακτικό του Άγγλου J. Flaxman (Λονδίνο,Aίθουσα Tέχνης Tate)4. Aσημένιο κύπελλο απότην Έγκωμη – 14ος αι. π.X.(Λευκωσία, Mουσείο Kύπρου)w Ο Οδυσσέας απευθύνεικατηγορίες στουςαναστατωμένους μνηστήρεςοὔτε θεοὺς δείσαντες, οἳ οὐρανὸνεὐρὺν ἔχουσιν, /οὔτε τιν᾽ ἀνθρώπων νέμεσινκατόπισθεν ἔσεσθαι /42-3w O Eυρύμαχοςαπολογούμενοςενοχοποιεί τον Aντίνοοκαι ζητεί συμβιβασμό147
ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ657086909599-100325330338340345είκοσι βόδια, θ’ ανταποδώσει μάλαμα και χαλκό, ώσπου να μαλακώσειη πέτρινη καρδιά σου – ως τότε δικαιούσαι να ’σαι χολωμένος.»Tον κοίταξε ο Oδυσσέας λοξά και πολυμήχανος του μίλησε άγρια:«Eυρύμαχε, κι αν όλα τα αποδώσετε τα πατρικά αγαθά μου,όσα στο μεταξύ σφετεριστήκατε, 1 κι αν βρείτε κι άλλα απ’ αλλού,και πάλι αυτά τα χέρια δεν σταματούν μπροστά στο φονικό,προτού πληρώσουν οι μνηστήρες όλοι την ξέφρενη ανομία τους.Nα το λοιπόν το δίλημμά σας: αντισταθείτε πολεμώντας ήτο βάζετε στα πόδια, αν κάποιος κατορθώσειτον θάνατό του ν’ αποφύγει, την κακή του μοίρα – δεν το νομίζω ωστόσοπως έστω κι ένας θα γλιτώσει από τον μαύρο όλεθρο.»[O Eυρύμαχος κήρυξε τώρα αντεπίθεση με τα σπαθιά που διέθεταν όλοι τους.]Eίπε κι ευθύς το κοφτερό σπαθί του τράβηξε (χάλκινο,αμφίστομο) κι όρμησε πάνω του άγρια κραυγάζοντας. Πρόλαβε όμωςο Oδυσσέας θείος, έριξε, και τον βρήκε κατάστηθα η σαΐτα [...].Tου φεύγει από το χέρι τότε το σπαθί, τρεκλίζοντας διπλώθηκεστην τάβλα, σκορπίζοντας δίδυμη κούπα και φαγιά στο πάτωμα· [...]Tώρα αντιμέτωπος στον ένδοξο Oδυσσέα βγήκε μπροστά ο Aμφίνομος,τραβώντας ξίφος κοφτερό, μήπως και κάνει πίσω εκείνος,αφήνοντας την πόρτα ελεύθερη.Πρόλαβε όμως ο Tηλέμαχος, έτρεξε πίσω του και με το χάλκινό του δόρυτον χτύπησε μεσοπλατίς· [...] / οπότε αυτός κάτω σωριάστηκε με βρόντο [...].[Oι δύο αντιμαχόμενες πλευρές προμηθεύονται τώρα ασπίδες, δόρατα, περικεφαλαίες,και η σύγκρουση γενικεύεται, υπερέχει όμως η τετραμελής ομάδα του Oδυσσέα.][...] οι τέσσερις,μέσα στην αίθουσα ορμώντας, χτυπούσαν τους μνηστήρες, δεξιάζερβά, κι άγριος βόγκος έβγαινε, συντρίβονταν κεφάλια,το πάτωμα παντού πλημμύρισε αίμα.Tότε ο Ληώδης τρέχοντας προσπέφτει στου Oδυσσέα τα γόνατακαι τον ικέτευε με λόγια που πετούσαν σαν πουλιά:«Πέφτω στα γόνατά σου· έλεος, Oδυσσέα, σπλαχνίσου με.Eγώ ποτέ δεν πείραξα σε τούτο το παλάτι καμιά γυναίκα,ποτέ υβριστικά δεν φέρθηκα με λόγια κι έργα· αντίθεταπολλές φορές δοκίμασα φρένο να βάλω στους μνηστήρες [...].Eγώ ωστόσο, που μάντης ήμουν μόνο στις θυσίες, αθώος κινδυνεύωνα θανατωθώ, αφού δεν έχουν πια τα ευεργετήματα καμιάν ανταμοιβή.»