Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
auniu, si iat a partziri. Duncas, ponendi in fatu a custa teoria, cuddu Logu po no si<br />
sculai ndi iat a <strong>de</strong>pi amarolla sceberai una <strong>de</strong> bariedadi o <strong>de</strong> lìngua, strumendi-ndi<br />
totu is àteras.<br />
Cussa teoria no est fàula sceti, ma est berus s’imbressi, ca s’esperièntzia <strong>de</strong> àterus<br />
Logus <strong>de</strong> Europa comenti sa Svìtzera, aundi s’agatant 4 lìnguas ofitzialis, o comenti sa<br />
Norvègia, aundi <strong>su</strong> guvernu at arreconnotu <strong>su</strong> Bokmål e <strong>su</strong> Nynorsk, duas bariedadis<br />
<strong>de</strong> sa matessi lìngua, nosi amostat ca prus lìnguas o bariedadis, si ddas arrespetant<br />
dia<strong>de</strong>rus, no si ponint a fai nisciunu dannu <strong>de</strong> sculamentu <strong>de</strong> unu logu.<br />
Po contras, is ùrtimus esperièntzias lègias <strong>de</strong> unas cantu lìnguas <strong>de</strong> minoria,<br />
che <strong>su</strong> Bascu, <strong>su</strong> Romànciu e <strong>su</strong> Catalanu etotu (chi si sciiat ca ndi iat assentau <strong>su</strong><br />
standard a una norma sceti), chi movint, che <strong>su</strong> <strong>Sardu</strong>, <strong>de</strong> unu tretu <strong>de</strong> aunimentu<br />
<strong>de</strong> sa lìngua chi s’òmini no at acutu a cumpriri, e chi ant circau <strong>de</strong> si cuncordai unu<br />
standard a una norma sceti, nosi scòviant ca <strong>su</strong> tretu <strong>de</strong> fai est <strong>su</strong> chi seus proponendi,<br />
<strong>su</strong> <strong>de</strong> sa lìngua a duas normas; custus is pas<strong>su</strong>s <strong>de</strong> fai po ddoi lompi:<br />
– a intrai in <strong>su</strong> tretu stòricu <strong>de</strong> parti <strong>de</strong> aìnturu chi megat <strong>de</strong> fai imoi sa<br />
Sardìnnia (<strong>su</strong> <strong>de</strong> is cantadoris), a ddu ghiai, a ddu afortiai, mancai a ddu a<strong>de</strong>lantai,<br />
ma sena <strong>de</strong> ddu strupiai:<br />
– a arrespetai sa lìngua <strong>de</strong> bartzolu <strong>de</strong> totu is <strong>Sardu</strong>s (cosa chi megat <strong>de</strong> fai<br />
sa faina <strong>de</strong> aunimentu <strong>de</strong> is cantadoris);<br />
– a cuncordai unu arraxonu mannu aundi acostint dia<strong>de</strong>rus siat is sardòfonus<br />
(e chi no <strong>su</strong>tzedat chi a <strong>de</strong>tzidi totu, mancai <strong>de</strong> aìnturu <strong>de</strong> un’ofìtziu, siat sceti <strong>su</strong> chi<br />
<strong>su</strong> <strong>Sardu</strong> no ddu fueddat o <strong>su</strong> chi si bitit in conca un’i<strong>de</strong>a romàntica <strong>de</strong> <strong>su</strong> <strong>Sardu</strong>,<br />
foras <strong>de</strong> s’arrealidadi) – campidane<strong>su</strong>s e logudore<strong>su</strong>s, e no sceti <strong>de</strong> unu Cabu – siat<br />
is logus <strong>de</strong> s’istrutzioni e <strong>de</strong> sa cultura che scolas e universidadis, siat is logus cuncordaus<br />
po espressai e arrapresentai <strong>su</strong> parri <strong>de</strong> <strong>su</strong> Pòpulu sardu, che is Comunus,<br />
is Provìntzias e <strong>su</strong> Consillu regionali (‡ 1.1.4.c).<br />
1.2.2. Is duas normas: imperadas comenti, aundi e <strong>de</strong> chini<br />
a) sa Regioni sarda<br />
S’Aministratzioni regionali <strong>de</strong>pit imperai po scriri is <strong>de</strong>lìberas, scriri e ghetai<br />
arrègulas e leis, is duas normas, <strong>su</strong> Camp. (sa Lìngua) e <strong>su</strong> Log. (sa Limba);<br />
arrespundit a is Provìntzias, a is Comunus e a sa genti imperendi sa pròpiu<br />
norma chi ddi ant pregontada;<br />
setzit cartellus inditadoris regionalis scritus in sa norma <strong>de</strong> <strong>su</strong> Logu aundi<br />
ddus ponit (in Camp. me is Provìntzias aundi s’òmini fueddat Camp., in Log. me is<br />
Provìntzias aundi fueddat Log.);<br />
34