Fiabe bergamasche - Vittorio Volpi

stalàs do' gh'è tance caai; in fonta te troaré öna caala bianca con sö i
förnimenč istrassàč; nó sta' cambiàghei ». Dopo de ì 'nciocàt bé i
guardie l'è 'ndàč in da stala per robà la caala. Al l'à troada che la
perdìa i forniméč a tochèi, e l'à 'ölìt cambiàghei. La caala e töč i caai
i s'è metìč a usà ( 85 ); i guardie i l'à arestàt e i l'à menàt deante al
padrù. « Perchè 'ölìet robàm' la caala bianca? ». « Perchè co' la caala
bianca avrés pödìt procüràm ol merlo bianc ». « Bé, 'l dis ol padrù,
quando tó m' porteré ché la bianca come 'l lač e la rossa come 'l vi,
te darò la caala ». Ol zùen al va per sircà la zùena e l'incontra a' mò
chel mort, che ghe dis: « Per cósa m'é t' miga öbedìt? tei meriterésset
miga, ma sčiao, te porterò me do' l'è la bianca come 'l lač e la róssa
come 'l vi ». Riàč a la rìa d'ü fiöm ol mort al gh'à déč: « 'Arda quela
casa, là ghe stà dét ol mago co' la bianca come 'l lač ( 86
); va sóta la
finestra e quando te la 'èdet fàga 'nsègna de 'egn de bas ». Cosè 'l
fa stó zuèn; lé l'è capitada de bas e 'l mort i à brassàč fo töč du e i
à portač de là del fiöm; po' 'l gh'à déč de caminà fina che i era a la
sità do' gh'era 'l padrù de la caala e de proponìga 'l cambe co' la condissiù
però che 'l ghe lassés fa öna spassesada co' la caala in compagnéa
de la zùena. Ol padrù l'à acetàt, ma lur, invece de fa la spassesada,
i è corìč a la sità del merlo. I se presenta al padrù del merlo
per fa ( 87 ) 'l cambe, ma lü a ved istà zùena al dis: « Mé te ( 88 ) darò 'l merlo,
se té te m' daré sta zùena ». « Bé », al ghe respónd ol zùen, « mé te
la dò, ma prima vòi tö sö la caala, la zùena e 'l merlo per fa öna
spassesada 'nsèma inturen a la sità ». In del fa 'l giro de la sità al ghe
compàr ol mort, i à porta via töč e po' 'l ghe dis: « Adès tó gh'é töt
quel che te podìet mai desiderà e mé t'ó ricompensàt de quel che té
tó é fač per mé: te avise a' mo d'öna roba e l'è de comprà miga de
la carne 'endida ». Ol mort al scompàr e 'l zuen co' la caala, la bianca
come 'l lač e 'l merlo i se met in viàs. Al rìa a quela sità do' gh'era
i sò du fradei e 'l sent ch'i era condanàč a la / mort per dèbeč e lü
desliberài al gh'à pagàt töč i dèbeč. Quei du braghér, in pagamét de
es istač desliberàč, i à fač congüra de bötà quel óter in d'öna sistema;
con di ciàcole i l'à tiràt là e i l'à bötàt dét. Dopo i à tölt sö la zùena,
la caala e 'l merlo e i è corìč a la ca de sò pader, ma la zùena nó la
faa che pians, perchè nó gh'era piö chi l'ìa salvada, ol merlo nó 'l
per
( 85 ) Corretto sopra un precedente « cridà ».
( 86 ) Segue un tratto ondulato di penna, come per « ecc. ».
( 87 ) Una macchia d'inchiostro copre « per fa », che è perciò nostra integrazione.
( 88 ) Corretto sopra a « Al cambe 'l ».