MARE CLAUSUM. - Acehbooks.org

236
doen, kunnen handelen zooals de Nederlandsche schepen
gewoon waren, en zich aan de vereischte eerbewijzingen onderwerpen
'). Zoo al de Franschen tot deze ontduiking geneigd
waren, veel kan het niet gebaat hebben: de Engelschen
ontzagen zich niet schepen onder vreemde vlag op te brengen,
wanneer zij door het strijken van het „pavilioen" niet toonden,
Engelands suprematie te erkennen -). De spanning nam
toe : het kwam zelfs zoo ver, dat men spreken konde van „de
dispute van de hoocheit ende preeminentie ter zee" .tusschen
Frankrijk en Engeland ? ).
Wat zoude koning Karel in deze omstandigheden doen?
Hij konde het niet over zich verkrijgen, twee mogendheden
te ondersteunen, met wie hij op zulk een gewichtig punt
in openbaren strijd dreigde te geraken. Daarbij kwam, dat
de aansluiting aan hen toch noodzakelijk een nieuwen oorlog
met zich zoude brengen; die oorlog zoude veel geld kosten
en geld had Karel niet. In zijnen toestand was een verbond
met Spanje het eenig mogelijke redmiddel ; Spanje, dat hem
wel eenmaal reeds teleurgesteld had, maar dat toch van den
anderen kant weder zooveel beloofde, — dat uitzicht gaf op
spoedige en vreedzame regeling der lastige en kostbare Paltsische
zaak, — en dat bovendien elk plan om deu overmoed der
beide gehate mogendheden te fnuiken gaarne zoude zien, ja
ondersteunen. Verscheidene malen was er reeds sprake geweest
van een Spaansch Engelsch verbond ''), nogmaals en nu beslister
had de aansluiting plaats "). Zoo naderde het jaar 1636,
een jaar waarin de pretensiën van den koning van Engeland
het onderwerp van groote onaangenaamheden zouden zijn. Om
deze goed te begrijpen is het noodig den toestand, waarin
Karel I zich toen bevond, iets uitvoeriger te bespreken.
') R.S.-G. 7 Aug. 1635.
-) Ken brief van Pauw uit Parij» dd. '25 Jan. 1636 (Secr. R.S.-G. 6 Febr. 1636)
vermeldt zulk een geval.
3 ) R.S.-G. 7 Aug. 1635.
*) Rauke, Engl. Gesch. II. p. 182,83. '
5 ) Ranke, Engl. Gesch. II. p. 186,89.