TRANSFORMEREN VOOR GEVORDERDEN ACTIEONDERZOEK HEMELSE MODDER ZAANSTAD

4. ENTRY-EXIT PARADOX
In de kantlijn van het verhaal van de familie Willems werd uitgebreid stil-
gestaan bij het verleden van Sanne in de (onvrijwillige) jeugdzorg. Zij werd
aanvankelijk opgenomen in een beschermde woonvorm vanwege haar
problemen met drugsgebruik en alcohol. En om precies dezelfde reden werd
zij ook weer uit die voorziening gezet. De problemen die Sanne’s toegang tot
een voorziening legitimeerden, waren dezelfde als die haar verwijdering uit
die voorziening legitimeerden. Deze vorm van afwenteling van onmacht van
voorzieningen en professionals resulteert erin dat de ergste ‘gevallen’ geen
gebruik kunnen maken van deze voorzieningen. Terwijl die ze het hardst
nodig hebben. Er moeten voorwaarden gesteld worden aan schorsing of
verwijdering van de ergste gevallen. Bijvoorbeeld de voorwaarde om een
alternatief passend onderdak te vinden.
5. HET ZWAARSTE REGIEM IS NIET ALTIJD HET VEILIGSTE REGIEM
De eerste ervaring van Sanne in de onvrijwillige jeugdzorg, onder wiens
toezicht zij stond in het belang van haar eigen veiligheid, heeft haar juist
vijf maanden een onveilig gevoel opgeleverd. Zij werd opgesloten in een
inrichting voor jeugdige delinquenten. Hoewel zij geen delict had gepleegd,
werd zij daar “als een crimineel behandeld,” en werd ze niet behandeld maar
“gedrogeerd.” Ze zat lange tijd alleen in de isoleercel.
In die periode is Sanne bergafwaarts gegaan vanwege de jeugdzorg die haar
daartegen zou moeten beschermen. Als het goed is, is dit probleem van een
aantal jaren terug onder minister Rouvoet voor Jeugd & Huishouden opge-
lost. Daarvan hebben we geleerd dat zwaardere vormen van zorg voor jeugd
dan nodig, eerder een destructieve uitwerking hebben dan een construc-
tieve. Er moet dus een prikkel op zo licht mogelijke passende hulp zijn.
6. ONVOLDOENDE BUREAUCRATISCHE COMPETENTIES
Sanne kwam in een spraakverwarring terecht met de DUO over haar recht
op een aanvullende studiebeurs. Ze heeft een brief van DUO waarin staat
dat zij daar recht op zou hebben. Maar DUO ging niet over tot uitbetaling,
omdat ze bij nader inzien bij haar moeder zou moeten aankloppen. In ver-
schillende telefoongesprekken met DUO kreeg zij verschillende berichten
over haar recht op een aanvullende beurs. De ene medewerker vertelde haar
dat zij op de brief kon vertrouwen; daar rechten aan ontleende. De volgende
80 ACTIEONDERZOEK HEMELSE MODDER Casus 1