28η ENOTHTA: ω (περίληψη – ανάλυση αποσπασμάτων)301305309310311-2320325327-8330335340345350Στον Oδυσσέα απάντησε ο πατέρας του με βουρκωμένα μάτια:«Πράγματι, ξένε μου, φτάνεις στη χώρα που ρωτάς και πουαναζητούσες, μόνο που τώρα την κατέχουν άντρες παράνομοι, αλαζόνες [...].Aν ζωντανό τον έβρισκες εκείνον εδώ στον δήμο της Iθάκης,στα δώρα σου ανταμοιβή καλή θα σου έδινε [...].Mα τώρα κάτι άλλο θέλω να μου πεις, μην κρύψεις την αλήθεια·πόσα τα χρόνια που προσπέρασαν, αφότου εσύ τον έρμο εκείνονφιλοξένησες, τον δύσμοιρό μου γιο, αν είχα κάποτε / κι εγώ ένα γιο; [...]Kαι κάτι ακόμη, πες το μου τώρα αληθινά για να το μάθω·ποιος είσαι και από πού; ποια η πατρίδα σου, ποιοι οι γονείς σου;και κατά πού το γρήγορο καράβι αγκυροβόλησε [...].»Στα λόγια του αποκρίθηκε ο Oδυσσέας πολύγνωμος:«Όλα που ρώτησες θα σου τα πω, τίποτα δεν θα κρύψω.Πατρίδα μου ο Aλύβαντας [...]· / είμαι ο γιος του βασιλιά Aφείδα [...]·το όνομά μου Eπήριτος· όμως κάποιος θεός, άγνωστο ποιος,από τη Σικανία 1 άθελά μου με παρέσυρε, κι έφτασα τώρα εδώ.Στέκει αραγμένο το καράβι μου μακριά απ’ την πόλη, σ’ απόμερογιαλό· πέρασαν κιόλας πέντε χρόνια, αφότου ο δύσμοιρος εκείνοςφεύγοντας άφησε τα μέρη μας· στον μισεμό του όμως τον συνόδεψανδεξιά πουλιά και καλοσήμαδα· έτσι, χαρούμενος εγώ τον ξεπροβόδισα,χαρούμενος ξεκίνησε κι εκείνος. Mε την ελπίδα στην ψυχή κοινή,ξανά οι δυο φιλόξενα να σμίξουμε, ωραία δώρα πάλι ν’ ανταλλάξουμε.»Έτσι του μίλησε, και τον πατέρα του τον κάλυψε μαύρη νεφέλη πόνου·στα δυο του χέρια φούχτωσε καμένη στάχτη, την έριξεστο γκρίζο του κεφάλι, 2 σπαραχτικά θρηνώντας.Tου Oδυσσέα τότε η καρδιά σπαρτάρησε, έτοιμος να ξεσπάσει, έτρεμαντα ρουθούνια του, βλέποντας τον πατέρα του τόσο βαριάνα κλαίει και να βογγά.Pίχτηκε πάνω του, τον αγκαλιάζει, τον φιλεί κι ομολογεί:«Eίμαι εγώ, πατέρα μου, αυτός που αναζητούσες, μπροστά σου εδώ·κι αν πέρασαν στο μεταξύ είκοσι χρόνια, έφτασα τέλος στην πατρίδα.Aλλά συγκράτησε τώρα τον θρήνο σου, σταμάτησε το δακρυσμένο βογκητό σου.Kι αμέσως θα το πω – ο χρόνος τρέχει, πρέπει να βιαστούμε·σκότωσα τους μνηστήρες μέσα στο παλάτι, την άπονή τους βλάβη εκδικήθηκα,τα ανόσια έργα τους.»Πήρε τον λόγο ο Λαέρτης πάλι, φώναξε:«Aν πράγματι ο Oδυσσέας είσαι, αν έφτασες εδώ εσύ ο γιος μου,σημάδι πες μου αληθινό, τότε θα σε πιστέψω.»O Oδυσσέας πολύγνωμος αμέσως αποκρίθηκε:«Aς δουν τα μάτια σου ετούτη πρώτα την ουλή, που τη στιγμάτισεîåῖí᾽, ἦ ôïé ìὲí ãáῖáí ἱêάíåéò, ἣíἐñååίíåéò, / ὑâñéóôáὶ ä᾽ áὐôὴí êáὶἀôάóèáëïé ἄíäñåò ἔ÷ïõóé/302-33. «... είμαι ο γιος του βασιλιάAφείδα...»4. O Oδυσσέας αποκαλύπτεταιστον Λαέρτη. Xαρακτικό του Th.Van Thulden. (Σαν Φρανσίσκο,Mουσείο Kαλών Tεχνών)êåῖíïò ìὲí ôïé ὅä᾽ áὐôὸò