Jaargang 8, nommer 2 – Augustus 2011 - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 8(2) – Augustus 2011
en maak dikwels op ’n kritiese sosiale bewustheid aanspraak. Oor die algemeen is
hierdie genre meer “cool” en meer beredeneerd as ander rap-genres, en fokus dit
dikwels bewustelik op sosiopolitieke vraagstukke (Jazz-rap:
http://www.allmusic.com/).
3.4 Realiteitsrap
Krims (2000:70) beskou realiteitsrap as die mees kultureel “gelade” van die verskillende
rap-genres – en terselfdertyd een van die mees kommersieel-winsgewendes. Hierdie
genre (spesifiek die subgenre “gangsta rap”) het dikwels ’n pedagogiese funksie.
Warner (1998:33) beskryf dit as verteenwoordigend van ’n “organiese intellektualisme”
wat ’n diepgaande dog gekompliseerde straatkennis openbaar.
Soos hier bo aangedui, weerspieël die lirieke die realiteite van ghetto- en ander
laervlaksamelewingskontekste – dikwels verbandhoudend met heersende
mediadebatte (Danielsen 2008:405). Die musikale style kan wyd varieer, maar oor die
algemeen bevat dit die digte aanwending van klanklae wat ’n oormatige gebruik van
geblikte “samplings” 14 insluit (Krims 2000:73). Net soos by pierewaaier-rap kom
lewende instrumentasie, wat R&B-style insluit, ook voor. Die styl word egter oor die
algemeen deur ’n bepaalde “hardheid” gekenmerk, wat ook in die lirieke met
manlikheid en “ghetto-sentrisiteit” verbind word. ’n Aggressiewe vierslagmaat word
dikwels aangetref, asook klanklae wat “uit stemming” met mekaar is en botsende
klankkleure (timbres) bevat (Krims 2000:73).
4. “Cooler as ekke”
Soos hier bo verduidelik, beskou Krims (2000:14) die musikale ontleding van rapmusiek
nie as ’n abstrak-teoretiese aktiwiteit wat van die sosiokulturele konteks
daarvan losgemaak kan word nie; eerder bepleit hy ’n benadering waar die musikale
poësie van rap-genres op ’n betekenisvolle wyse inspeel op die kulturele wêreld wat dit
ontsluit.
Krims (2000:15) se siening kom dus daarop neer dat rap-musiek as ’n spieël van sosiale
kontekste kan funksioneer, en dat die wyse waarop dit gestruktureer is – die rymstyl,
die tekstuur, die klankkleur, en die onderwerpe – ’n bepaalde kultureel-omlynde
wêreld voorstel.
Die siening dat musikale betekenis nie slegs met formele elemente saamhang nie, maar
binne ’n bepaalde konteks gekonstrueer word, is nie uniek aan Krims (2000) se werk
nie. Martin (1995:57) voer byvoorbeeld aan dat “the meanings of music are neither
inherent nor intuitively recognised, but emerge and become established (or changed or
forgotten) as a consequence of the activities of groups of people in particular cultural
contexts”.
Soortgelyk argumenteer Cook (2001:180) dat musikale betekenis nooit “alleen” staan
nie, maar dat dit altyd deur die interpretatiewe bril van sosiale bemiddeling gestalte
aanneem (Cook 1998:v) – ’n perspektief waarvolgens musikale betekenis gekonstrueer
en nie gereproduseer word nie. Binne die konteks van rap-musiek is Krims (2000) se
benadering egter uniek in dié opsig dat sy genremodel ’n oorspronklike interpretatiewe
raamwerk bied waardeur kulturele prosesse en identiteite aan die hand van ’n
kontekstuele begrip van spesifieke klankformasies verstaan kan word.
ISSN 1995-5928 | Tel: 021 886 5169 | E-pos: akademies@litnet.co.za