MARE CLAUSUM. - Acehbooks.org

0:2
van een plakkaat weder vermeerderd. Het Engelsche plakkaat
over de lakenen van "f- 1611< was geheel ingericht alsof
er een ander over de visscherij spoedig volgen zoude. ,/As
the providence of Almighty God," dus luidde het, „hath placed
Our Kingdomes of Great Britaine and Ireland, as Islands in
the Ocean, and thereby in respect of their naturall situation,
fit to abound and flourish in Navigation and Trade. So
the same Diuine prouidence hath endowed, both our Land
and Seas, with those commodities of W o oil and Fish,
which are the Adamants that draw and gouerne all other
Trade and Merchandizing, etc." De voortdurende tegenstellingen
wijzen op eenen tegenhanger van het plakkaat 1 ).
Toch bleken de bezwaren weder te groot : den 5/15 November
was 's konings besluit nog niet gepubliceerd. Z. M. had
toen een oogenblik plan, het te doen uitvoeren om zich op
de Staten te wreken over hunne handelwijze tegen het bovengenoemde
Engelsche plakkaat over de lakens, maar Caron
voorkwam het. De koning, na alles wel overwogen te hebben,
„estimeerde d' alliancie eri goede Unie met Uwe E.", schreef
Caron aan de Staten *). En daarmede was deze zaak voor goed
geëindigd ; in de eerste twee jaren was er geen sprake meer
van een plakkaat tegen de visscherij.
§ 4. „The Trade's Increase/'
Toch had Gentleman eenige voldoening van zijn werk. In
het jaar 1615 verscheen te Londen een vrij lijvig pamphlet,
dat zich geheel aan zijne beschouwingen aansloot, getiteld :
„The Trade's Increase." ') De schrijver, die zich in zijne
voorrede J. R. noemt, was bij de lezing van Gentlemans
') Zie het origineele plakkaat in de L.E. 1614.
'-') Brief v. Caion aan de Stn. dd. 5/15 Nov. (L.E. 1614.)
3 ) „The T r ade's Increase. London/printed by Nicholas Oke s, and
are tu be sold bij Walter Burre. 1615." (62 pag. 4°.) Opgenomen in de:
Hari. Miscell. IV. p. 202—'220. — cf. Fruin, De Nederl. der zevent. eeuw, in:
Nutsalman. 1861. p. 86. Z.H.Gel, noemt den schrijver daar Walter Burre. Zooals
uit den titel blijkt, was W. B. de uitgever. (En wel een uitgever van ecnigen naam
in die dagen. Ook de eerste werken van Walter Ralegh had hij uitgegeven, cf. Advertisem.
p. % en : Oldys, Life of W. R. p. 457, — beiden in : Ralegh, Works. 1.) —
De heer A. Crestadoro, Principal Librarian van de Manchestersche Public free libraries,
die mij met uitnemende welwillendheid opgaf, welke boeken er in die bibliotheek
over de Engelsche visscherij voorhanden zijn, noemt den schrijver Robert
Keale. Het is mij echter onbekend, of daartoe voldoende reden bestaat. De initialen
J. R. pleiten er zeker niet vóór.
/