mundshme ekzistencën e engjëjve. Kështu, ekzistenca e engjëjve për të cilët ajetet kur’anore <strong>dhe</strong>hadithet e vërteta japin të dhëna kategorike, mbështetet e<strong>dhe</strong> nga arsyeja e shëndoshë.F. QENIET E TJERA QE S’SHIHEN ME SY1. Xhindët. Kjo fjalë, kuptimi leksikor i të cilës është “qenie e mbuluar, gjë e padukshme”, siterm, emërton qenie shpirtërore të fshehta, të krijuara prej zjarri, të papërceptueshme me anë tëorganeve të shqisave, që mund të marrin trajta të ndryshme e që mbajnë përgjegjësi para Allahutpër sjelljet e tyre.E<strong>dhe</strong> për xhindët që s’mund t’i përceptojmë me anë të organeve të shqisave, burimi i vërtetëështë zbulesa hyjnore. Ajetet kur’anore <strong>dhe</strong> hadithet e vërteta e pohojnë ekzistencën e xhindve nëmënyrë kategorike, kurse arsyeja e shëndoshë nuk e sheh të pamundur. Njeriu nuk mund t’ishohë xhindët sepse sytë e tij nuk janë krijuar për t’i parë ata.Sipas Kur’anit, njeriu është krijuar prej <strong>dhe</strong>u, kurse xhindët, prej zjarri:“Xhindët i krijoi prej flakës pa tym të zjarrit!” 157“Pa dyshim, Ne e krijuam njeriun prej baltës së tharë, prej argjilës së trajtësuar. Dhexhindët i patëm krijuar më parë prej zjarrit përvëlues!” 158Ky ajet tregon se lloji i xhindve është krijuar më parë se lloji njerëzor.Në Kur’an është një sure prej 28 ajetesh, e emërtuar “Xhin” e cila flet për xhindët. Siç thuhete<strong>dhe</strong> në këtë sure, xhindët janë ndarë në grupe të ndryshme. Një pjesë e xhindve janë muslimanë,kurse një pjesë tjetër, mohues. Këta të fundit përbëjnë shumicën e xhindve. Xhindët besimtarë dotë hyjnë në xhennet së bashku me njerëzit besimtarë, kurse xhindët mosbesimtarë do të hyjnë nëxhehennem së bashku me njerëzit mosbesimtarë.Xhindët janë krijuar me aftësi për të marrë trajta të ndryshme e për të bërë punë që s’mundt’i bëjnë njerëzit. Kur Hz. Sulejmani kërkoi t’i sillnin fronin mbretëror të Belkizes, njëri ngaxhindët i tha se ishte gati t’ia sillte pa u ngritur ai nga vendi. 159 Fakti që xhindi bisedoiballëpërballë me Sulejmanin, tregon se ata mund të marrin trajta që mund të shihen me sy. Allahui pati vënë xhindët nën urdhrin e Sulejmanit <strong>dhe</strong> ai i pati përdorur ata në punë të rënda e tëvështira.Xhindët nuk kanë njohuri për të fshehtën absolute. Megjithatë, me që xhindët janë jetëgjatë,me që janë qenie shpirtërore e jolëndore, me që vjedhin të dhëna prej engjëjve, xhindët njohindisa ndodhi të kaluara e të ardhshme që nuk i dinë njerëzit. Megjithatë, kjo nuk tregon se xhindët157 Kur’ani, Rahman: 15.158 Kur’ani, Hixhr: 27.159 Kur’ani, Neml: 39.60
janë qenie më të larta se njerëzit. Në ajetin e mëposhtëm tregohet hapur se xhindët nuk kanënjohuri mbi të fshehtën:“Kur vendosëm për vdekjen e Sulejmanit, vetëm krimbi që po i brente shkopin tregoise ai kishte vdekur. Dhe, kur ai u shemb për<strong>dhe</strong>, u kuptua se xhindët nuk e njihnin tëfshehtën, ndryshe nuk do të vazhdonin të vuanin nën atë mundim të rëndë e poshtërues!”160Si njerëzit, e<strong>dhe</strong> xhindët janë të ngarkuar me besimin <strong>dhe</strong> bindjen ndaj urdhrave hyjnorë:“Unë i krijova xhindët <strong>dhe</strong> njerëzit vetëm për të më adhuruar Mua!” 161 sipas shumicës sëdijetarëve, profetësia e Hz. Muhammedit përfshin e<strong>dhe</strong> xhindët. Prandaj ai është quajtur e<strong>dhe</strong>“Resulu’th-thekalejn” (profeti i dy grupeve).Krejt si njerëzit, xhindët ushqehen, dallohen në sekse, martohen <strong>dhe</strong> shtohen me fëmijë,lindin, rriten e vdesin. Vetëm se ata rrojnë shumë më gjatë se njerëzit.E<strong>dhe</strong> në se në disa situata xhindët mund t’u shkaktojnë dëm njerëzve, një musliman nukduhet të ketë frikë prej xhindve <strong>dhe</strong> duhet të besojë me zemër se, pa lejën e Allahut, një qenie nukmund t’i shkaktojë dëm një qenieje tjetër. Ashtu siç duhet mbështetur te Allahu për t'u mbrojturnga dëmi i krijesave të tjera, ashtu duhet mbështetur e<strong>dhe</strong> për t’u mbrojtur nga dëmi i xhindve.Kështu, dihet se Profeti ynë, duke kënduar lutjen Ajeti Kursi si <strong>dhe</strong> ajetet Felek <strong>dhe</strong> Nas kundërndikimit të xhindve mbi njeriun, është bërë shembull se si duhet vepruar lidhur me këtëçështje. 