AKAIDI dhe KELAMI - El-Hikmeh

Kur’ani qe shkruar i plotë dhe qe mësuar përmendësh nga sahabet qysh në kohë të Profetit.Kështu, mbrojtja e Kur’anit qe garantuar. Në mënyrë të veçantë, Xhebraili shfaqej çdo vit, ipërsëriste ato që kishte sjellë gjatë një viti, i përsëriste edhe Profeti dhe, kështu, zhdukejmundësia për gabim ose harrim. Kur zbulimi i Kur’anit pati marrë fund, Xhebraili i pati shkuarProfetit, ia pati kënduar Kur’anin të plotë, pati dëgjuar edhe këndimin e Profetit dhe kështu qenëkrahasuar këndimet e të dyve.Kur Profeti ishte ende gjallë, Kur’ani ndodhej i shkruar plotësisht dhe i mësuar përmendëshnga shumë hafizë. Por, me që zbulimi i Kur’anit pati vazhduar pothuaj gjer në fund të jetës së tij,nuk pati qenë bërë e mundur që Kur’ani të mblidhej në një vëllim të vetëm. Pas rënies dëshmorëtë shtatëdhjetë hafizëve në luftën e Jemames në kohën e kalifatit të Ebu Bekrit, Hz. Omeri i qedrejtuar kalifit Ebu Bekr duke i shfaqur shqetësimin e vet për humbjen e Kur’anit dhe i patipropozuar që të mblidhej për t’u sjellë në formën e një libri të vetëm. Kalifi e pati quajtur mevend shqetësimin dhe propozimin e Hz. Omerit. Në zbatim të këtij propozimi, qe ngritur njëkomision i kryesuar nga shkruesi dhe hafizi i njohur Zejd b. Sabit. Në punën e tij, komisioni pativënë si parim dhe kusht kryesor që të mos pranohej asnjë ajet vetëm me të thënë përmendësh pa ushoqëruar me shkrime të tij si dhe të silleshin dy dëshmitarë që të dëshmonin se ajeti në fjalëishte shkruar në prani të Profetit. Pasi qe përfunduar, Kur’ani qe kaluar nëpër popull dhe askushnuk pati paraqitur edhe kundërshtimin më të vogël. Ai ekzemplar i Kur’anit i qe dhënë Hz. EbuBekrit i cili, pastaj, ia pati dorëzuar Hz. Omerit të cilin e pati propozuar për kalif. Kurse Hz.Omeri që nuk e pati ditur se kush do të bëhej kalif pas vetes, ia pati dorëzuar të bijës, Hafsa, ecila ishte edhe bashkëshorte e Profetit.Kur në pushtimin e Azerbajxhanit dhe Armenisë në vitin 648 e.r. (hixhri 25), mes sirianëve(ushtarëve prej Damasku) dhe irakasve qe shfaqur kontradiktë në këndimin e disa ajeteve tëKur’anit, komandanti i ushtrisë, Huzejfe, iu drejtua kalifit Hz. Osman duke iu lutur për tamënjanuar atë kontradiktë. Atëherë kalifi Osman urdhëroi të mblidhej sërish një komision nënkryesinë e Zejd b. Sabitit për ta shumuar Kur’anin. Kopjet e shumuara u dërguan nëpërkryeqendrat e kalifatit dhe, kështu, kontradiktat u mënjanuan. Duke u bazuar në kopjet e dërguaranë kryeqendrat e kalifatit, Kur’ani u shumua atje më tej.III. Përmbajtja e Kur’anitMe që Kur’ani është dërguar për njeriun dhe lumturinë e tij, në të ka konkluzione që kanë tëbëjnë edhe me jetën e njeriut në këtë botë, edhe në botën tjetër si dhe që do t’ia sigurojnëlumturinë në të dy botët. Krahas këtyre konkluzioneve, Kur’ani u jep vend edhe çështjeve tëpërditshme të jetës së njeriut.Disa prej këtyre çështjeve janë këto:a. Besimi.72