begiak arrigarri

koa. Euskal Literaturan fucile princeps. Ongitxoz guztien gañetikoa,gorena, ederrena, jantziena, jakintsuena, jatorrena, erreza,txairua, apaña... fucile princeps. Oparoa esan det. Eta benetan.Eta edozeñen eskutarako gañera. Guztiontzat «duana». Ez euskal-zaleentzatbakarrik —Euskera jatorraren ur bizia iturburuanbertan xurgatu nai duanarentzat bakarrik—; baita zuretzatere, Apez Jaun, zuretzat, Midiku Jaun, zuretzat, Jaun Abokat...Zerana zerala: guztiontzat. Guztiok arkituko degu Liburuonetan nun edan, nun goza, nun ase. Olakoxea da» (Loc.cit., XX).Bada oraindik beste zeozer ere Axular jator egiten duena.Zer baiña? Argi idazten du, nabasirik gabe, leun eta berdin;labur ere bai; ez, ezta bat ere esakun4uze zale. «Sorta txikiasko dun itzaldia degu aren itzaldia», dio M. Lekuona'k. Arenidaztankera —estiloa— ezta, alere, amas estuloa, ebakia: badakizati laburra luzeakin uztartzen, gaiak eta belarriak nolaeskatu. Artista dugu idazkortza erabiltzen, eta pentsamentuakluze-laburtzen. Zer nai, axe dagi. Ta ementxe dago, ain zuzen,Axular'en ezkutua: bizia ta gaztea darabillen izkera.ETA AKATSIK?—^Baita. «Zeren», «ezen», «zeiñek», «hain»eta olakoak darabilzki bear ez dirala. «Latinismo oietaz gañera—dio oiartzuarrak— ba-du gure Axular'ek beste latinismorikere. Itzen joskeran '—itzen egokieran— batez ere. Ezta arritzekota, Axular'en pentsaera, iatin-antzatxo ibilli oi da askotan.Aren mendeko eskribitzallerik geienena bezela» (Loc. cit). EtaAxular beraren zatiño bat aldatzen du adibide bezela: «Haurda erremedio ona, etsaiari barkatzeko eta pairatzeko, aren eginerranezkonturik ez egiteko, nola eta zer moldez dagoen, kolerandagoenean, kontsideratzea». Au erantsiz: «Axular'en zatiak,latin-usai geitxo du. Baserritar arruntak, zati au jatorkiagojosten du».Orixe'k, berriz, oiartzundarrari erantzunez, dio: «Ain zuzenere latin jatorretik latin kaxkarrera, gaztdanira, aldegiten du-146