Jaargang 8, nommer 2 – Augustus 2011 - LitNet

LitNet Akademies Jaargang 8(2) – Augustus 2011
Figuur 1. ’n Model vir ’n toekomsstudiebenadering
Bron: Eie samestelling
6. Die rol van netwerk-, tegnologiese en transformasiedryfkragte
Toekomsinsig kan makliker verkry word binne die konteks van ’n makroraamwerk wat
die veranderende aard van die menslike beskawing uiteensit. Volgens Toffler (1970)
kan die geskiedenis van die beskawing aan die hand van drie tipes samelewings
ontleed word. Hierdie siening is gegrond op die beginsel van “golwe”, waarvolgens
elke golf die ouer samelewing en sy kultuur oorheers. Die eerste golf is die agrariesgeoriënteerde
samelewing wat die eerste jagter-insamelaarfase van die mens se
ontwikkeling vervang het. In hierdie samelewing is die landbou die dominante
aktiwiteit. Die tweede golf volg ná die opkoms van industrialisasie. Die hoofkenmerke
van die tweede golf is die kerngesin, nywerheidsgeoriënteerde onderwysstelsel,
korporasies, standaardisering, sentralisering, gefokustheid en sinchronisasie. Die derde
golf is die postindustriële samelewing waarin inligting die primêre ekonomiese
dryfkrag word. Tydens dié golf word demassifikasie, diversiteit, kennis-gebaseerde
produksie en ’n versnelling van verandering die primêre kenmerke (Toffler 1981:181–2).
Sedert die laat 1950’s is verskeie samelewings, veral in die ontwikkelende wêreld, besig
om weg te beweeg van die tweede golf van ’n nywerheidsoorheersende ekonomie na ’n
derdegolf-ekonomie wat in wese die huidige inligtingstydvak is. Die mens bevind hom
237
ISSN 1995-5928 | Tel: 021 886 5169 | E-pos: akademies@litnet.co.za