begiak arrigarri

More documents

Recommendations

Info

5.—MARTIN HARRIET (...1741...)Larresoro'ko errege-notari. Bertako tul-oial saltzaille ospetsuJoanis Harriefen semea ta Maurizi Harriet euskal idazlearenaitona.Bere euskal lana: Gramática escuaraz eta francesez composatua,frences hitzcunça ikhasi nahi dutenen faboretan (Baiona,1741). Fauvet alarguna eta J. Fauvet erregeren inprimadoriakbaitan. 512 orrialde. Guna:, lau itz irakurleari (3-4), gramatika,euskeraz erdia ta frantseseraz beste erdia (6-267), euskalfrantsesiztegia (268-323), frantses-euskal iztegia (324-440),euskeratzaz Oarkizunak (441-500), euskaldunai gomendio (506-507), utsak arteztu, ta abar. Baimenak azkenean dakazki; Robín,Milafranga'ko arimazaiak 1742-10-20'an eta J. Darretxe,Ziburu'ko arimazaiak 1742-11-3'an euskeraz; eta Larresoro'koIkastetxean nagusi zan Dagerre'k 1742-11-4'an, prantsesez.Notari-lanetan ari izanik ere, ba-zuen Harriet'ek kezka batbio
ta gaur ez dakigu nundik diran beste irurak. Larramendi'k bereIztegian aipatzen digu lan au, ta Aita Añibarro'k ere esku arteanerabilli zuen.Beste bi lan ere burutuak zitun nunbait: 1) Grammairebasque-espagnole, eta 2) Laburdi'ko Oitura edo Forua, euskeraraitzulita. Bion berririk ez dugu gaur. Baiña berak ematendizkigu Gramatica'ren azken abisuan argitasun auek: «Ustedut —dio— laster izanen dela imprimatua, Escuaraz eta Espaiñolezegiña dudan Iztegi bat. Baita berze liburu bat Lapurdikokostuma eskuararat itzulia, berze Zenbait eskualdunentzat gisaden gauzarekin».(Ikus F. Michel, Le Pays Basque, 509 orr.; J. Vinson, Essai Bibl.Bsaque, 61; L. Mitxelena, HLV, 90 orr.; L. Villasante, HLV,108 orr.; Auñamendi, Literatura, I, 217, orr.).6.—JOANES HARANEDER (1669?-...)«Hariztoy zenaren arabera, 1669-'an ala orduantsu sortu zenJ. de Haraneder», diosku P. Lafitte'k. Ziur ez dakigu, beraz,noiz era nun jaio zan; ezta miresgarri ere, urte aietan ezpaitzanjaiotz4ibururik oitutzen. Alere, Donibane Lohitzune'koa ornengenduan, eta «aitoren semetarik». Baita jakintsua ere, baiñaez nunbait Irakasle; P. Lafitte'k: «Ez dakigu hatik Vinsoneketa Fr. Miehel-ek nundik atera duten Doktor zela».BERE LANAK.—Iru lan eder moldatu zitun, irurak itzulpenak.Donibane Lohitzune'n egin zuen bere arima-zaintza, taeliz-gizonok ederki dakigunez, ezta Olakoetan norberak nai adiñaasti izaten ian jator sakonik burutzeko; itzulpenak eta ariñak,aspen-arte ta asti-orduetan moldatu oi ditugunak askozaz errezagoakdira. Gisa ortan jokatu zuela dirudi J. Haraneder'ek ere.1) Testament Berria. Lan au 1740'rako amaitua zan, baiñagaur ere -argitara gabea, osorik beiñik bein. Uztaritze'ko251
Page 4 and 5:
SARRERAI—GURE EUSKERAEderra ta ab
Page 6 and 7:
ak luzatzen ditun izkuntza galduko
Page 8 and 9:
Dana dala, lenago baten gaur baiño
Page 10 and 11:
tzen dira amaikagarren gizaldian ze
Page 12 and 13:
i?). Besteak erantzunik: va-barria,
Page 14 and 15:
Gure eresiak ere aztu gabe, jakiña
Page 16 and 17:
IIIIIIVVIVIIGipuzkeraGoi-NaparIparr
Page 18 and 19:
litzake errezena. Baiña zerbait eg
Page 20 and 21:
Sailkatze ortan nun daukagu gure eu
Page 22 and 23:
Euskera dugu, zorionez, oldar oien
Page 24 and 25:
Orixe ta besteak ortan arduratu zit
Page 26 and 27:
edo, nor edo nor bazter uzten ez ba
Page 28:
— Karmelo Etxenagusia: Euskal Ida
Page 31 and 32:
Gureganaiño irritxi diranak puska
Page 33 and 34:
3.—URRUXOLA'KOGUDU-KANTAEsetsaldi
Page 35 and 36:
emaztea gazte il ba'zitzaion ere; z
Page 37 and 38:
zan oso; emaztea, ordea, etorki arg
Page 39 and 40:
etsaiak andik irtengo ziralakoan. B
Page 41 and 42:
Alabaren gogoa ta senidarteko batzu
Page 43 and 44:
13.—MARTIN BAÑEZ ARTAZUBIAGA'REN
Page 45 and 46:
16.—FERNANDO V'GARRENAREN KANTAEi
Page 47 and 48:
19.—ALOS'KO BELTRAN'EN ERESIAAlos
Page 49 and 50:
aotan ipiñi zuen egilleak, ugazaba
Page 51 and 52:
24.—LELOREN KANTAZazpi bat ahapal
Page 53 and 54:
lo'ren izenak beti-betiko iraun zez
Page 55 and 56:
edozein eratako gaiak jarrita ere,
Page 57 and 58:
BERTSOLARIEN TREBETASUNA,—Baiña
Page 59 and 60:
«Gabon-jaiak Euskalerrian •—di
Page 61 and 62:
IVKANTUTEGIAKGure literatura, beste
Page 63 and 64:
S. ONAINDIAEUSKALLITERA TURAXVI, XV
Page 65 and 66:
SARRERAL—GURE EUSKERAEderra ta ab
Page 67 and 68:
ak luzatzen diitun izkuntza galduko
Page 69 and 70:
Dana dala, lenago baten gaur baiño
Page 71 and 72:
tzen dira amaikagarren gizaldian ze
Page 73 and 74:
i?). Besteak erantzunik: va-barria,
Page 75 and 76:
Gure eresiak ere aztu gabe, jakiña
Page 77 and 78:
IIIIIIVVIVIIGipuzkeraGoi-NaparIparr
Page 79 and 80:
litzake errezena. Baiña zerbait eg
Page 81 and 82:
Sailkatze ortan nun daukagu gure eu
Page 83 and 84:
Euskera dugu, zorionez, oldar oien
Page 85 and 86:
Orixe ta besteak ortan arduratu zit
Page 87 and 88:
edo, nor edo nor bazter uzten ez ba
Page 89:
— Karmelo Etxenagusia: Euskal Ida
Page 92 and 93:
Gureganaiño irritxi diranak puska
Page 94 and 95:
3.—URRUXOLA'KOGUDU-KANTAEsetsaldi
Page 96 and 97:
emaztea gazte il ba'zitzaion ere; z
Page 98 and 99:
zan oso; emaztea, ordea, etorki arg
Page 100 and 101:
etsaiak andik irtengo ziralakoan. B
Page 102 and 103:
Alabaren gogoa ta senidarteko batzu
Page 104 and 105:
13.—MARTIN BAÑEZ ARTAZUBIAGA'REN
Page 106 and 107:
16.—FERNANDO V'GARRENAREN KANTAEi
Page 108 and 109:
19.—ALOS'KO BELTRAN'EN ERESIAAlos
Page 110 and 111:
aotan ipiñi zuen egilleak, ugazaba
Page 112 and 113:
24.—LELOREN KANTAZazpi bat ahapal
Page 114 and 115:
lo'ren izenak beti-betiko iraun zez
Page 116 and 117:
edozein eratako gaiak jarrita ere,
Page 118 and 119:
BERTSOLARIEN TREBETASUNA,—Baiña
Page 120 and 121:
«Gabon-jaiak Euskalerrian •—di
Page 122 and 123:
VKANTUTEGIAKGure literatura, bestea
Page 124 and 125:
MISTERIOAK.—Amaboskarren mendean,
Page 126 and 127:
Ez dugu aiztu bear gizaldiak zearko
Page 128 and 129:
eren eun margozko jantzi bakanez ko
Page 131 and 132:
AMASEIGARRENMENDEAErdi-aroak (476-1
Page 133 and 134:
gorago aipatu ditugun idazleak. Gaz
Page 135 and 136:
LABURPENi.° Asiera gaitza. Asiera
Page 137 and 138:
1.—BEÑAT ETXEPARE (... 1545...)L
Page 139 and 140:
ESPETXEAN/—Amaseigarren mende len
Page 141 and 142:
ñari zorrik ez diona baizik. Giarr
Page 143 and 144:
Erlijiozko neurtitzotan, askok uste
Page 145 and 146:
Atzenez, goian aipaturiko espetxe k
Page 147 and 148:
Larregi egotzi diogu, nik uste, gur
Page 149 and 150:
Eta Gil Reicher emaztekiak: «Aren
Page 151 and 152:
3.—ARNAUT LOGRASEtxepare'k emanik
Page 153 and 154:
6.—NICOLAO LANDUCCI/tabarra dugu,
Page 155 and 156:
Lan eder bat ere azaldu zuen: Honra
Page 157 and 158:
dute alkarrekin zer-ikusia. Beraz,
Page 159 and 160:
Leizarragaren euskerari buruz, Eusk
Page 161 and 162:
ñak izan, batzuk geiago ta beste b
Page 163 and 164:
Zuberokoaren aztarren geiago badu,
Page 165 and 166:
genuzka bestera, luzaroko idatzHane
Page 167 and 168:
etzuen ala ere ezer iritxi. Orduan
Page 169 and 170:
J. K. Gerra'k argitaratu zituen, le
Page 171 and 172:
Batzuk diotenez, Garibai, bizi zala
Page 173:
oz, zamariak pentsa araziten dirauz
Page 177 and 178:
AMñZAZPSGñRRENMENDEALABURPENi.°