Άγρια και λοξά τον κοίταξε ο Oδυσσέας πανούργος :«Aν λες πως μόνο μάντευες για των μνηστήρων τις θυσίες,τότε γιατί τόσες φορές ευχήθηκες να μη χαρώ κι εγώμέρα γλυκιά του γυρισμού; γιατί μαζί τους γύρευεςγυναίκα σου να κάνεις τη γυναίκα μου, να της γεννήσεις και παιδιά;Λοιπόν, δεν θ’ αποφύγεις τώρα τον φονικό σου θάνατο.» [...]w O Oδυσσέας αρνείταικάθε συμβιβασμό καιτους καλεί σε αναμέτρηση5. «Eυρύμαχε, κι αν όλα τααποδώσετε...»6. «...διπλώθηκε στην τάβλα,σκορπίζοντας δίδυμη κούπα...»w Σκηνές ικεσίας:α. H ικεσία του ΛηώδηΤüν δ᾽ ἄρ᾽ ὑπüδρα ἰδὼν προσέφηπολύμητις Ὀδυσσεὺς /3401 (στ. 66) όσα στο μεταξύ σφετεριστήκατε: όσα στο μεταξύ οικειοποιηθήκατε/κάνατε δικά σας παράνομα.148
- Page 2 and 3:
ªÂÙ¿ÊÚ·ÛË: ¢.¡. ª·Úˆ
- Page 4 and 5:
À√Àƒ°∂π√ ∂£¡π∫∏
- Page 6:
ZMNE SVKI ELEMZÉSEK - 2009/17„Ug
- Page 9:
H Eλλάδα με τις αποι
- Page 12 and 13:
EIΣAΓΩΓHτην εικόνα 5,
- Page 14 and 15:
9. Περιληπτική αναδ
- Page 16 and 17:
11. Διαίρεση της Oδύσ
- Page 18 and 19:
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: «THΛEMAXEI
- Page 20 and 21:
1η ΕΝΟΤΗΤΑ: α (περίλ
- Page 22 and 23:
Α΄. KEIMENO262930354045502η ENOT
- Page 24 and 25:
869095100105Για τον ισόθ
- Page 26 and 27:
8 Ξεχωρίσετε 2-3 χαρα
- Page 28 and 29:
3η ENOTHTA: α 109-173/14014515015
- Page 30 and 31:
3η ENOTHTA: α 109-173/25303235394
- Page 32 and 33:
3η ENOTHTA: α 109-173/6. Διαθ
- Page 34 and 35:
4η ENOTHTA: α 174-360/21021421522
- Page 36 and 37:
280285294295300305310315319320325T
- Page 38 and 39:
4η ENOTHTA: α 174-360/10. Η με
- Page 40 and 41:
5η ENOTHTA: α 361-497/Α΄. ΚΕ
- Page 42 and 43:
5η ENOTHTA: α 361-497/43043544044
- Page 44 and 45:
5η ENOTHTA: α 361-497/Γ΄. ΘEMA
- Page 46 and 47:
6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίλ
- Page 48 and 49:
6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίλ
- Page 50 and 51:
6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίλ
- Page 52 and 53:
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: «NOΣTO
- Page 54 and 55:
7η ΕΝΟΤΗΤΑ ε (περίλη
- Page 56 and 57:
7η ΕΝΟΤΗΤΑ ε (περίλη
- Page 58 and 59:
8η ENOTHTA: ε 165-310/Α΄. KEIME
- Page 60 and 61:
240245250255261266270σου υπο
- Page 62 and 63:
8η ENOTHTA: ε 165-310/305-6308-93
- Page 64 and 65:
9η ENOTHTA: ε 311-420/Α΄. ΚΕ
- Page 66 and 67:
390395400405410415420Tελειών
- Page 68 and 69:
2. O άντρας της Aνερά
- Page 70 and 71:
10η ENOTHTA: ε 421-552/4554604654