ἐãώ,ðάôåñ, ὃí óὺ ìåôáëëᾷò /344åἰ ìὲí äὴ ᾿Ïäõóåύò ãå, ἐìὸò ðάúòἐíèÜä᾽ ἱêÜíåéò, /óῆìά ôί ìïé íῦí åἰðὲ ἀñéöñáäέò,ὄöñá ðåðïίèù /351-21 (στ. 330) Σικανία: Ίσως παλαιότερο όνομα της Σικελίας, οπότε ο Aλύβαντας (στ. 327) πρέπει να θεωρηθεί πόλη αυτής της περιοχής· τα ονόματαόμως των στίχων 328-9 είναι πλαστά.2 (338-9) στα δυο του χέρια φούχτωσε καμένη στάχτη, την έριξε στο γκρίζο του κεφάλι: Mε την ενέργειά του αυτή ο Λαέρτης εκδήλωσε το μεγάλοπένθος του.159
ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ355-6358360367370375με τ’ άσπρο δόντι του ο κάπρος, ψηλά όταν βρέθηκα / στον Παρνασσό·[...].[...] Θα πω ακόμη και τα δέντραστο νοικοκυρεμένο χτήμα σου, όσα εσύ, σαν ήμουν κάποτε παιδί, μου χάρισες,καθώς στο περιβόλι εγώ σ’ ακολουθούσα και σου ζητούσα αυτό κι εκείνο.Kι όπως περνούσαμε ανάμεσά τους, εσύ τα ονόμασες ένα προς ένα:δέκα μηλιές μού χάρισες, συκιές σαράντα και δεκατρείς μού μέτρησεςωραίες αχλαδιές· είπες δικά μου και πενήντα αράδες κλήματα [...].»Tόσα του είπε, λύθηκαν τότε του Λαέρτη γόνατα και καρδιά, αναγνωρίζονταςσημάδια απαραγνώριστα, όσα ομολόγησε ο Oδυσσέας.Oπότε, απλώνοντας τα δυο του χέρια, κρεμάστηκε από τον λαιμό του,ενώ λιπόθυμο τον συγκρατούσε πάνω του βασανισμένος ο Oδυσσέας και θείος.Mόλις ωστόσο πήρε ανάσα κι ήλθε η ψυχή στον τόπο της,βρίσκοντας πάλι τη μιλιά του, είπε:«Ω Δία πατέρα, αλήθεια υπάρχετε οι θεοί στον Όλυμπο ψηλά,αν πράγματι οι μνηστήρες πλήρωσαν την αλαζονική τους ύβρη.Mόνο που τώρα με τρώει ο φόβος, μήπως και καταφθάσουνεδώ Iθακήσιοι, κι ακόμη στείλουν μήνυμα παντού να ξεσηκώσουναπ’ τα πολίσματά τους τους Kεφαλλονίτες 3 .»[Mεσολαβεί η συνέλευση των Iθακησίων και η ετοιμασία για επίθεση.]5. O Δίας και ο ιερός αετός του.Σπαρτιατική κύλικα του 7ου αι. π.X.Ζεῦ πάτερ, ἦ ῥα ἔτ᾽ ἐστὲ θεοὶκατὰ μακρὸν ῎Ολυμπον, /εἰ ἐτεὸν μνηστῆρες ἀτάσθαλονὕβριν ἔτισαν /373-4β. Θεϊκή επέμβαση αποτρέπει τη σύγκρουση και επιβάλλει συμφιλίωση: ω 501-580/501505510515Στο μεταξύ κι η Aθηνά στον Δία, γιο του Kρόνου, στράφηκε μιλώντας:«Πατέρα μας Kρονίδη, ο πρώτος όλων των θεών, δώσε μουτώρα απόκριση σε μιαν ερώτηση: στο βάθος τι να κρύβει πάλι ο νους σου;θ’ ανοίξεις πόλεμο φριχτό, άγρια σφαγή ανάμεσό τους; ή μήπωςσκέφτεσαι να επιβάλεις μεταξύ τους συμφιλίωση;»Aνταποκρίθηκε στον λόγο της ο Δίας, θεός που συμμαζεύει τις νεφέλες:«Kαλή μου κόρη, τι ρωτάς και τι λογής απάντηση γυρεύεις;Eσύ δεν είσαι που αποφάσισες με το μυαλό σου αυτή τη λύση,να πάρει ο Oδυσσέας εκδίκηση, γυρίζοντας πίσω στον τόπο του;Kάνε λοιπόν καταπώς θες, κι εγώ θα πω το τι ταιριάζει·αφού ο θείος Oδυσσέας τιμώρησε τους άνομους μνηστήρες,τώρα να δώσουν όρκους μεταξύ τους, να μείνει αυτός για πάντα βασιλιάς.Eμείς για τα παιδιά τους και τα σκοτωμένα αδέλφια τουςπροτείνουμε τη λήθη· όπως και πριν, έτσι και πάλινα φιλιώσουν μεταξύ τους, ας γίνει ειρήνη, 4 με περίσσια πλούτη.»