162II. Shejtani.Shejtan është emri që u vihet xhindve të padukshëm, por që ekzistojnë pa dyshim, që eteprojnë në harbutëri <strong>dhe</strong> të keqe, që janë mendjemë<strong>dhe</strong>nj, rebelë e që përpiqen t’i largojnënjerëzit nga rruga e drejtë.Në Kur’an bëhet fjalë për shejtanin e parë të quajtur iblis. I vetëkënaqur e i harbuar, iblisi ekundërshtoi urdhrin e Zotit të vet:“...Dhe kujto kur Ne u thamë engjëjve t’i bënin sexhde Ademit. Të gjithë ranë nësexhde përveç iblisit. Ai u mbajt më të madh, nuk pranoi <strong>dhe</strong> u bë mohues!” 163Megjithëse iblisi ndo<strong>dhe</strong>j mes engjëjve <strong>dhe</strong> përmendet së bashku me ta, ai nuk është engjëll.Këtë e sqaron një ajet tjetër që thotë: “...iblisi ishte nga xhindët. Ai doli kundër urdhrit tëZotit...” 164 Iblisi qe futur mes radhëve të engjëjve duke bërë adhurime të shquara ndaj Zotit, qengritur në pozitë <strong>dhe</strong> të gjitha këto gjëra, pastaj, i asgjësoi vetë duke kundërshtuar Zotin.160 Kur’ani, Sebe: 14.161 Kur’ani, Dharijat: 56.162 Shih Buhari, Vekale, 10; Fedailu’l-Kur’an, 10; Tirmidhi, tib. 16.163 Kur’ani, Bakara: 34.164 Kur’ani, Kehf: 50.61
- Page 1:
AKAIDIdheKELAMITekst mësimor për
- Page 5 and 6:
5. Duke shtresuar ndër zemra besim
- Page 7 and 8:
PJESA IIBESIMI DHE MOHIMIÇESHTJETA
- Page 9 and 10: Profeti ka bërë të ditur se edhe
- Page 11 and 12: Fjala e Dëshmisë:“Esh’hedu en
- Page 13: “Ata që besojnë dhe kryejnë pu
- Page 16 and 17: “Po, hyn në xhennet edhe në se
- Page 18 and 19: këtë jetë, Allahu i Lartë, po t
- Page 20 and 21: pohimi me gojë si dhe veprimi, dom
- Page 22 and 23: person është musliman!” 51 Në
- Page 24 and 25: Gjatë trajtimit të temave dhe ç
- Page 26 and 27: PJESA IIIBESIMI TE ALLAHUÇESHTJETA
- Page 28 and 29: mendjes dhe arsyes. Sepse, në saje
- Page 30 and 31: Prandaj grindja mes nesh u bë shpe
- Page 32 and 33: të bëhet përmes njohjes së argu
- Page 34 and 35: domosdoshme, por e mundshme dhe, p
- Page 36 and 37: II. Argumentet mbi ekzistencën e A
- Page 38 and 39: Xhubejr b. Mut’im prej parësisë
- Page 40 and 41: “O ju që keni besuar, kush prej
- Page 42 and 43: “Allahu e do aksh njeri, edhe ti
- Page 44 and 45: “(Allahu im!) Të lutem Ty me çd
- Page 46 and 47: Atributet e domosdoshme të Allahut
- Page 48 and 49: 2. Atributet qenësore ose pozitive
- Page 50 and 51: këmbë e, disa, mbi katër këmbë
- Page 52 and 53: “Thuaj: “Ata do t’i ringjall
- Page 54 and 55: PJESA IVBESIMI TE ENGJEJTÇESHTJETA
- Page 56 and 57: “... E ata që janë pranë Tij (
- Page 58 and 59: 3. Israfili. Si njëri prej katër
- Page 62 and 63: Shejtani, i cili, megjithëse ashtu
- Page 64 and 65: - Po ta shihnin?- Do të iknin me v
- Page 66 and 67: “O ju që keni besuar! Besojeni A
- Page 68 and 69: Kur’an ka dy ajete që flasin pë
- Page 70 and 71: 1. Ungjilli i Mateut. Shën Mateu
- Page 72 and 73: Kur’ani qe shkruar i plotë dhe q
- Page 74 and 75: Në Kur’an urdhërohen njerëzit
- Page 76 and 77: të shohin modelin që duhet ndjeku
- Page 78 and 79: 4. Kur’ani është mrekullia më
- Page 80 and 81: analizoi që të tre. Më në fund,
- Page 82 and 83: PJESA VIBESIMI TE PROFETETÇESHTJET
- Page 84 and 85: “Ky është një favor i Allahut.