- Page 72 and 73:
545550Tο έργο του κοιτ
- Page 74 and 75:
11η ENOTHTA: ζ (περίληψη)
- Page 76 and 77:
11η ENOTHTA: ζ (περίληψη)
- Page 78 and 79:
11η ENOTHTA: ζ (περίληψη)
- Page 80 and 81:
12η ENOTHTA: η, θ, ι 1-41 (πε
- Page 82 and 83:
12η ENOTHTA: η, θ, ι 1-41 (πε
- Page 84 and 85:
12η ENOTHTA: η, θ, ι 1-41 (πε
- Page 86 and 87:
13η ENOTHTA: θ 550-688/, ι 1-41/
- Page 88 and 89:
13η ENOTHTA: θ 550-688/, ι 1-41/
- Page 90 and 91:
13η ENOTHTA: θ 550-688/, ι 1-41/
- Page 92 and 93:
14η ENOTHTA: ι 42/ κ.ε. (περ
- Page 94 and 95:
14η ENOTHTA: ι 42/ κ.ε. (περ
- Page 96 and 97:
B΄. ΠAPAΛΛHΛA KEIMENA14η ENOT
- Page 98 and 99: 15η ENOTHTA: ι 513-630/5655695705
- Page 100 and 101: Kύ. Kακό στο κακό! Έσ
- Page 102 and 103: 16η ENOTHTA: κ, λ (περίλη
- Page 104 and 105: 16η ENOTHTA: κ, λ (περίλη
- Page 106 and 107: 16η ENOTHTA: κ, λ (περίλη
- Page 108 and 109: 17η ENOTHTA: λ 376-433, 522-604Α
- Page 110 and 111: 17η ENOTHTA: λ 376-433/, 522-604/
- Page 112 and 113: 18η ENOTHTA: μ και ν 1-209/ (
- Page 114 and 115: B΄. ΠAPAΛΛHΛA KEIMENA18η ENOT
- Page 116 and 117: ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: «MNHΣTHPO
- Page 118 and 119: 19η. ΕΝΟΤΗΤΑ: ν 210-494/(
- Page 120 and 121: 19η. ΕΝΟΤΗΤΑ: ν 210-494 /(
- Page 122 and 123: 20ή ENOTHTA: ξ, ο, π (περι
- Page 124 and 125: 21η ENOTHTA: π 1-172/Α΄. ΚΕΙ
- Page 126 and 127: 100105110112115122125130136140144-5
- Page 128 and 129: 22η ENOTHTA: π 185-336/Α΄. ΚΕ
- Page 130 and 131: 310324325330335τις αφροσύ
- Page 132 and 133: 23η ENOTHTA: ρ, σ (περίλη
- Page 134 and 135: Α΄.2. Περιληπτική αν
- Page 136 and 137: 24η ENOTHTA: τ, υ (περίλη
- Page 138 and 139: 24η ENOTHTA: τ, υ (περίλη
- Page 140 and 141: 24η ENOTHTA: τ, υ (περίλη
- Page 142 and 143: 25η ENOTHTA: φ (περίληψη)
- Page 144 and 145: 25η ENOTHTA: φ (περίληψη)
- Page 146 and 147: Γ΄. ΘEMATA ΓIA ΣYZHTHΣH - EP
- Page 150 and 151: 26η ENOTHTA: χ (περίληψη
- Page 152 and 153: 26η ENOTHTA: χ (περίληψη
- Page 154 and 155: 27η ENOTHTA: ψ (περίληψη
- Page 156 and 157: 27η ENOTHTA: ψ (περίληψη
- Page 158 and 159: H OΨH TOY εφώτιζε τον ή
- Page 160 and 161: 28η ENOTHTA: ω (περίληψη
- Page 162 and 163: 28η ENOTHTA: ω (περίληψη
- Page 164 and 165: ANAKEΦAΛAIΩΣH THΣ OΔYΣΣEIA
- Page 166 and 167: ANAKEΦAΛAIΩΣH THΣ OΔYΣΣEIA
- Page 168 and 169: Tι αξίζει, αν στην α
- Page 170 and 171: EYPETHPIAκύλικα (> κυλικ
- Page 172 and 173: EYPETHPIA∆ 4(αναδιάταξη
- Page 174 and 175: EYPETHPIAΣπάρτη/Λακεδα
- Page 177: ªÂ ·applefiÊ·ÛË Ù˘ ∂Ï