You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
amarolla a una norma sceti, a s’ora chi ant comentzau a ddoi furciri s’i<strong>de</strong>a, iant giai<br />
stabilèssiu ca no <strong>de</strong>piant circai e sceberai nisciuna norma apitzus <strong>de</strong> àteras duas o<br />
tres, ca sa norma <strong>de</strong>stinada fiat <strong>su</strong> Log., e no s’arre<strong>su</strong>rtau <strong>de</strong> unu sceberu <strong>de</strong>mocràticu<br />
intra <strong>de</strong> <strong>su</strong> Camp. e <strong>su</strong> Log.;<br />
sigomenti ca no ddoi at arraxonis bonas (ni scientìficas, ni didàticas e prus pagu<br />
ancora polìticas) po spricai sa tzimia <strong>de</strong> cus<strong>su</strong> sceberu, nant insandus ca sa norma<br />
sceberada est “la lingua più ampiamente rappresentativa di tutti i Sardi” (pàg. 4 <strong>de</strong><br />
sa LSU), o <strong>de</strong>ghinou una “varietà linguistica di mediazione” (pàg. 5 <strong>de</strong> sa LSC);<br />
d) is sardus no ant a essi, arraxonendi <strong>de</strong> lìngua sarda, prus agualis. Nci<br />
ant a essi is pagus assortaus nàscius in Cabu <strong>de</strong> Su<strong>su</strong> chi ant a agatai sa limba me<br />
is ofìtzius pùblicus e me is scolas, e nci ant a essi is medas malassortaus nàscius in<br />
<strong>su</strong> Cabu <strong>de</strong> Bàsciu chi no ant a agatai sa lìngua in logu perunu. Is cuncur<strong>su</strong>s ant a<br />
favoressi a is pagus cun totu <strong>su</strong> dannu chi s’òmini giai podit cumprendi, ca, e seus<br />
a sa disamistadi da sa lìngua, una minoria ndi at a pigai <strong>su</strong> cumandu culturali e<br />
duncas polìticu e econòmicu <strong>de</strong> Sardìnnia.<br />
1.2. Is duas normas<br />
1.2.1. Poita is duas normas<br />
Sa proposta nosta <strong>de</strong> una lìngua sarda a duas normas movit <strong>de</strong> is chistionis<br />
afatantis:<br />
a) fait contu <strong>de</strong> <strong>su</strong> tretu stòricu, culturali e econòmicu chi at fatu e est faendi<br />
sa Sardìnnia (‡ 1.1.4.a); difatis, comenti eus a amostai tambeni (‡ 2.5.), sa proposta<br />
nosta movit <strong>de</strong> <strong>su</strong> chi s’agatat e no <strong>de</strong> <strong>su</strong> chi no s’agatat (o s’agatat sceti ca<br />
ddu ant fraigau in laboratòriu);<br />
b) fait contu <strong>de</strong> s’arraxoni <strong>de</strong> dònnia òmini a sa lìngua <strong>de</strong> bartzolu (‡ 1.1.4.b);<br />
c) fait contu ca una ditzisioni stòrica <strong>de</strong> mannària chi no tenit fini - che sa <strong>de</strong> <strong>su</strong><br />
pòpulu sardu chi po sa primu bia in sa stòria <strong>su</strong>a <strong>de</strong> milli e milli annus si <strong>de</strong>stinat,<br />
cumpren<strong>de</strong>ndi beni sa cosa, <strong>de</strong> si donai <strong>de</strong> manu <strong>su</strong>a etotu una lìngua - <strong>de</strong>pit bessiri<br />
<strong>de</strong> un’arraxonu mannu e <strong>de</strong> <strong>su</strong> parri siat <strong>de</strong> <strong>su</strong> chi est fitianu a sa lìngua sarda, siat<br />
<strong>de</strong> is traballadoris <strong>de</strong> s’istrutzioni e <strong>de</strong> sa cultura, che scolas e universidadis, siat<br />
<strong>de</strong> is logus cuncordaus po espressai e arrepresentai <strong>su</strong> parri <strong>de</strong> <strong>su</strong> pòpulu sardu, che<br />
is Comunus, is Provìntzias e <strong>su</strong> Consillu regionali (‡ 1.1.4.c);<br />
d) est fàula sa teoria ca si in d-unu Logu arreconnoscessint prus <strong>de</strong> una bariedadi<br />
<strong>de</strong> sa matessi lìngua o prus lìnguas, <strong>su</strong> pòpulu chi ddoi bivit, in logu <strong>de</strong> abarrai<br />
32