Jaargang 8, nommer 2 – Augustus 2011 - LitNet

More documents

Recommendations

Info

LitNet Akademies Jaargang 8(2) – Augustus 2011 afbakening. Die breedvoerige studies deur Bell (2007a en 2007b) en Slaughter (2005a) dien egter vandag as die basis vir die skep van sodanige doxa. Dié transdissiplinêre aard van toekomsstudie word versterk deur bogenoemde onlangse pogings om die kennisbasis te definieer en te omskryf (Inayatullah en Wildman 1996:725). Aangesien toekomsstudie nog ’n betreklik jong studierigting is, is dit belangrik dat ’n debat oor die basiese vrae ten opsigte van toekomsstudie gestimuleer moet word. Die doel van hierdie artikel is om ’n aanvanklike eietydse toekomsbenaderingraamwerk voor te stel wat as teoretiese maar ook praktiese metodiek gebruik kan word om toekomsinsig te bewerkstellig. Voordat dit gedoen word, word daar konteks geskep vir die leser wat nie vertroud is met toekomsstudie nie, deur ’n oorsigtelike blik te gee oor tydspersepsie vanuit ’n toekomsstudie-perspektief en die taak van die toekomskundige in vandag se gemeenskap toe te lig. 2. Tydpersepsie en toekomsstudie Tyd is, soos ruimte, ’n onafwendbare aspek van individuele gewaarwording en sosiale interaksie. Alles vind plaas op ’n sekere tyd en in ’n spesifieke plek. Feitlik alles verander van een tyd tot ’n ander, weliswaar teen verskillende tempo’s (Bell 2007a:5). Gewaarwordinge van tyd en die toekoms kan in elke gemeenskap geïdentifiseer word (Bell 2005). Hoewel tyd en toekoms kultureel verskillend verstaan word, is daar wel algemene stellinge wat gemaak kan word met betrekking tot tyd. Die onderskeid tussen die verlede, die hede en die toekoms is belangrik, maar hierdie drie beginsels is tog ook onderling verweef. Die mens se geskiedenis, identiteit en suksesse in die verlede beïnvloed persepsie, fokus en vermoëns om te verstaan in die hede, wat weer op sy beurt die mens se planne, projekte en toekomstige doelwitte beïnvloed. Hierdie skakels word verder versterk aangesien die vloei tussen hulle in alle rigtings is. Baie besluite wat geneem word, word deur die toekoms sowel as die verlede beïnvloed. Hierdie besluite word gedeeltelik geneem vanuit die historiese en kulturele paradigmas waarin die besluitnemer homself/haarself bevind. Daarom is die grense tussen die verlede, hede en toekoms vloeibaar en oop. In werklikheid beteken dit dat die besluitnemer nie noodwendig beperk is tot die hede nie, maar dat daar ander kreatiewe en kulturele besluite is wat ’n onbelemmerde beweging tussen die verlede, hede en toekoms vereis (Slaughter 2005b). Dus speel die toekoms selfs sonder ’n spesifieke toekomsoriëntasie ’n gewisse rol in besluitneming. Hoewel toekomsstudie reeds globaal in die akademie sowel as in die werklikheid gevestig is, word die dissipline soms deur wanopvattings belemmer. Eksponensiële tegnologiese ontwikkeling, die groei van netwerke en globalisasie het teen die verwagtinge in nie aanleiding tot betekenisvolle groei in die gewildheid van toekomsstudie gegee nie. Toekomsgeoriënteerde denke word somtyds genegeer deur die implikasies van hoë ontwikkeling. Dit word deur die Clock of the long now-projek as volg gestel: Civilization is revving itself into a pathologically short attention span. The trend might be coming from the acceleration of technology, the short-horizon perspective of market-driven economics, the next-election perspective of democracies, or the distractions of personal multitasking.(Brand 1999:2) Ironies genoeg word korttermyndenke al hoe meer algemeen namate vooruitgang al hoe meer uitdagings aan die mensdom ontbloot. Gelukkig is baanbrekerswerk reeds op 230 ISSN 1995-5928 | Tel: 021 886 5169 | E-pos: akademies@litnet.co.za