Page 179 and 180:
1.—ESTEBE MATERREAita frantziskot
Page 181 and 182:
quin, bethiereeo kalendarioarequin
Page 183 and 184:
deren argitaratu zizkigun: 1) Manua
Page 185 and 186:
eta Gazteluzar'ek ba-dituzte beste
Page 187 and 188:
3.—OLERKI SARIKETA IRUÑA'N (1609
Page 189 and 190:
5.—MIGEL ALDATZ (...1609...)Oneta
Page 191 and 192:
ko ale txikia. Akitania'ko probintz
Page 193 and 194:
dala esan Deboten Breviarioa. Argai
Page 195 and 196:
nausietara joaten ziran, Paris'era,
Page 197 and 198:
xamar ba'zegoen ere, erronkaria gor
Page 199 and 200:
geiegi argitaratua izan: iru gizald
Page 201 and 202:
at du gogotan: pekatariaren Jainkoa
Page 203 and 204:
IZKERA EDERRA.—Eder al dugu Axula
Page 205 and 206:
lako ari da gaizki Axular. Gure bas
Page 207 and 208:
titulua iritxi zuen Lege-jakintzan.
Page 209 and 210:
—Dictionnaire basque-français—
Page 211 and 212:
BIZITZA.—Aren bizitzari buruz arg
Page 213 and 214:
lúa prantsesez daramanagatik, eusk
Page 215 and 216:
kontidearen hil-kexua». Gogaiz, ir
Page 217 and 218:
L'ART POETIQUE.—Zer dugu au? 1665
Page 219 and 220:
Etxeberri baiño erauntsi-ezago, an
Page 221 and 222:
Berri auetatik, ordea, zer geiago e
Page 223 and 224:
tas. Soheta, Maule'tik urbilleko er
Page 225 and 226:
dizionerekin, bertze mundian filoso
Page 227 and 228:
onako ordu batean, eguerdi ostean e
Page 229 and 230:
Isasti'k dakar lendabizi bere Compe
Page 231 and 232:
erdirantza, ba, tafaHarren oizko iz
Page 233 and 234:
dietsi zuen aurrenik, eta gero apai
Page 235 and 236:
akoan. Eta bertsolariak, dakigunez,
Page 237 and 238:
eraman illen libururik 1638'rarte,
Page 239 and 240:
ar edo eme, bere ariora egiñik. Or
Page 241 and 242:
Liburu onek izan ditu argitalpen be
Page 243:
dioskunez— argatik etzan gelbotu,
Page 247 and 248:
AMAZORTZiGARRESSMIENDEALABURPENi.°
Page 249 and 250:
a) GIPUZKOARRAK1—AITA MANUEL LARR
Page 251 and 252:
Iru urietan lez, 1730-1733, Karlos
Page 253 and 254:
tziñako Kantabria, Santander eta A
Page 255 and 256:
Nueva demostración del derecho de
Page 257 and 258: 14) Liburu ederra (Baiona, 1856). 2
Page 259 and 260: ait. Bañan, egia esan, ori gora-be
Page 261 and 262: 7.—JUAN ANTONIO UBILLOS (I707-I78
Page 263 and 264: 3) Philosophia naturalis (Gazteiz,
Page 265 and 266: Ala ta guzti ere, Aita Karmel Iturr
Page 267 and 268: 9.—AITA SEBASTIAN MENDIBURU (I708
Page 269 and 270: 1747), Bartolome Riesgo Montero'ren
Page 271 and 272: dario nun-naitik. Joskera, bere ald
Page 273 and 274: Gi.zon jakitun erri-zale auen lana
Page 275 and 276: «Lelengo euskal gozo/ zortziko ezt
Page 277 and 278: Beraz, amazortzigarren niendean oit
Page 279 and 280: tzeok ta zer berbagaz? Lenengoa bek
Page 281 and 282: len. Azken-urteotan., A. Galdos'ek
Page 283 and 284: Bi pertsona Belen'go estalpean: bat
Page 285 and 286: EUSKERA ONA.—Gozo ta eder idazten
Page 287 and 288: deuse Euscaldunai, euren on, da pro
Page 289 and 290: Argitaratze guztiak etzituzten, ala
Page 291 and 292: Vascongadas del Doctor Labortano Jo
Page 293 and 294: nai dugun guztia. Jakite ugariaren
Page 295 and 296: hezurrak tonba horren azpian dauntz
Page 297 and 298: erantzirik, protestante bilakatu za
Page 299 and 300: emana izan da; bere mendean lau ald
Page 301 and 302: ta gaur ez dakigu nundik diran best
Page 303 and 304: hezurrak tonba horren azpian dauntz
Page 305 and 306: erantzirik, protestante bilakatu za
Page 307: emana izan da; bere mendean lau ald
show all

begiak arrigarri

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?