- Page 86 and 87: Profetit hadithet e shenjta (hadith
- Page 88 and 89: 1. Drejtësia (sidk). Çdo profet
- Page 90 and 91: E ngjashme me mrekullinë është
- Page 92 and 93: I. HZ. MUHAMMEDI, PROFETI I FUNDITP
- Page 94 and 95: "Nuk ka profet që të mos i jetë
- Page 96 and 97: * Vishej e jetonte thjesht.* Nuk u
- Page 98 and 99: PERMBLEDHJE1. Parashtroni mendimet
- Page 100 and 101: A. BESIMI NE JETEN E PASME"Jeta e p
- Page 102 and 103: pasme. Kur'ani ka vënë si qëllim
- Page 104 and 105: Besimi te jeta e pasme bëhet drit
- Page 106 and 107: D. KIAMETI DHE CILESIA E TIJNë ter
- Page 108 and 109: 5. Dalja e Jexhuxhit dhe Mexhuxhit.
- Page 110 and 111:
Muhammedi ka njoftuar se, duke u ri
- Page 112 and 113:
Faktin që pritja për atë që ka
- Page 114 and 115:
V. Pyetja dhe llogaridhëniaPasi nj
- Page 116 and 117:
I. XhennetiFjala "xhennet" që do t
- Page 118 and 119:
Në Kur'an, lidhur me ata që ndodh
- Page 120 and 121:
dyshim, janë të mira, por besimi
- Page 122 and 123:
PJESA VIIIBESIMI NE KAZANE DHE KADE
- Page 124 and 125:
paska shkruar Allahu, ky qenka fati
- Page 126 and 127:
Sipas sunnitëve, vullneti i Allahu
- Page 128 and 129:
Shkrimi, ulja e ngritja, falja apo
- Page 130 and 131:
Po kështu, detyra e mjekut është
- Page 132 and 133:
ugë sipas dëshirës së tij. Në
- Page 134 and 135:
Lexim letrar: BOTEKUPTIMI I SHOKEVE
- Page 136 and 137:
PERMBLEDHJE1. Ç'kuptoni me koncept
- Page 138 and 139:
A. PERKUFIZIMI I KELAMIT"Kelam" do
- Page 140 and 141:
6. Të përcaktojë se cilat janë
- Page 142 and 143:
Allahu di tërësitë dhe jo hollë
- Page 144 and 145:
PJESA XLINDJA E SHKOLLAVE BESIMORE
- Page 146 and 147:
thënë se me dorën e Allahut nën
- Page 148 and 149:
Në këto luftëra, gjithashtu, nga
- Page 150 and 151:
Sunnetit dhe që argumentet e këty
- Page 152 and 153:
këtë vetëm Allahu e di. Ne, jo v
- Page 154 and 155:
IV. Ndryshimet në pikëpamje mes e
- Page 156 and 157:
a. Ndarja prej shumicës së muslim
- Page 158 and 159:
6. Imameti. Sipas imamitëve, imame
- Page 160 and 161:
1. Personat që kryejnë mëkat të
- Page 162 and 163:
d. Drejtësia e Allahut e bën të
- Page 164 and 165:
5. Besimi, akti, mëkati i madh: Si
- Page 166 and 167:
PJESA XIINJOHURI TE PERGJITHSHMEÇE
- Page 168 and 169:
c. Konkluzionet besimore janë të
- Page 170 and 171:
a. Mosekzistenca e vetëdomosdoshm
- Page 172 and 173:
D. SHKAQET SHKENCOREMe fjalën "shk
- Page 174 and 175:
PERMBLEDHJE1. Përkufizojeni konklu
- Page 176 and 177:
PERMBAJTJAPJESA I: AKAIDI .........
- Page 178 and 179:
C. PROFETESIA DHE ZBULESA HYJNORE .
- Page 180:
III. Mutezilitët .................