LitNet Akademies Jaargang 8(2) – Augustus 2011 teoretiese maar ook praktiese terreine gedoen deurdat dit op die toekomsstudiemetodiek en die implikasies daarvan gefokus het. Heelwat werk is ook gedoen ten opsigte van die spesifieke rol wat sowel die futuris as toekomsstudie in die samelewing kan vervul. 3. Die taak van die futuris en toekomsstudie Toekomsstudie is hoofsaaklik gemoeid met die begrip van sosiale realiteite of “konstrukte” wat die toekoms skep en die ontwikkeling van lewensvatbare toekomsgerigte sieninge wat gemeenskappe en entiteite inspireer (Slaughter 1999:305). In hierdie verband dien toekomsstudie ook as instrument om die praktiese haalbaarheid van sodanige sieninge deeglik na te vors. Denkers in sosialestelselteorie soos Gharajedaghi beskryf hierdie sosiale realiteite wat die toekoms skep meer omvattend. Volgens Gharajedaghi (2006:29) is dit prosesse (hoe dinge gedoen word), strukture (hoe dinge saamhang), uitkomste (waarom dinge gedoen word), konteks (die omstandighede wat dinge beïnvloed) en ordening (hoe word die hele opset bymekaar gehou). Toekomsstudie poog om die begrip van wat moontlik kan voortduur, wat moontlik kan verander en wat uniek in ons samelewing is, te belig. Deel van die dissipline is op soek na ’n sistematiese en patroon-gegronde begrip van die verlede en hede en om die waarskynlikheid van toekomstige gebeure en tendense te beredeneer. Toekomsstudie fokus in teenstelling met die wetenskap, waar ’n nouer en meer spesifieke sisteem bestudeer word, op ’n groter en meer ingewikkelde wêreldsisteem. Toekomsstudie kan op verskillende vlakke onderneem word. Dit sluit in oppervlakkige ekstrapolasie van tendense, ’n pragmatiese empiriese benadering wat óf op ’n spesifieke probleem fokus óf op ’n dieper epistemologiese of kritiese vlak wat fokus op die aannames wat spesifieke sienings van die wêreld daarstel (Slaughter 1999:145). Die vraag ontstaan of toekomsstudie ’n unieke stel metodologieë beskikbaar stel vir kennisskepping wat vir die besluitnemer en individu in die algemeen van waarde is om die genoemde korttermynbenaderings teen te staan. Voordat aandag verleen kan word aan die teoretiese en praktiese toepassing van toekomsstudie, is dit belangrik om ’n onderskeid te tref tussen die praktiese toepassing van toekomsstudie en die futuristiese element wat in die meeste sosiale wetenskappe teenwoordig is. Bell (2005) identifiseer ’n aantal spesifieke toekomsaannames, wat wel gedeel mag word met ander dissiplines, maar wat as ’n geheel uniek aan ’n toekomsstudiebenadering is: - Tyd beweeg onveranderlik in een rigting, van die verlede (waargeneem in terme van voortdurende tydelike hede) na die toekoms. Daar is ’n veelheid verskillende argumente om hierdie aanname te steun, soos biologiese ontwikkeling (mense word ouer met die verloop van tyd, nooit jonger nie), die tweede wet van termodinamika (entropie beweeg altyd in een rigting), golfbeweging (radiogolwe word byvoorbeeld nooit ontvang voordat dit gestuur word nie), die geskiedenis van die heelal (residuele galaktiese uitstraling ondersteun die idee dat tyd ’n begin, verloop, tydsduur en ’n rigting het), en aanduidings van die verlede (die fossielrekord van die hede bly as bewys van die verlede). 231 ISSN 1995-5928 | Tel: 021 886 5169 | E-pos: akademies@litnet.co.za
Page 1 and 2:
LitNet Akademies ’n Akademiese jo
Page 3 and 4:
Adviesraadslede van LitNet Akademie
Page 5 and 6:
Inhoudsopgawe Afdeling: Natuurweten
Page 7 and 8:
Afdeling: Natuurwetenskappe
Page 9 and 10:
LitNet Akademies Jaargang 8(2) Augu
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
(e) Alle komposisies van en is mo
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
T(x) = 33.6348 T(L 1 U 1 x) = 18.09
Page 21 and 22:
Dus is LitNet Akademies Jaargang 8(
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Stelling 9: Vir x ∈ Mn−1 geld:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
LitNet Akademies Jaargang 8(2) - Au
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
3.3.4 Tekstuele patrone LitNet Akad
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
153 LitNet Akademies Jaargang 8(2)
Page 163 and 164:
155 1. Inleiding LitNet Akademies J
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188: 179 LitNet Akademies Jaargang 8(2)
Page 189 and 190: 181 5.2.6 Oorkoepelende tema LitNet
Page 191 and 192: 183 Botha, E. 1992. Kortverhaal. In
Page 197 and 198: LitNet Akademies Jaargang 8(2) - Au
Page 237: LitNet Akademies Jaargang 8(2) - Au
Page 241 and 242: - Fundamentele toekomstige verander
Page 249 and 250: Bibliografie LitNet Akademies Jaarg
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
eenbleek (gedig 5, r. 4) / bone-ble
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Summary LitNet Akademies Jaargang 8
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Lees die volgende sinne: Hulle ken
Page 337 and 338:
show all

Jaargang 8, nommer 2 – Augustus 2011 - LitNet

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?