begiak arrigarri

Maizenik argitara emana dala diogu Noelak deritzan liburueder au. Baiña noiz azaldua ote dugu lendabizikoz? Euskalariak1630'an edo 1631'an diote; ezta, alere, gauza ziurra. «Argitaratzekobaimenak —dio A. Akesolo'k— 1630'an emanak ditu;baiña urte orretako ateraldirik ez da ezagutzen. Amabost urtegeroagokoa da, 1645'koa, ezagutzen dugunik zaarrena. Bordele'negiña. Geroago, Baiona'n argitaratzen dute: 1697, 1699(bi aldiz), Maffre'ren inprimerian, eta andik aurrera, lau edobost aldiz, Fauvet-tarren etxean, urterik gabe» (Noelak, 12 orr.).Atzenez, A. Lino'k testu zaharrak berrikusi ta sarrera ta oarrezjantzirik, Sociedad Guipuzcoana de Ediciones y Publicacionesdalakoak argitara ekarri du (Donosti, 1970).Aintziña bateko argitalpenak, ia denak, utsez beterik zeuden;azkenengo ontan, ala ere, nekeak neke artu ditu alta karmeldarrakutsok arteztu ta alik eta ekoizpenik zeatzena eskeintzeko.Ezta alere aldaketarik egin, irar-utsak zuzendu, ortografíagaurkotu ta bein edo bein berdindu izan ezik. Beraz,obetze auek egiñik, argitalpen guztietatik oberena dugu azkenurteko au. Etxeberri'ren beste bi liburuak ere merezi luketeolako zerbait.NOLAKO BERTSOAK. ManuaVcn eta Elizara erabiltzeko liburuanamabost silabakoak ere agertzen diralarik, Noelak, osoosorik,zortziko txikitan —£/7— egin zituen. Zortziñakoekinnasterik asko egin ditzakegu, egia esateko, baiña Etxeberri'k darabillenera ez duzu euskal poesiani sarritan erabillitakoa; etaamazazpigarren mendeko olerkari jator onek, geientsuak, neurriortan ondu zizkigun. Andik ondoan ere idatzi dira olakoak,baiña atsegiñago zaigu 10/8 zortziko nagusia edo 8/7 txikia.Idatzi, ordea, Etxeberri'k geientsu darabilzkin 8/7 ta 7/7 naizlaukoetan naiz bikoetan idatzi ditzakegu.Neurkera au erabilli zuten, egiazkiro, amasei ta amazazpigarrenmendeko olerkaririk geienak. Auxe Etxepare'k eskuarki,auxe Etxeberri'k, Harizmendi'k eta Argaiñaratz'ek; Oihenart'ek126