Fiabe bergamasche - Vittorio Volpi

cantaa piö e la caala la 'ölia piö caminà; dóca sti tri laùr i gh'à fač
profito de negót. A quel che gh'era 'n da sisterna al gh'è comparìt ol
mort, al l'à tiràt föra e po' 'l gh'à déč: « T'ìe racomandàt de nó compra
de la carne vendìda, ma té tó é 'ölìt compra i tò fradei chi era
vendìč per i dèbeč. Séa l'öltima 'olta che te disöbedésset, e va a ca a
guarì tò pader ». Ol zuen al va a casa; la zùena töta contéta la s' mèt
a grignà, 'l merlo 'l se mèt a canta, la caala la salta d'alegrèssa. Ol
canto del merlo l'à dač la 'esta al re, i à fač ü gran pranso, e i du
fradei catìf i à brüsàč in piassa ( 89
).
L'ortolà che 'l la fa al Diàol
(Narrata da Veronica Brescianini di Covo) ( 90 )
Ün ortolà l'è 'ndàč del diàol a domandàga se 'l gh'ìa ön'ortaja de dà
vià a mès. Ol diàol al ghe l'à dacia. L'ortolà 'l ghe domanda: « Cós'à
m de mét zó? », « Dìmel té, che te se' üsàt in campagna ». « Meteró
zo dì rae », e l'à metìt zo töta l'ortaja de rae. Quando i è stace marùde,
l'ortolà 'l domanda al padrù: « Qual a ciàpel lü? quel sóta tera o quel
sura? ». « Mé » al respónd ol diàol, « ciape quel sura », perchè 'l vedìa
i bele fòe. L'ortolà l'è n'dàč a tirà sö i rae e po' i à fač la diisiù.
Ün otra olta i mèt zo del vérs. Quando l'è stač de töl sö, l'ortolà 'l
ghe domanda: « Cósa ciàpel lü? » E 'l padrù: « Ah mé ciape quel
sót! » Xé i bei gabüs i à tegnìč l'ortolà e i caéč ol ( 91 ) padrù. « Te m'
l'é facia a' sta olta, ma la noč che 'é 'm vedirà chi la 'enzirà ». L'ortolà
al ga dis a sò moér: « Sta noč al vé 'l diàol a portàm vià ». La moér
la ghe respónd: « Miga pura, ghe pense me ». L'è 'ndacia del bechér
a tö öna scödela ( 92 ) de sang e vèrs la mèsa noč la se l'è bötada adòs.
A mèsa noč al vé 'l diàol, l'entra e lé la gh' dis: « Nó 'l vegne miga
aante perchè 'l mé marìt l'è tàt föra de lü che 'l m'à 'ölìt copà; vó
töta a sang ». Ol diàol a sent ixé l'à déč: « L'è mei che m' la cae ».
Marìt e moér liberàč del diàol i à fač impo' de baraca. Sére sóta la
tàola che pestae 'l pìer, nó i m'à domandàt gne se n' völìe; gh'era ü
piàt sö la credensa, l'è passàt fò 'l gat al gh'à fač la rierensa ( 93 ).
( 89
) Le ultime nove righe della pagina sono bianche.
( 90
) Scritto sulla riga che separa il titolo dal testo.
( 91
) Segue « diàol » cancellato.
( 92 ) Una macchia copre la parola che è perciò di lettura incerta.
( 93 ) L'ultima riga della pagina è bianca.