Έτσι ο θεός παρότρυνε την Aθηνά σ’ αυτό που εκείνη επιθυμούσε·χύθηκε τότε κατεβαίνοντας από του Oλύμπου τις κορφές. [...]w 3ο συμβούλιο των θεών6. H Aθηνά σε αργυρό νόμισματου 4ου αι. π.X. (Aθήνα,Nομισματικό Mουσείο)τοὶ δ᾽ ἀλλήλους φιλεόντων / ὡςτὸ πάρος, πλοῦτος δὲ καὶ εἰρήνηἅλις ἔστω /514-5w Η Αθηνά στην Ιθάκη3 (στ. 377) Kεφαλλονίτες/Κεφαλλῆνες: Έτσι ονομάζονται οι σύντροφοι του Oδυσσέα στην Iλιάδα (B 631 και Δ 350) και οι υπήκοοί του, κατ’ επέκταση·στην Oδύσσεια όμως το όνομα αυτό εναλλάσσεται με το όνομα Iθακήσιοι.4 (στ. 515) ας γίνει ειρήνη: Η λέξη εἰρήνη απαντά μόνο εδώ στην Oδύσσεια. O Δίας αποφασίζει για τους Iθακήσιους συμφιλίωση, ειρήνη καιευημερία/«περίσσια πλούτη»: τα τρία βασικά χαρακτηριστικά μιας ευτυχισμένης πολιτείας. Mε την απόφαση αυτή ο Δίας κλείνει το θέματης αντεκδίκησης σημειώνοντας πρόοδο στον θεσμό της αυτοδικίας, όπως δείχνουν και οι προηγούμενοι στίχοι 511-514 – ιδιαίτερα ηφράση: «εμείς [...] προτείνουμε τη λήθη», τη λησμονιά για τους σκοτωμένους.160
- Page 2 and 3:
ªÂÙ¿ÊÚ·ÛË: ¢.¡. ª·Úˆ
- Page 4 and 5:
À√Àƒ°∂π√ ∂£¡π∫∏
- Page 6:
ZMNE SVKI ELEMZÉSEK - 2009/17„Ug
- Page 9:
H Eλλάδα με τις αποι
- Page 12 and 13:
EIΣAΓΩΓHτην εικόνα 5,
- Page 14 and 15:
9. Περιληπτική αναδ
- Page 16 and 17:
11. Διαίρεση της Oδύσ
- Page 18 and 19:
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: «THΛEMAXEI
- Page 20 and 21:
1η ΕΝΟΤΗΤΑ: α (περίλ
- Page 22 and 23:
Α΄. KEIMENO262930354045502η ENOT
- Page 24 and 25:
869095100105Για τον ισόθ
- Page 26 and 27:
8 Ξεχωρίσετε 2-3 χαρα
- Page 28 and 29:
3η ENOTHTA: α 109-173/14014515015
- Page 30 and 31:
3η ENOTHTA: α 109-173/25303235394
- Page 32 and 33:
3η ENOTHTA: α 109-173/6. Διαθ
- Page 34 and 35:
4η ENOTHTA: α 174-360/21021421522
- Page 36 and 37:
280285294295300305310315319320325T
- Page 38 and 39:
4η ENOTHTA: α 174-360/10. Η με
- Page 40 and 41:
5η ENOTHTA: α 361-497/Α΄. ΚΕ
- Page 42 and 43:
5η ENOTHTA: α 361-497/43043544044
- Page 44 and 45:
5η ENOTHTA: α 361-497/Γ΄. ΘEMA
- Page 46 and 47:
6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίλ
- Page 48 and 49:
6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίλ
- Page 50 and 51:
6η ENOTHTA: β, γ, δ (περίλ
- Page 52 and 53:
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: «NOΣTO
- Page 54 and 55:
7η ΕΝΟΤΗΤΑ ε (περίλη
- Page 56 and 57:
7η ΕΝΟΤΗΤΑ ε (περίλη
- Page 58 and 59:
8η ENOTHTA: ε 165-310/Α΄. KEIME
- Page 60 and 61:
240245250255261266270σου υπο
- Page 62 and 63:
8η ENOTHTA: ε 165-310/305-6308-93
- Page 64 and 65:
9η ENOTHTA: ε 311-420/Α΄. ΚΕ
- Page 66 and 67:
390395400405410415420Tελειών
- Page 68 and 69:
2. O άντρας της Aνερά
- Page 70 and 71:
10η ENOTHTA: ε 421-552/4554604654
- Page 72 and 73:
545550Tο έργο του κοιτ
- Page 74 and 75:
11η ENOTHTA: ζ (περίληψη)
- Page 76 and 77:
11η ENOTHTA: ζ (περίληψη)
- Page 78 and 79:
11η ENOTHTA: ζ (περίληψη)
- Page 80 and 81:
12η ENOTHTA: η, θ, ι 1-41 (πε
- Page 82 and 83:
12η ENOTHTA: η, θ, ι 1-41 (πε
- Page 84 and 85:
12η ENOTHTA: η, θ, ι 1-41 (πε
- Page 86 and 87:
13η ENOTHTA: θ 550-688/, ι 1-41/
- Page 88 and 89:
13η ENOTHTA: θ 550-688/, ι 1-41/
- Page 90 and 91:
13η ENOTHTA: θ 550-688/, ι 1-41/
- Page 92 and 93:
14η ENOTHTA: ι 42/ κ.ε. (περ
- Page 94 and 95:
14η ENOTHTA: ι 42/ κ.ε. (περ
- Page 96 and 97:
B΄. ΠAPAΛΛHΛA KEIMENA14η ENOT
- Page 98 and 99:
15η ENOTHTA: ι 513-630/5655695705
- Page 100 and 101:
Kύ. Kακό στο κακό! Έσ
- Page 102 and 103:
16η ENOTHTA: κ, λ (περίλη
- Page 104 and 105:
16η ENOTHTA: κ, λ (περίλη
- Page 106 and 107:
16η ENOTHTA: κ, λ (περίλη
- Page 108 and 109:
17η ENOTHTA: λ 376-433, 522-604Α
- Page 110 and 111: 17η ENOTHTA: λ 376-433/, 522-604/
- Page 112 and 113: 18η ENOTHTA: μ και ν 1-209/ (
- Page 114 and 115: B΄. ΠAPAΛΛHΛA KEIMENA18η ENOT
- Page 116 and 117: ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: «MNHΣTHPO
- Page 118 and 119: 19η. ΕΝΟΤΗΤΑ: ν 210-494/(
- Page 120 and 121: 19η. ΕΝΟΤΗΤΑ: ν 210-494 /(
- Page 122 and 123: 20ή ENOTHTA: ξ, ο, π (περι
- Page 124 and 125: 21η ENOTHTA: π 1-172/Α΄. ΚΕΙ
- Page 126 and 127: 100105110112115122125130136140144-5
- Page 128 and 129: 22η ENOTHTA: π 185-336/Α΄. ΚΕ
- Page 130 and 131: 310324325330335τις αφροσύ
- Page 132 and 133: 23η ENOTHTA: ρ, σ (περίλη
- Page 134 and 135: Α΄.2. Περιληπτική αν
- Page 136 and 137: 24η ENOTHTA: τ, υ (περίλη
- Page 138 and 139: 24η ENOTHTA: τ, υ (περίλη
- Page 140 and 141: 24η ENOTHTA: τ, υ (περίλη
- Page 142 and 143: 25η ENOTHTA: φ (περίληψη)
- Page 144 and 145: 25η ENOTHTA: φ (περίληψη)
- Page 146 and 147: Γ΄. ΘEMATA ΓIA ΣYZHTHΣH - EP
- Page 148 and 149: 26η ENOTHTA: χ (περίληψη
- Page 150 and 151: 26η ENOTHTA: χ (περίληψη
- Page 152 and 153: 26η ENOTHTA: χ (περίληψη
- Page 154 and 155: 27η ENOTHTA: ψ (περίληψη
- Page 156 and 157: 27η ENOTHTA: ψ (περίληψη
- Page 158 and 159: H OΨH TOY εφώτιζε τον ή
- Page 162 and 163: 28η ENOTHTA: ω (περίληψη
- Page 164 and 165: ANAKEΦAΛAIΩΣH THΣ OΔYΣΣEIA
- Page 166 and 167: ANAKEΦAΛAIΩΣH THΣ OΔYΣΣEIA
- Page 168 and 169: Tι αξίζει, αν στην α
- Page 170 and 171: EYPETHPIAκύλικα (> κυλικ
- Page 172 and 173: EYPETHPIA∆ 4(αναδιάταξη
- Page 174 and 175: EYPETHPIAΣπάρτη/Λακεδα
- Page 177: ªÂ ·applefiÊ·ÛË Ù˘ ∂Ï