begiak arrigarri

zor zaio, hil ondoan bederen, eman dezagun merezimenduenaitorra eta ohorea. Si post fata venit gloria, non propero, dioMarzialek; baldin hil ondokotzat bada laudorioen loria, enaizlehiatzen. Erran nahi du hil ondoan bederen izanen zela laudatuaeta onetsia, eta ordu artearainokoan etzuela berantestenbere laudoriao; zeren ordinariozki gizona hil ondoan Iandatzenbaita. Bitartean Axularrek duelarik hirur hogoi eta hamabi urteJainkoak deitu zuela mundu huntarik, ezin erran diteke gurepredikarien artean merezitu duela, Marzialek hil ondokotzatbere buruari prometatzen zioena; aitzitik lehen erran ditekeohore gehiago egiten diotela gentil batzuei, hala nola Platoni,Vigiliori eta Ovidiori, zeinen izenak maiz eta naharo entzutenbaitugu aipatzen tuztela, eta non? baizik batzuetan hark beredenboran manaiatu eta gobematu zuen teatro sainduan, harenberaren hezurren aitzinean.«Ordea —darrai—, hau hunela ikustea ezta ukigarri etaerdiragarri?; ezen nor izanen da ez xoilki Sarako elizan, bainaoraino Eskual-Herrian ausardiza hunen ikusteaz, eta entzuteazberaz, Ovidiorekin batean bihotza erdiraturik erranen eztuenik?Tunc jlevi, rupique sinus et pectora planxi;Et secui madidas ungue rigente genas.«Ezin nagoke negar egin gabe, eta ene bihotz zaurtuarenauhenak eta dolamenak erakutsi gabe, ikusirik gentilek gurepredikari batzuek baino errespetu gehiagorekin behatzen ziotelaja denbora luzez supuan zuhindurik eta pipiaturik daudezinpresuna haren hezurrei:Grandia effosis mirabitur ossa sepulchris.«Baldin altxa badezazu tonba horren azpian dauntzan hezurhandiez espantatua geldituko zara, dio Virgiliok: zuk ere badakonsidera zeneza, Axular Eskual-Herriko Esdras handi haren244